Πώς εκπαιδεύουμε ανέργους στην αργομισθία

Η ανυπαρξία στοιχειώδους οργάνωσης,συντονισμού και προγραμματισμού,μεταμφιεσμένη σε Πρόγραμμα Κοινωφελούς Εργασίας.

Μπορώ να προσθέσω στα μεταμφιεσμένα χαρακτηριστικά την αμεριμνησία, την ανευθυνότητα, την ανωριμότητα, την αναισθησία, τον κυνισμό και γενικά ό,τι χαρακτηρίζει την κακοδαιμονία της νεοελληνικής μας παραγματικότητας.

Ας εξηγηθώ, όμως, με ένα σύντομο ιστορικό: προσλήφθηκα σαν δασεργάτης σε δασαρχείο στα πλαίσια του προγράμματος κοινωφελούς εργασίας του ΟΑΕΔ «Πυροπροστασία 2018».

Ιούλιος του 2018. Πρώτες μέρες και πρώτες εντυπώσεις. Κάτι σαν αμηχανία(;), έκπληξη(;), δυσφορία(;) από την πλευρά του Δασαρχείου. Μία εξήγηση είναι ότι -όπως πληροφορηθήκαμε- ενημερώθηκαν σχεδόν την τελευταία στιγμή ότι ένας αριθμός ατόμων θα προστεθεί στο προσωπικό τους... Κάποιοι μεγάλοι σχεδιαστές στην Αθήνα που καταπολεμούν την ανεργία, θεώρησαν περιττό να ρωτήσουν, να ενημερώσουν, να συντονιστούν…

Μετά την αρχική αμηχανία, ακολούθησε κάποια υποτυπώδης προσπάθεια οργάνωσης. Παλιά εργαλεία βγήκαν από τις αποθήκες (τα εργαλεία που προέβλεπε το πρόγραμμα καθώς και οι φόρμες εργασίας, εφτασαν στα χέρια μας αρχές Δεκεμβρίου, όταν πια και οι καιρικές συνθήκες δεν επέτρεπαν να εργαστούμε). Άντε λοιπόν να πάμε στο δάσος (στα περιαστικά κατ’ αρχήν) για να δουλέψουμε «προληπτικά» και «αντιπυρικά».

Πως να πάμε; Με το λεωφορειάκι των οκτώ (8) θέσεων που διαθέτει το Δασαρχείο; Πέντε δρομολόγια να πάμε και πέντε για να επιστρέψουμε και η «Πυροπροστασία 2018» μετατρέπεται σε μια γελοία εκδρομή!

Ποιοι να πάμε στο δάσος; Άνθρωποι που κάποιοι κυριολεκτικά δεν έχουν ξαναπατήσει σε χώμα; Που δεν έχουν την παραμικρή εμπειρία σε χειρωνακτική εργασία;

Συνυπολογίζοντας τις ελλείψεις μόνιμου προσωπικού (π.χ. σε οδηγούς), διαμορφώθηκε πολύ γρήγορα μια δυσλειτουργική κατάσταση και αρχίζουμε κάποιες μέρες να παραμένουμε στους χώρους του Δασαρχείου  χωρίς να κάνουμε τίποτα! Μα τίποτα!

Εδώ λοιπόν έχουμε ένα κρίσιμο σημείο: Όπου οι δικαιολογίες για τα διάφορα αντικειμενικά προβλήματα γίνονται άλλοθι!

Άλλοθι για να διαμορφωθεί σύντομα μία κατάσταση αργομισθίας. Όπου επικαλούμενοι κάποια υπαρκτά προβλήματα, δεν κάνουμε πια κυριολεκτικά τίποτα τις περισσότερες μέρες!

Αρχίζει λοιπόν ο καιρός να περνάει «χαλαρά».Ο χειμώνας εκ των πραγμάτων περιορίζει τις μέρες που υπάρχει δυνατότητα εργασίας στην ύπαιθρο και έτσι προχωράμε σιγά-σιγά για την Άνοιξη και την λήξη του προγράμματος τον Μάρτιο.

Όμως επίκεινται εκλογές και στην θλιβερή Νεοελληνική μας πραγματικότητα συνηθίζεται οι ψηφοφόροι να πρέπει να είναι χαρούμενοι!

Παράταση λοιπόν του προγράμματος για άλλους 8 μήνες και αντικειμενικά παράταση μιας οριστικά πια διαμορφωμένης κατάστασης αργομισθίας!

Στο σημείο αυτό θα κάνω μια μικρή στάση.Μέχρι εδώ στην περιγραφή μου υπαινίχθηκα ευθύνες της Διοίκησης.Έχει όμως ενδιαφέρον να περάσουμε λίγο και στην αφεντιά μας,στους «εργαζόμενους» πρώην ανέργους.

