O Mήτσος Kασόλας γεννήθηκε το 1936. Σπούδασε κινηματογράφο και θέατρο. Εργάστηκε ως φωτογράφος και οπερατέρ (1961-1967) στο Κινηματογραφικό Τμήμα του Υπουργείου Παιδείας, απ’ όπου και τον έδιωξε η Xούντα. Για τρία χρόνια στη Φίνος Φιλμ ήταν βοηθός του Ντίνου Δημόπουλου. Ασχολείται με τη συγγραφή βιβλίων και σεναρίων. Παράλληλα, άσκησε και το επάγγελμα του δημοσιογράφου –ως μέλος της EΣHEA– από το 1972 έως το 1992, σε πολλές εφημερίδες. Από το 1964 μέχρι τώρα έχει εκδώσει πέντε ποιητικές συλλογές, ένα χρονικό (H άλλη Αμερική), ένα δοκίμιο (Για ένα μανιφέστο πολιτισμού από τη μικρή μέγιστη Ελλάδα), δύο βιβλία για τον Νίκο Καββαδία και εννέα μυθιστορήματα. Tο 1974 πήρε το A’ Kρατικό Bραβείο για το χρονικό του H άλλη Αμερική και το 1982 τιμήθηκε με το A’ Kρατικό Bραβείο για το μυθιστόρημά του O Πρίγκιπας, που προβλήθηκε ως τηλεοπτική σειρά στην ET-1, σε σκηνοθεσία του Τάσου Ψαρρά. Το μυθιστόρημά του Αγγελίνα μεταφέρθηκε ως σειρά στη ΝΕΤ, επίσης από τον Τάσο Ψαρρά, με τον τίτλο Ο θησαυρός της Αγγελίνας. Το 2018 κυκλοφόρησαν έξι θεατρικά του έργα. Ποιήματά του μελοποίησε ο Γιάννης Μαρκόπουλος και έχουν ενσωματωθεί στην ταινία του Zυλ Ντασέν Δοκιμή. Αποσπάσματα του βιβλίου του H άλλη Αμερική περιέχονταν σε βιβλία της Mέσης Εκπαίδευσης. Mια σειρά από τα έργα του διδασκόταν στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ (Τμήμα Ξένων Γλωσσών). Επιλογή από το ποιητικό του έργο μεταφράστηκε και κυκλοφόρησε στην Αμερική, με τον τίτλο Harvest, το 1971. Το τελευταίο του μυθιστόρημα, Η Γερακίνα (Εκδόσεις Καστανιώτη), μας έδωσε την αφορμή για τη συζήτηση που ακολουθεί.
Ποια ήταν τα πρώτα σας διαβάσματα;
Τα βιβλία του Δημοτικού, που σχεδόν δεν υπήρχαν στα χρόνια της Κατοχής και του Εμφυλίου.
Πότε ξεκινήσατε να γράφετε;
Ποιήματα άρχισα να γράφω από τα 14 μου χρόνια, όταν η οικογένειά μου μετανάστευσε από το χωριό μας κι εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Την πρώτη μου ποιητική συλλογή, Μικρές μαρτυρίες, με παρακίνησε ο Γιάννης Ρίτσος να την εκδώσω. Ακολούθησαν άλλες τρεις συλλογές. Καμία πια δεν είναι σε κυκλοφορία. Μερικά από τα ποιήματά μου μελοποιήθηκαν από τον Γιάννη Μαρκόπουλο και παράνομα τραγουδιόνταν στη διάρκεια της Χούντας, που απαγόρευσε την ποιητική μου συλλογή Δελτίο καιρού.
Ποια ήταν η αφορμή για να γράψετε το μυθιστόρημα Η Γερακίνα;
Τα βιώματά μου από τη ζωή στο χωριό μου μέχρι τα 14 μου χρόνια, που τα μυθοποίησα πρώτα στο μυθιστόρημά μου τον Πρίγκιπα, μετά στην Αγγελίνα και στο τελευταίο μου πια μυθιστόρημα, τώρα, τη Γερακίνα.
Η Γερακίνα είναι, λοιπόν, το τρίτο μέρος της τριλογίας σας. Τι κοινό έχουν οι ήρωές σας στα τρία βιβλία;
Κοινός τόπος του βίου τους. Κοινά πολλά από τα πάθη τους. Κοινή η λαλιά τους.
Ο τίτλος «Γερακίνα» είναι συμβολικός ή δηλώνει κάτι κυριολεκτικά;
Το ψευδώνυμο «Γερακίνα» προέκυψε επειδή η ηρωίδα μου, Ανδρομάχη ή Μάχη, πυροβόλησε ένα γεράκι το οποίο τραυμάτισε και το περιποιότανε ύστερα ώσπου να γίνει καλά και να το απελευθερώσει.
