ΤΟ ΟΡΑΜΑ ΜΑΣ : ΤΟ ΓΕΩΠΑΡΚΟ της ΣΥΡΟΥ και των ΚΥΚΛΑΔΩΝ

Δυόμιση χρόνια πριν, συγκεντρωθήκαμε για πρώτη φορά σε μια ανοιχτή συνέλευση μερικές δεκάδες πολίτες, κάτοικοι της Σύρου, για να κουβεντιάσουμε τα προβλήματα του νησιού μας. Μέσα απ' αυτή την πρώτη συνέλευση ξεπήδησε η ιδέα ότι για να μην καταστραφεί το νησί από μιαν ανάπτυξη που δεν έχει όρια, θα πρέπει να βρεθεί ένας τρόπος ήπιας ανάπτυξης που θα στηρίζεται στον εναλλακτικό τουρισμό, έναν τουρισμό που θα σέβεται τη νησιωτικότητα, το τοπίο και την ιστορία.

Χάρη σε κάποιους ξένους καθηγητές Γεωλογίας που, τις τελευταίες δεκαετίες, επισκέπτονται τακτικά το νησί μαζί με τους φοιτητές τους, αντιληφθήκαμε τη γεωλογική σημασία της Σύρου. Οι επιστήμονες αυτοί μας μίλησαν με θέρμη για τα γεωλογικά μνημεία του νησιού μας και μας εξήγησαν ότι  η Σύρος αποτελεί ένα υπαίθριο γεωλογικό μουσείο. Έτσι γεννήθηκε μέσα μας η ιδέα της κήρυξης του νησιού σε Γεωπάρκο από την UNESCO.

Για την προώθηση της ιδέας αυτής δημιουργήσαμε (2017) μια Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση (ΚοινΣΕπ) με την επωνυμία "Απάνω Μεριά", η οποία έχει ως σκοπούς την κήρυξη, προστασία, διατήρηση και λειτουργία του Γεωπάρκου. Η ΚοινΣΕπ εργάζεται επίσης για την ενίσχυση δραστηριοτήτων του τοπικού πληθυσμού σχετικών με το γεωλογικό, αρχαιολογικό, πεζοπορικό τουρισμό, αγροτουρισμό και την  παραγωγή τοπικών βιολογικών προϊόντων (κηπευτικά, μέλι, κρασί, τυροκομικά). Σημειωτέον, ότι οι περισσότεροι από τους συμμετέχοντες στην ΚοινΣΕπ είναι άνθρωποι με εργασία και εισόδημα, δουλεύουμε εθελοντικά και μας ενδιαφέρει να δώσουμε κίνητρα επαγγελματικά σε νέους, ανέργους, αγρότες ή επιστήμονες, ώστε να καθιερωθεί στις συνειδήσεις των κατοίκων η σημαντικότητα του όλου εγχειρήματος.

Το όραμα αυτό άρχισε ήδη να υλοποιείται με τη συνεργασία του Δήμου Σύρου-Ερμούπολης με την Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση  "Απάνω Μεριά". Αποτέλεσμα της συνεργασίας αυτής  είναι η υποβολή από τον Δήμο πρότασης  για έγκριση χρηματοδοτικού προγράμματος, -έχει ήδη εγκριθεί- που σκοπό έχει την αποκατάσταση 3 μονοπατιών που οδηγούν σε θέσεις μεγάλου γεωλογικού ενδιαφέροντος και τη δημιουργία Γεωλογικού Μουσείου.

Συνεργαζόμαστε ήδη, και σε διάφορα επίπεδα, με το Πανεπιστήμιο Αιγαίου (δημιουργία βάσης δεδομένων για ψηφιακές περιηγήσεις με GPS, κατασκευή συλλέκτη ατμοσφαιρικής υγρασίας για την άρδευση και παραγωγή αγροτικών προϊόντων), επίσης με τη Δ/νση Δασών Κυκλάδων στο θέμα των μονοπατιών, την Αναπτυξιακή Εταιρεία Κυκλάδων, το Εμπορικό Επιμελητήριο, τους φορείς πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, την Αρχαιολογική Υπηρεσία, το WWF, τη Mom και όσες οργανώσεις εμπλέκονται στη δημιουργία του Θαλάσσιου Πάρκου Γυάρου (που συνδέεται άμεσα με το νησί της Σύρου), επίσης την Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, τους Φίλους της Φύσης και Γεωλογικά Πανεπιστήμια της Ελλάδας και του εξωτερικού (καθηγητές και φοιτητές) που επισκέπτονται τακτικά το νησί για τη γεωλογική μελέτη επί του πεδίου.