Ανατρέχοντας στις πρώτες εβδομάδες,κάνω μια εκτίμηση ότι ήμασταν τρείς κατηγορίες:Κάποιοι(πολύ μικρό ποσοστό) με διάθεση πρωτοβουλίας,έτοιμοι να δραστηριοποιηθούν ακόμα και μόνοι τους.Δεύτερη κατηγορία(η πλειοψηφία) άνθρωποι με διάθεση να δουλέψουν ευσυνείδητα μέσα σε ένα στοιχειωδώς οργανωμένο εργασιακό περιβάλλον.Και μια τρίτη κατηγορία(μικρό ποσοστό αλλά «δηλητηριώδες») κάποιοι συνειδητά τεμπέληδες και πονηροί!

Από άτομα της πρώτης κατηγορίας έγιναν προσπάθειες να καλλιεργηθεί μεταξύ μας μια αντίληψη-να την πώ-«συνειδητής πρωτοβουλίας»,δηλαδή ,παρά τα αντικειμενικά προβλήματα και ακόμα και με το Δασαρχείο να αδιαφορεί,να βρίσκουμε έναν τρόπο κάτι ελάχιστο έστω,πάντα να κάνουμε.

Έπεσαν στο κενό!

Κάποια στιγμή υποβλήθηκε εγγράφως ερώτημα προς το Δασαρχείο,που εστίαζε στο μέγεθος της οικονομικής ζημιάς του Δημοσίου από την δεδομένη κατάσταση αργομισθίας.Η απάντηση μπορεί να χαρακτηριστεί από αφελής έως προκλητική!(Ήταν ουσιαστικά μια ομολογία συναίνεσης  στην αργομισθία.)

Σήμερα λοιπόν οι παραπάνω τρείς κατηγορίες,φοβάμαι ότι είναι πλέον μία:«χαρούμενοι» αργόμισθοι που κατά βάθος δεν θέλουν πια να λυθούν τα αντικειμενικά προβλήματα και να μπορέσουν επιτέλους να εργαστούν!

Καλλιεργούνται επίσης τελευταία προσδοκίες για παράταση του προγράμματος που λήγει τον Νοέμβριο.

Συνοψίζω:Εκτιμώ ότι το 70-80% του συνολικού χρόνου εργασίας μας είναι αυτό που παραπάνω ονομάζω Αργομισθία.Είναι διαμορφωμένη μια κατάσταση αμεριμνησίας,προκλητικότατη κατά την γνώμη μου γι αυτούς που ακόμα δουλεύουν σε αυτή την χώρα και πληρώνουν φόρους για να χρηματοδοτούν παρόμοια προγράμματα αλλά και το συγκεκριμένο Δημόσιο γενικότερα.Θα αντιπαρέλθω το γελοίο επιχείρημα εφησυχασμού ότι το πρόγραμμα χρηματοδοτείται από τηνΕυρωπαική Ένωση. Απο ότι ξέρω χρηματοδοτείται και από Εθνικούς πόρους,αλλά εν πάσει περιπτώσει και οι Ευρωπαικοί πόροι έχουν μια δικιά μας συμμετοχή.Δεν «βρέχει» λεφτά στις Βρυξέλλες!

Στον ορίζοντα δεν διαφαίνεται κάποια «αναλαμπή» συνειδητής αυθυπέρβασης.(αυτό το ελάχιστο που χρειάζεται καμιά φορά-ένα πρώτο βήμα-για να αρχίσουν τα πράγματα να προχωράνε.)

Μια βαθειά απογοήτευση…κανένας δεν στενοχωριέται…!Όλα καλά.7 η ώρα το πρωί υπογράφουμε(για την προσέλευση μας) και 3 η ώρα το μεσημέρι ξανά υπογράφουμε,ευχαριστημένοι που «έπεσε» το μεροκάματο των 20 ευρώ για να πίνουμε καφέδες 8 ώρες!

Κανένας προβληματισμός!Καμιά υποψία ότι το «μοντέλο» δεν δουλεύει πια(άν δούλεψε ποτέ) και ότι έχει αποδειχτεί η «εγκληματικότητα» του.Καμία σύνδεση με τις αιτίες της περιβόητης «κρίσης» μας.

Και μελαγχολία για όποιον θέλει να δεί τα αυτονόητα.Δουλειά υπάρχει πολλή και πραγματικά τα προγράμματα Κοινωφελούς Εργασίας θα μπορούσαν στην φάση που είμαστε,να αποτελέσουν ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο ανάκαμψης,με την προυποθεση ενός ελάχιστα σοβαρού σχεδιασμού.Και με την προυπόθεση βέβαια ότι ο Νεοέλληνας θα αποφασίσει να ιδρώσει ξανά!

          

                                                                                  Α.Κ.