Μπρέξιζα: ενημερωτικό υπόμνημα και συλλογή υπογραφών για την αποκατάστασή της

Από την Ελληνική Εταιρεία Προστασίας Φύσης

Μπορούμε να σώσουμε τον σημαντικό υγρότοπο και αρχαιολογικό τόπο της Μπρέξιζας στη Νέα Μάκρη, στην Ανατολική Αττική.

Όπως μας ενημερώνει ο Σύλλογος Φίλων του Αρχαιολογικού Μουσείου του Μαραθώνος, η Μπρέξιζα, ένας τόπος με πολύ μεγάλη ιστορική, αρχαιολογική και περιβαλλοντική σημασία, δέχεται εδώ και χρόνια μεγάλες πιέσεις: μπαζώματα και εναπόθεση απορριμμάτων.

Διαβάστε το ενημερωτικό υπόμνημα για την διάσωση και αποκατάσταση της Μπρέξιζας, και υπογράψτε, εδώ: https://www.facebook.com/groups/filoi.mouseiou.marathona/permalink/2933804336667072/ Μπορείτε να το στείλετε στον Σύλλογο Φίλων του Μουσείου.

«Ο χώρος της Μπρέξιζας Νέας Μάκρης είναι ένα έλος που δημιουργείται από πηγή στο ύψος της σημερινής λεωφόρου Μαραθώνος. Γνωστό και ως Μικρό Έλος σε αντιδιαστολή προς το Μεγάλο Έλος του Σχινιά, διαδραμάτισε στην Ελληνική ιστορία καθοριστικό ρόλο στο σχεδιασμό της μάχης του Μαραθώνα, το 490 π.Χ. Το 160 μ.Χ. στο θαλάσσιο μέτωπο του Μικρού Έλους ο μεγάλος ρήτορας και σοφιστής Ηρώδης Αττικός κατασκεύασε, πάνω σε τεχνική υποδομή, εκτεταμένο συγκρότημα λατρευτικού χαρακτήρα αποτελούμενο από ένα ιερό Αιγυπτίων θεών, λουτρό (βαλανείο) και ενυδρείο.

Οι αρχαιότητες στην περιοχή της Μπρέξιζας είχαν επισημανθεί από παλαιούς περιηγητές, οι οποίοι αναφέρουν τη θέση με το όνομα Νησί. Ο Γάλλος πρόξενος στην Αθήνα L.S. Fauvel μάλιστα αποτύπωσε το 1792 τα αρχαία ερείπια πάνω σε μία νησίδα μέσα στο έλος. Ανασκαφές διεξήχθησαν προ παντός στο δεύτερο μισό του 20ου αιώνα και συνεχίζονται έως σήμερα. Το έργο ανάδειξης του αρχαιολογικού χώρου συγχρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση και έχει χαρακτηριστεί αρχαιολογικός χώρος με διαβαθμισμένες ζώνες προστασίας.

Επίσης έχει κηρυχθεί υγρότοπος Α΄ προτεραιότητας με το Νέο Χωροταξικό Ν. 4277 / 2014 σελ. 4968, λόγω της μορφολογίας και της σύστασης του εδάφους του χώρου.

Το έλος αποξηράνθηκε αρχικά το 1933, και στη συνέχεια μετά το 1952 όταν 270 στρέμματα παραχωρήθηκαν για αμερικανική ναυτική βάση.

Μετά την αποχώρηση των Αμερικανών τμήμα της βάσης παραχωρήθηκε στην Πυροσβεστική Υπηρεσία Νέας Μάκρης και άλλο στο Δήμο για πολιτιστικό και αθλητικό κέντρο. Από τις εργασίες μετατροπής σε πολιτιστικό κέντρο άρχισε η χρήση του υπόλοιπου χώρου ως χωματερή καθώς ο εργολάβος απέρριψε εκεί τα πρώτα μπάζα.» (απόσπασμα από το υπόμνημα)
(Φωτογραφίες: Βασ. Δελαγραμμάτικας, Σύλλογος Φίλων του Αρχαιολογικού Μουσείου του Μαραθώνος)