Πρόβλημα με κλώνους υβριδικού πλατάνου

του Μιχαήλ Αναστασιάδη*

Πρόβλημα με κλώνους υβριδικού Πλατάνου ("του Λονδίνου", Platanus × acerifolia ή P. × hispanica) - οι επιλογές των φυτωρίων επηρεάζουν την εγγενή ασφάλεια των αστικών δέντρων!

Μία σχετικά πρόσφατη πρωτοποριακή επιστημονική εργασία έδειξε για πρώτη φορά, για Δέντρα Αστικού Πρασίνου ("Λειτουργικά Δέντρα" που λένε οι Γερμανοί...), ότι οι εμπορικές επιλογές κλώνων από τους παραγωγούς φυτών, μπορούν να επηρεάζουν σημαντικά την εγγενή ασφάλεια των δέντρων σε βάθος χρόνου!

Συγκεκριμένα: δέντρα ενός "σύγχρονου" κλώνου του Υβριδικού Πλατάνου (London plane) σπάνε ανεξήγητα στις διχάλες, πολύ περισσότερο σε σχέση με παλιότερους/παραδοσιακούς κλώνους.

Ο λόγος είναι ότι η φέρουσα ικανότητα των διχάλων τις οποίες σχηματίζουν τα δέντρα, είναι πολύ μικρότερη από τα φορτία που αναπτύσσουν οι βραχίονες.
Η ικανότητα των διχάλων να υποστηρίξουν τα στατικά φορτία των βραχιόνων είναι κατά 26% ασθενέστερη από τους παλιότερους/παραδοσιακούς -μη προβληματικούς- κλώνους.
Όπως επισημαίνουν οι ερευνητές: "Φαίνεται πιθανό ότι η προτίμηση των φυτωρίων προς την ανάπτυξη πιο όρθιων/ευθυτενών μορφών του Υβριδικού Πλατάνου, είναι ένας από τους λόγους που οι διχάλες διαφέρουν στο σχήμα και στη μηχανική τους απόδοση δημιουργώντας προβλήματα".

Η δημοσίευση: Turner, S., Slater, D., & Ennos, A. R. (2012). Failure of forks in clonal varieties of Platanus x acerifolia. Arboricultural journal, 34(4), 179-189.
Στη δημοσίευση δεν αναφέρονται τα εμπορικά ονόματα συγκεκριμένων κλώνων. Στο Tubby, K., & Rose, D. (2008), Problems on plane trees, αναφέρεται ότι το συγκεκριμένο πρόβλημα το παρουσιάζει κλώνος που αναπτύχθηκε προ 40 ετών, ο οποίος συνεχίζει να υπάρχει στο εμπόριο.

Το δικό μου συμπέρασμα: εφόσον όταν επιλέγουμε Λειτουργικά Αστικά Δέντρα, ένα κριτήριο είναι και η εγγενής ασφάλειά τους καθ' όλο τον πλήρη κύκλο της ζωής τους, καλύτερα να επιλέγουμε "παραδοσιακά" φυτά, που οι εμβιο-μηχανικές (biomechanics) ιδιότητές τους είναι δοκιμασμένες στη φύση.

Η φωτογραφία στην εργασία έχει την εξής λεζάντα:
"Α: Ώριμα δέντρα του Πλατάνων του Λονδίνου (Platanus x acerifolia) παραδοσιακού κλωνικού αποθέματος που βρίσκεται στο κέντρο της πόλης του Μπρίστολ.
Β: Ένα ημι-ώριμο Πλατάνι του Λονδίνου στο Μπρίστολ, το οποίο υπέστη βλάβη σε έναν από τους κύριους βραχίωνές του, αλλά δεν υπήρχε εμπεριεχόμενος φλοιός που να ευθύνεται για την αποτυχία. Η φύτευση σύγχρονων κλώνων αυτής της φύσης, στους οποίους οι διχάλες αποτυγχάνουν τακτικά, δημιουργούν περιττούς κινδύνους για τους ανθρώπους και την ιδιοκτησία σε τέτοιες συνθήκες υψηλής χρήσης (των χώρων από τους πολίτες), ενώ προκαλούν επίσης παραμορφωτικές ζημιές στα δέντρα".

*Γεωπόνος ΓΠΑ Τμ. Αξιοποίησης Φυσικών Πόρων & Γεωργικής Μηχανικής

MSc Περιβαλλοντικής Πολιτικής & Διαχείρισης

εργ. Δ. Σπάρτης

Σπάρτη