Έχουν περάσει δυόμιση  χρόνια από το ξεκίνημα του εγχειρήματος και ένας χρόνος από την ίδρυση της ΚοινΣΕπ και μέχρι στιγμής έχουμε πετύχει:

1. Κινητοποίηση ενός μεγάλου μέρους του τοπικού πληθυσμού με ανοιχτές συνελεύσεις στο αμφιθέατρο του Παν/μίου, που γίνονται κάθε δυο μήνες  περίπου.

2. Συγκρότηση ομάδων εργασίας που εργάζονται σε θέματα που αφορούν την κήρυξη του Γεωπάρκου, τη συντήρηση των μονοπατιών, την ευαισθητοποίηση των κατοίκων, την συνειδητοποίηση ότι ο εναλλακτικός τουρισμός και η παραγωγή βιολογικών αγροτικών προϊόντων είναι το νέο αειφορικό μοντέλο ανάπτυξης.

3. Οργάνωση επιστημονικής ημερίδας (Μάιος 2017) με θέμα τη σημασία της προστασίας και διατήρησης της Απάνω Μεριάς Σύρου.

4. Οργάνωση ενημερωτικών και εικαστικών εκδηλώσεων (Μάιος 2017)

5. Έκδοση του περιοδικού Συριανά Γράμματα (320 σελ.) με θέμα τους γεωλογικούς, αρχαιολογικούς θησαυρούς του νησιού, τη βιοποικιλότητα, τα μονοπάτια κ.ά. (Απρίλιος 2017).

6. Οργάνωση σεμιναρίων που απευθύνονται στους αγρότες με θέματα: άνυδρη και βιολογική καλλιέργεια, αμπελουργία-οινοποιία, μελισσοκομία, καλλιέργεια βοτάνων (Μάιος 2018).

7. Και για τον Οκτώβρη 2018 οργανώνουμε επιστημονική ημερίδα, -στην οποία είσαστε καλεσμένοι- με ξένους και  Έλληνες καθηγητές Γεωλογίας και θέμα τη μεγάλη γεωλογική σημασία των νησιών μας. Παράλληλα και για ένα  20ήμερο θα γίνουν εκδηλώσεις  με στόχο την ενημέρωση των πολιτών για το θέμα του Γεωπάρκου Κυκλάδων με εκθέσεις ενημερωτικές, εικαστικές, δρώμενα, συναυλίες, συμμετοχή σχολείων κλπ. 

Συνοψίζοντας θα λέγαμε ότι οι στόχοι μας είναι:

·        Κήρυξη της Σύρου και άλλων κυκλαδίτικων νησιών ως Γεωπάρκο από την UNESCO

·        Ενίσχυση και τόνωση των παραδοσιακών καλλιεργειών (άνυδρη), μελισσοκομίας, αμπελουργίας, οινοποιίας και αγροτουρισμού

·        Ανάπτυξη του δικτύου πεζοπορικών διαδρομών

·        Δημιουργία ενός  χώρου όπου η ΚοινΣΕπ θα οργανώνει ξεναγήσεις, πεζοπορίες, θα πουλά τοπικά προϊόντα, θα διαθέτει χάρτες, έντυπα σχετικά με τα γεωλογικά μνημεία του νησιού, τους αρχαιολογικούς χώρους, τη χλωρίδα, την πανίδα,  θα οργανώνει εκπαιδευτικά προγράμματα κ.ά.

ΠΟΙΟΙ ΕΙΜΑΣΤΕ: Η Ανοιχτή Συνέλευση της Σύρου, οι Ομάδες Εργασίας, η ΚοινΣΕπ, καθώς και τα 400 περίπου άτομα που εμπλέκονται και ενημερώνονται ηλεκτρονικά από τη Γραμματεία για την πορεία του εγχειρήματος και για ό,τι νεώτερο προκύπτει (συζητήσεις, προτάσεις, αποφάσεις).

site: apanomeria.org
HMΕΡΙΔΑ: “Αναζητώντας τον γεωλογικό θησαυρό της Σύρου”

ΠΡΩΙ, 10.30 π.μ. -13.00 μ.μ.

