ΜΑΝΤΖΟΝΙ ΚΑΙ ΒΕΡΝΤΙ

του Ιωάννη Ζήβα
Μπροστά στην τραγωδία που διαδραματίζεται στον φίλο ιταλικό λαό, πολλές φορές η μνήμη ανατρέχει σε εκείνες τις μορφές που συνδέθηκαν όσο λίγες με την εθνική ενότητα και την παλιγγενεσία αυτού του λαού στα μέσα του 19ου αιώνα. Μία τέτοια μορφή υπήρξε αναμφίβολα ο ποιητής Αλεσσάντρο Μαντζόνι (1785-1873). Γεννημένος στο Μιλάνο, πέρασε τα νεανικά του χρόνια στο Παρίσι, δίπλα σε ανθρώπους των γαλλικών γραμμάτων, και κυρίως του Κλώντ Φωριέλ, που επέδρασε καθοριστικά στην διαμόρφωση της συνείδησής του αλλά και του λογοτεχνικού και ιστορικού του προφίλ. Κατ' αυτήν την περίοδο βαφτίστηκε στα νάματα της Γαλλικής Επανάστασης, αποστασιοποιημένος από θρησκευτικές δοξασίες και πιστεύω. Από το 1810 αρχίζει να ενδιαφέρεται και να εντρυφεί στα ζητήματα της θρησκείας, πράγμα που θα εκφρασθεί και σε μία σειρά έργων του.
Το πεδίο στο οποίο έσκυψε με ιδιαίτερη θέρμη υπήρξε το ζήτημα της ενότητας και της εθνικής παλιγγενεσίας του ιταλικού λαού. Σημαντικότερα έργα του υπήρξαν τα ποιητικά έργα : "Η Ανάσταση", "το όνομα της Μαρίας", "τα Χριστούγεννα", "το Πάθος" , "η Πεντηκοστή", "ο κόμης της Καρμανιόλα", "η μάχη του Μπακλόντιο", "Αντέλκι" και το σημαντικότερο ίσως όλων, το ιστορικό του μυθιστόρημα "οι Λογοδοσμένοι", που αποτελεί αναφορά στους αγώνες που έδωσε ο ιταλικός βορράς κατά των ισπανών κατακτητών.     Εδώ εξυμνείται η ομορφιά της λομβαρδικής φύσης. αλλά και η εναλλαγή μελαγχολικών και κωμικών επεισοδίων. Εδώ επίσης ο Μαντζόνι απελευθερώνει τον λόγο του από την λομβαρδική διάλεκτο και γράφει εκφραζόμενος μέσω του φλωρεντινού γλωσσικού προτύπου, που αποτέλεσε άλλωστε το λίκνο και την πηγή της νέας ιταλικής γλώσσας.

Μεταξύ των έργων του συγκαταλέγεται και ένα ποιητικό έργο που συμπίπτει τόσο από άποψη νοήματος, όσο και από χρονολογική άποψη με τον δικό μας απελευθερωτικό αγώνα. Πρόκειται για το ποιητικό έργο "Μάρτης του 1821", όπου ο Μαντζόνια χαιρετίζει την αυγή της ιταλικής εθνικής παλιγγενεσίας, και καλεί σε εξέγερση κατά του αυστριακού ζυγού όχι μόνο τους λομβαρδούς αλλά σύμπαντα τον ιταλικό λαό.
Πέθανε σε βαθιά γεράματα στα 1873
Ο Τζιουζέππε Βέρντι (1813-1901), θα μπορούσαμε να υποστηρίξουμε ότι είναι η αντίστοιχη σε σημασία φυσιογνωμία στον χώρο της ιταλικής μουσικής . Η μουσικής του ιδιοφυία ειδικά στον χώρο του μελοδράματος απέδωσε στον παγκόσμιο πολιτισμό τεράστιας σημασίας έργα, στα οποία πολλές φορές γίνεται αναφορά στην επιτακτική ανάγκη συνένωσης και εξέγερσης του ιταλικού λαού κατά των κατακτητών, αυστριακών στον βορρά και ισπανών στον νότο. Συνέθεσε δεκάδες όπερες, μεταξύ των οποίων σημαντικότερες είναι "Αίντα", "Τροβατόρε", "Λα Τραβιάτα", "Οι δύο Φόσκαρι" "Σίμων Μποκανέγκρα", "Ερνάνι", "Χορός Μεταμφιεσμένων", "Μάκβεθ", "Ριγκολέττο"," και "Φάλσταφ".
Μετά τον θάνατο του Μαντζόνι, ο Βέρντι θέλησε να υμνήσει τον μεγάλο συμπατριώτη του και εθνικό ποιητή, με την σύνθεση ενός μεγαλειώδους ρέκβιεμ, στο οποίο κυριαρχούν απαράμιλλης έμπνευσης μελωδίες και έντονο δραματικό ύφος και που σε μεγάλο βαθμό παραπέμπουν στην οπερατική του δημιουργία (1874). Για τον λόγο αυτό, σε αντιπαραβολή με τα άλλα μεγάλα ρέκβιεμ που έχουν συντεθεί, εκείνο του Βέρντι από πολλούς έχει θεωρηθεί ως το κατ' εξοχήν μελοδραματικό. Χωρίς να απομακρύνεται από την θρησκευτική του αντίληψη , ο Βέρντι εστιάζει κυρίως την σύνθεσή του στην ανθρώπινη ενατένιση του θανάτου.