Η αισθητική της πόλης

Του Γιάννη Σχίζα

Δημοσιεύεται στην ΑΥΓΗ της 3.3.2018

Όποιος παρακολουθεί  την εξέλιξη της πόλης   δεν μπορεί να  αισθάνεται αισιόδοξος. Ένα το κρατούμενο των «υποκατασκευών», της μη ανανέωσης του κτιριολογικού  πλαισίου, της παρακμής διαφόρων κτιρίων ,  που  είναι φυσικό στη πραγματικότητα που ζούμε :Το άλλο είναι ο αισθητικός κανιβαλισμός επί δικαίων και αδίκων, που κατατρέχει τους τοίχους, τις πινακίδες της τροχαίας , τους δημόσιους χώρους . Ακόμη και «επικίνδυνες» επιφάνειες  δίπλα σε τραίνα  καταλαμβάνονται από γκράφιτι αμφίβολης αξίας και τρεχαγυρευοπουλικών νοημάτων, αποστρέφοντας το πρόσωπο του πολίτη  από τις επιφάνειες και πετυχαίνοντας ένα και μόνο : Μέσα σε αυτή τη πλημμύρα των μηνυμάτων που δεν είναι μηνύματα,  ο πεζός να βάζει πλώρη για το σπίτι του στρέφοντας την πλάτη στους κοινόχρηστους χώρους……

Αφήνω στην άκρη τις πανεπιστημιακές σχολές  και το πάλαι ποτέ αίτημα των πανεπιστημιακών για ευπρεπεισμό – παρόν σε μια απεργία του 1999 -  που δυστυχώς ανανεώνεται δίχως ελπίδα…Ο Παναγιώτης Τέτσης έλεγε το 2010 ότι στην Αθήνα δεν έχει κανείς που να ακουμπήσει το βλέμμα του… Η Ελληνική Εταιρεία έχει επανειλημμένα επιχειρήσει να καλωπήσει τις όψεις της Πλάκας, απαλείφοντας πολλές από τις εγγραφές στους τοίχους και προσκαλώντας σε αυτή τη κίνηση πολλούς πολίτες :   Μάταια όμως, γιατί αυτές  οι εγγραφές είναι «αειφορικές».

 Δεν χωράει αμφιβολία ότι σε κάθε περιοχή υπάρχουν άνθρωποι που  έχουν ανάγκη να μεταφέρουν τις παρορμήσεις τους στο τοίχο. Υπάρχουν οι   εκπρόσωποι αθηναϊκής  ομάδας (θύρα 21 παρακαλώ!) που κατέχουν ολόκληρη περιοχή και φροντίζουν να ανανεώνουν την τερατογονία  στους τοίχους  :   Οι άνθρωποι αυτοί βάζουν ένα πρόβλημα ψυχολογικό έως και ψυχιατρικό , που πρέπει να επιλυθεί άνευ δοσολογίας Σταλινισμού….

Στην Αθήνα υπάρχουν πολλά τετραγωνικά χιλιόμετρα επιφανειών που μπορούν να διακοσμηθούν . Υπάρχουν επιφάνειες και επιφάνειες, υπάρχει το «δαπεδοτοπίο» της πόλης για μια λογική διαχείριση – για να μην πω καλλιτεχνική. Ήδη η αντίδραση σε αυτό το αδέξιο γκράφιτι έχει δημιουργήσει αντίπαλα θέματα, που κοσμούν τις επιφάνειες. Σημειώνω ανάμεσα σ’ αυτά : Ο Καλλιτέχνης WD στην πίσω πλευρά του θεάτρου Ψυρρή υπενθυμίζει πως «Η ελπίδα πεθαίνει τελευταία», ο καλλιτέχνης ΙΝΟ στην οδό Κωλέττη εκφράζει τη δυναμική της αλληλεγγύης….

Η τέχνη είναι η κατεξοχήν δύναμη που μπορεί να εγγυηθεί την ποιότητα  του αστικού περιβάλλοντος. Η  αισθητική δίνει βάθος και πλάτος στις πόλεις, δίνει  περιεχόμενο στις αστικές επιφάνειες μετατρέποντας  το χώρο  από «άδειο» δοχείο σε   δοχείο γεμάτο νόημα. Οι πόλεις χωρίς την αισθητική μοιάζουν με χώρο όπου έγινε μετακόμιση – πολύ δε περισσότερο όταν κακοποιούνται ...