Καλωσόρισμα διοργανωτών.

Χαιρετισμός Δημάρχου Γιώργου Μαραγκού.

Θέμα: Εισαγωγή στο εγχείρημα του Γεωπάρκου.

Ανδρέας Γιαλόγλου - Γεωλόγος, προϊστάμενος της Μονάδας Παρακολούθησης έργων του Επιχειρησιακού Προγράμματος της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, επικεφαλής της μείζονος μειοψηφίας του Δήμου Σύρου - Ερμούπολης.

Θέμα: SYROS – a Paradise for Geologists (Why Geologists Love SYROS).

ΣΥΡΟΣ - ένας Παράδεισος για τους Γεωλόγους (Γιατί οι Γεωλόγοι αγαπούν τη ΣΥΡΟ).

Martin Engi - Ομότιμος καθηγητής Πετρολογίας του Πανεπιστημίου Βέρνης, 30 χρόνια έρευνας στα πετρώματα της Σύρου.

ΑΠΟΓΕΥΜΑ, 18.00 μ.μ.-21.00 μ.μ.

Θέμα: Παγκόσμιο Δίκτυο Γεωπάρκων: Δράσεις για την ανάδειξη της γεωλογικής κληρονομιάς και τη βιώσιμη ανάπτυξη.

Νίκος Ζούρος - Δρ. Γεωλογίας, καθηγητής τμήματος Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου, Διευθυντής του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου, Πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής του Παγκόσμιου Δικτύου Γεωπάρκων UNESCO.

Θέμα: Τα Ελληνικά Γεωπάρκα UNESCO και δράσεις βιώσιμης τοπικής ανάπτυξης του Ψηλορείτη.

Χαράλαμπος Φασουλάς - Δρ. Γεωλογίας, Υπεύθυνος Τμήματος Γεωποικιλότητας Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Κρήτης, Συντονιστής Ελληνικού Φόρουμ Γεωπάρκων και Αναπληρωτής Συντονιστής Ευρωπαϊκού Δικτύου Γεωπάρκων.

Θέμα: Η πρό(σ)κληση του γεωτουρισμού στα νησιά των Κυκλάδων. Μεταφορά βέλτιστων πρακτικών.

Γεωργία Κανελλοπούλου - Γεωεπιστήμονας, με μεταπτυχιακή εξειδίκευση στην Ολοκληρωμένη Ανάπτυξη των Γεωγραφικά Απομονωμένων Περιοχών. Υποψήφια διδάκτωρ και ξεναγός Ερμηνείας Φυσικής και Πολιτισμικής Κληρονομιάς. Πρόεδρος στο «Οικομουσείο Ζαγορίου. Υπεύθυνη του τομέα Βιώσιμου Τουρισμού και Κοινωνικής Οικονομίας στο Δίκτυο Αειφόρων Νήσων (ΔΑΦΝΗ).

Θέμα: Διαδραστικές τεχνολογίες για την προβολή και ανάδειξη της γεωλογικής σημασίας της Σύρου. Παναγιώτης Κουτσαμπάσης - Επίκουρος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αιγαίου, Τμήμα Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων.

Εκδηλώσεις στο πλαίσιο των δράσεων

“Αναζητώντας τον γεωλογικό θησαυρό της Σύρου”

12 Οκτωβρίου, ώρα 20:00. Εγκαίνια εικαστικής έκθεσης genius loci - Το Πνεύμα του Τόπου.

Νίκος Αναγνωστόπουλος, Γιάννης Ανδριωμένος, Εύη Αρέστη, Λιλιάνα Αρεταίου, Elena Gastea, Ελένη Γεωργοπούλου, Μαρία Δημάκη, Βασίλης Ευδοκιάς, Χρυσάνθη Ζαράρη, Κωνσταντίνος Καταγάς, Γιάννης Κοτσώνης - Δανάη Στεφάνου, Χρήστος Μοσκοφίδης, Γιάννης Μπαριτάκης, Χρύσα Μπεζιργιαννίδου, Φλωρεντία Οικονομίδου, Πλάτων Ριβέλλης, Έλσα Χαραλάμπους.