Ένας ολόκληρος κόσμος είναι η ζωή της υπέργηρης Γερακίνας. Πώς καταφέρνει και έχει αναλαμπές στη μνήμη της;
Οι αναλαμπές της μνήμης της οφείλονται στη λειτουργία του εγκεφάλου της που είναι ένα μυστήριο, ωσάν το Σύμπαν που προσπαθούμε να το κατανοήσουμε.
Πάντως, κυρίως σήμερα, η καλύτερη τηλεόραση είναι η κλειστή τηλεόραση!
Η φιγούρα της Γερακίνας είναι συμβολική. Είναι άραγε η μάνα Ελληνίδα που αντιστέκεται στο πέρασμα του χρόνου;
Το πλάσιμο, το στήσιμο της Γερακίνας είναι και πραγματικό και φανταστικό. Ναι, είναι μία μάνα Ελληνίδα που αντιστέκεται ως ύπαρξη στη φθορά του χρόνου και των παθών της, όπως και όλες οι γυναίκες του κόσμου που γεννούν και υπερασπίζονται τη ζωή, τη μέγιστη αυτή αξία που έχουμε και τη μόνη που χάνουμε.
Είναι η γραφή ένα ασίγαστο πάθος;
Εξαρτάται από το πόσο δυνατά είναι τα επιφωνήματα για τη ζωή, για τον κόσμο, για τον πόνο, για τα όνειρα, τον έρωτα…
Πέρα από τη συγγραφή, έχετε δουλέψει και στον ελληνικό κινηματογράφο. Μπορείτε να μοιραστείτε μαζί μας κάποιες από αυτές τις μνήμες;
Συχνά θυμάμαι τον Φίνο, που ήθελε να γυρίσει ταινία το σενάριό μου O Πρίγκιπας με πρωταγωνιστή τον Θανάση Βέγγο και δύο φορές το απέρριψε η Χούντα. Θυμάμαι και τον δάσκαλό μου, τον Ντίνο Δημόπουλο, που σε πολλές ταινίες του ήμουνα σκριπτ και με αγαπούσε. Θυμάμαι επίσης και την Αλίκη Βουγιουκλάκη, στη βοήθεια της οποίας οφείλεται η έξοδός μου από την Ελλάδα της Χούντας, ο πηγεμός μου στο Λονδίνο, όπου σπούδαζε η γυναίκα μου, η Αριάδνη, καταφέρνοντας να πάμε και στην Αμερική, που στάθηκε η αιτία για να γράψω μετά την Άλλη Αμερική, που δημοσιεύτηκε σε έντεκα ολοσέλιδα στα Νέα από τον Κώστα Νίτσο και τον Λευτέρη Παπαδόπουλο και βραβεύτηκε από την Πολιτεία το 1974.
Πώς νιώθετε όταν ένα έργο σας μεταφέρετε στη μικρή οθόνη;
Εύχεσαι ο σκηνοθέτης και ο παραγωγός να σεβαστούν το βιβλίο όσο περισσότερο γίνεται. Πάντως, κυρίως σήμερα, η καλύτερη τηλεόραση είναι η κλειστή τηλεόραση! Άλλο αν δε γίνεται αυτό...
Γιατί οι συγγραφείς αρκετές φορές δεν είναι ικανοποιημένοι από τη διασκευή των έργων τους για τον κινηματογράφο ή την τηλεόραση;
Γιατί ίσως είναι άλλοι οι τρόποι γραφής ενός βιβλίου και άλλοι οι τρόποι γραφής του σεναρίου και της πραγμάτωσής του.
Διαβάζουν σήμερα οι Έλληνες;
Ούτε η Πυθία το γνωρίζει αυτό. Το σίγουρο είναι ότι ελάχιστοι Έλληνες διαβάζουν. Κι αυτό κυρίως οφείλεται στη στρεβλή μας παιδεία και στη στρεβλή σε μεγάλο βαθμό Δημοκρατία μας.
Πολλοί νέοι γράφουν. Το όνειρό τους είναι να εκδοθούν οι σκέψεις τους. Παλιότερα περίμεναν με αγωνία να αποκτήσει οντότητα το πρώτο τους βιβλίο. Σήμερα ανεβάζουν τα διηγήματα ή τα μυθιστορήματά τους στο διαδίκτυο. Αυτή η εξέλιξη μπορεί να βοηθήσει την πεζογραφία;
Όσο όλο και περισσότερο εικονοποιείται η γραφή από την τηλεόραση και το διαδίκτυο, δεν είμαι σίγουρος αν και κατά πόσο βοηθιέται η πεζογραφία που απαιτεί πολλές γνώσεις, πολύ μόχθο, ήθος και ταπεινοφροσύνη.
Τι σας έμαθαν οι γονείς σας και το τηρείτε ακόμη;
Να μη βλάπτω τους άλλους.
Μήτσος Κασόλας
Εκδόσεις Καστανιώτη
256 σελ.
ISBN 978-960-03-6654-9
Τιμή €10,00
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου