Φοβού τις πυρκαγιές

Του Γιάννη Σχίζα

Δημοσιεύεται στην ΑΥΓΗ της 12.5.2018

Σε πρόσφατη επίσκεψή μου στις εγκαταστάσεις του Ελληνικού Κέντρου  Περίθαλψης Άγριων Ζώων στην Αίγινα εντυπωσιάστηκα από το έργο που παράγουν ελάχιστοι εθελοντές και από τη προσπάθειά  τους στη συλλογή πόρων. Οι άνθρωποι αυτοί είναι αξιοθαύμαστοι κατά το ότι συγκεντρώνουν άγρια ζώα, κυρίως πουλιά,  τραυματισμένα ως επί το πλείστον αλλά και γενικώς ανήμπορα, και τα απελευθερώνουν μετά ορισμένο χρόνο   για να παίξουν το ρόλο για τον οποίο ετάχθησαν από τη φύση. Όμως ταυτόχρονα δεν ήταν δυνατό να αφήσω απαρατήρητα τα άγρια χόρτα, που έφταναν και ξεπερνούσαν το ανάστημα του ανθρώπου. Εύλογο ήταν το ερώτημα  του υποφαινόμενου και των υπολοίπων επισκεπτών:  Τι θα συνέβαινε σε μια περίπτωση που μια πυρκαγιά  έκαιγε τα χόρτα;

Ένα από τα σταθερά χαρακτηριστικά  της ελληνικής κοινωνίας  είναι ο λόγος περί πυρκαγιών να έρχεται πάντοτε καθυστερημένος, κατόπιν «εορτής», να  είναι έντονος και καταγγελτικός , να μιλάει για εμπρηστές   και  για σχέδια αποκατάστασης. Και όμως , μια έγκαιρη επισήμανση του προβλήματος σε μια χώρα κατεξοχήν προπονημένη στο σενάριο των καλοκαιρινών καυσώνων, θα μπορούσε να δράσει αποτρεπτικά .

Οι πιο πολλές  πυρκαγιές ξεκινούν από τα ξερόχορτα  που έχουν φουντώσει την περίοδο της Άνοιξης και  που   περιστοιχίζουν τη δενδρώδη βλάστηση. Από εκεί μεταδίδονται εύκολα στον γύρω χώρο.

 Για τους περισσότερους ανθρώπους οι πυρκαγιές είναι καταστροφή, όμως υπάρχουν και ελάχιστοι που τρέφουν  μάλλον εκκεντρικές ιδέες για το ζήτημα. Λόγου χάρη  γνωστός  ζωγράφος έβλεπε  προ τριετίας τις πυρκαγιές σαν αισθητική κατάσταση : Παραγνωρίζοντας  το γεγονός ότι ένα άθικτο δάσος παρέχει επί μονίμου βάσεως  αισθητικά ερεθίσματα και κατά τούτο υπερέχει από ένα δάσος που αναλώνεται από τη φωτιά, και μάλιστα  εφ άπαξ…Πέρα από αυτούς  είχαμε και τον εκκεντρισμό κάποιων   οικολόγων, που διέβλεπαν μέσα στη διαδικασία  τής πυρκαγιάς μια δυναμική εξυγίανσης  της φύσης . O  συλλογισμός αυτός είναι άτοπος : Μπορούμε να πούμε ότι  ίσχυε  μέσα στις συνθήκες μιας  κοινωνίας με κτηνοτροφικής και οπωσδήποτε όχι   μεταβιομηχανικής  , με  άλλες δυνατότητες «εξυγίανσης της φύσης» ,με  επιλεκτική παρέμβαση στις διαδικασίες της.

Στην Αυστραλία, στον Καναδά, στη Καλιφόρνια, στη Ρωσική Ομοσπονδία, είχαμε πυρκαγιές πολυμέτωπες,  που έκαψαν τεράστιες εκτάσεις και προκάλεσαν ανυπολόγιστες καταστροφές. Στην Ηλεία είχαμε το 2007 απώλειες σε ανθρώπους και σχεδόν σε 2 εκατομμύρια στρέμματα, ενώ στην Πάρνηθα τα καμένα έλατα  της ίδιας χρονιάς ακόμη αδυνατούν να αναπτυχθούν στον δασικό χώρο.

 Είναι φανερό, πρέπει να προσέξουμε για να έχουμε ! Και πρέπει να προσέξουμε τον κατάλληλο χρόνο – δηλαδή έγκαιρα…