Δευτέρα, 29 Απριλίου 2024
Πλείστοι
είναι ήδη οι Δήμοι του Λεκανοπεδίου (Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης, Αλίμου,
Παπάγου-Χολαργού, Κηφισιάς κ.ά.) που, με αποφάσεις τους, ζητούν την αναστολή
χορήγησης οικοδομικών αδειών, λόγω της ισχύος τοπικών διαταγμάτων, με
τα οποία καθορίζονται ανώτατα ύψη κτιρίων
μικρότερα των υπολογιζόμενων κατά ΝΟΚ. σε μια προσπάθεια να αποτρέψουν την
υποβάθμιση του αστικού περιβάλλοντος και την επιδείνωση της ποιότητας ζωής στις
πόλεις τους.
Οι αποφάσεις των Δήμων έχουν ως στόχο τη διαφύλαξη της
νομιμότητας καθώς βασίζονται στην πάγια πλέον νομολογία των διοικητικών
δικαστηρίων (βλ. αποφάσεις ΣτΕ 2102-2103/2019,
2103/2019, και 705/2020-706/2020) με τότε πρόεδρο του ΣτΕ. την νυν Π.τ.Δ. κα
Αικατερίνη Σακελλαροπούλου, που ξεκίνησαν με προσφυγές της ΕΛΛΕΤ, αλλά και
άλλες των διοικητικών δικαστηρίων (βλ. ΔΕφ
Αθηνών 2026/2022-2028/2022 για τους Αμπελοκήπους, και παλαιότερες αποφάσεις ΣτΕ
1383/2016, ΣτΕ 796/2016 κ.ά.) ότι
οι
διατάξεις των παραπάνω τοπικών διαταγμάτων ουδέποτε καταργήθηκαν, και
εξακολουθούν να ισχύουν, κατισχύοντας των γενικών και οριζόντιας εφαρμογής
διατάξεων του ΝΟΚ. Μάλιστα,
η πιο πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ 293/2024 (Ε’ Τμ.) περιλαμβάνει ένα
εξαντλητικό και απόλυτα τεκμηριωμένο σκεπτικό, αναφορικά με την επαγγελλόμενη
ενεργειακή αναβάθμιση, χάριν της οποίας χορηγούνται τα κατά ΝΟΚ “κίνητρα”, δια
του οποίου καταλήγει σε εμβριθή αρνητική αξιολόγηση καθενός εξ’ αυτών (ως προς
ύψος, Σ.Δ., αδόμητο χώρο, υπόγεια κ.λπ.) με βάση τόσο το Σύνταγμα όσο και την
Ενωσιακή Νομοθεσία. Αναμένεται μάλιστα και η επιβεβαίωση των παραπάνω από την
ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Καθίσταται,
κατά συνέπεια, πλέον σαφές, ότι, σύμφωνα
με τις συνταγματικές αλλά και τις ενωσιακές επιταγές, όπως ερμηνεύονται από το
ΣτΕ, ο τρόπος
υπολογισμού του μέγιστου ύψους των κτιρίων σε συνάρτηση με τον σ.δ. κάθε
περιοχής κατά το άρθρο 15 παρ. 1 του ΝΟΚ., δεν εφαρμόζεται σε
περιπτώσεις, κατά τις οποίες, με ειδικά τοπικά διατάγματα προϋφιστάμενα είτε
του ΝΟΚ./2012 είτε και του ΓΟΚ./1985, έχουν ορισθεί για περιοχές ή οικισμούς
ειδικότεροι όροι δόμησης π.χ. ύψος, σ.δ. και λοιποί όροι και περιορισμοί
δόμησης.
Την 25η Απριλίου 2024 το ΥΠΕΝ έδωσε στη
δημοσιότητα τροπολογία στο πολυνομοσχέδιο “Ρυθμίσεις για την αντιμετώπιση
των πολυεπίπεδων επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής κλπ”, το άρθρο 1 της
οποίας επιχειρεί, σύμφωνα με τον τίτλο του, “εξορθολογισμό” της χρήσης των
κινήτρων του ΝΟΚ, με την εισαγωγή μεταβατικής διάταξης ισχύος από 01/05/2024 μέχρι
και 31/12/2025 (έγκριση των ΤΠΣ), να μετριάσει τα κίνητρα και ειδικότερα
περιορισμό των διατάξεων του άρθρου 10 παράγρ.1 του ΝΟΚ. Πιο συγκεκριμένα
ορίζει ότι τα εν λόγω κίνητρα εφαρμόζονται μόνο σε περιοχές με σ.δ.
μεγαλύτερο του 0,8, ενώ πέραν του συντελεστή αυτού το συνολικό ύψος της
προσαύξησης κλιμακώνεται ανάλογα με τον κατά περιοχές ισχύοντα σ.δ., από
2,50 μ. έως και 3,00 μ.
Σημειώνουμε ότι σε καμιά ευρωπαϊκή πόλη δεν νοείται
οριζόντια ρύθμιση υψών, καθώς τα ύψη αυτά ρυθμίζονται κατά περιοχές ή παρόδια
κατά δρόμους ή κατά ΟΤ με βάση ειδικές τοπικές πολεοδομικές μελέτες. Επίσης,
είναι τουλάχιστον παράλογο να πριμοδοτείται με αύξηση σ.δ. κατά 25% η
κατεδάφιση παλαιών κτιρίων, μονώροφων ή διώροφων, που θα έπρεπε ενδεχομένως να
κηρυχθούν διατηρητέα ή που αποχαρακτηρίζονται αν είναι ήδη κηρυγμένα.