Πινακοθήκη Κυκλάδων, Ερμούπολη. Διάρκεια έκθεσης 12-28 Οκτωβρίου. Καθημερινά 10:30-13:30 και 18:00-21:00 Καθ΄όλη τη διάρκεια της έκθεσης, στον κεντρικό χώρο της Πινακοθήκης, παρουσιάζεται με κείμενα και φωτογραφίες η σημαντικότητα της Απάνω Μεριάς (γεωλογία, ιστορία-αρχαιολογία, αρχιτεκτονική, χλωρίδα, πανίδα, αγροτικές καλλιέργειες, κτηνοτροφία, μελισσοκομία).

14 Οκτωβρίου, ώρα 10:00. Γνωριμία με την Απάνω Μεριά.

Γεωλογικός περίπατος στην Απάνω Μεριά με ξεναγό τον Ελβετό γεωλόγο Martin Engi. Σημείο συνάντησης: Μύλος - Πάνω τέρμα Άνω Σύρου.

21 Οκτωβρίου, ώρα 19:00. Παρουσίαση περιβαλλοντικού προγράμματος 1ου Γυμνασίου.

Η περιβαλλοντική ομάδα του 1ου Γυμνασίου Σύρου παρουσιάζει το πρόγραμμα που υλοποίησε κατά το σχολικό έτος 2017-18, με θέμα «Ένα μονοπάτι μια ιστορία». Προβολή ταινίας μικρού μήκους «Letters», σε σενάριο και σκηνοθεσία των μαθητών/τριών της ομάδας και σε συνεργασία με τη «CINEφο», την κινηματογραφική ομάδα του σχολείου. Μια διασκευή ενός παλιού συριανού μύθου, με τη ζωντάνια που μόνο οι έφηβοι μπορούν να δώσουν. Εκπαιδευτικοί: Αλεξία Τζεφρίδου, Απόστολος Ποντίκας, Χρήστος Κόλλιας

21 Οκτωβρίου, ώρα 19:30. Συναυλία Τρίο ΠΑΡΕΑ.

Το τρίο ΠΑΡΕΑ είναι ο Πάνος Δραμυτινός, η Ρένα Βέργου και η Αγγελική Κοκκίνη, σ’ ένα ρεπερτόριο ισπανόφωνων τραγουδιών.

21 Οκτωβρίου, ώρα 20:00. Συναυλία ΑΖΜΑ.

Οι ΑΖΜΑ, Αγγελική Κοκκίνη, Ζαννής Μαραγκός και Μαρία Κουσουλάκου είναι τρίο που έχει γοητευτεί απο την jazz μουσική κι έτσι ακολουθεί αυτά τα μονοπάτια  σε ένα ρεπερτόριο απο βραζιλιάνικα τραγούδια Jazz standards και μπαλάντες.

21 Οκτωβρίου, ώρα 20:30. Συναυλία «Ώτα Ακούειν».

Πάνος Δραμυτινός, μπάσο, κρουστά, μεταλλόφωνο, φωνή, Πολίτης Αντρέας, βιολί, φωνή, Αλφρέδος Δελιβέρτης, κιθάρα, φωνή, Ρένα Βέργου, φωνή, Αγγελική Κοκκίνη, φωνή, Μιχάλης Λαμπρίδης, πιάνο, φωνή.

Η μουσική ομάδα «Ώτα Ακούειν» δραστηριοποιείται στην Ερμούπολη, με σκοπό την μουσική έρευνα καί την ποιητική, μαθήματα των Μουσών και τα δύο. Τέχνη που απευθύνεται στο Α-συνείδητο η Μουσική, μετατρέπει τον κόσμο σε ήχο καί τελικά μας εισάγει στην αριθμητική των συναισθημάτων, στο ρυθμό της καρδίας και της αναπνοής. Εκεί, στον κρυφό σφυγμό ενός αθέατου κόσμου προσπαθούμε να εναρμονίσουμε επιθυμία και σκέψη.

Η στράτευσή μας λοιπόν είναι υπέρ του Λόγου και ... περιμένουμε τον αντί – Λόγο της πόλεώς μας, διότι μόνο τότε θα είμαστε πολίτες και όντα πολιτικά που αφουγκράζονται την αρμονία της πόλεως.

Παρουσιάζοντας λοιπόν το πνεύμα το οποίο μας συνέχει και μας ενεργοποιεί ως ομάδα, σε καιρούς που η Αιδώς είναι ζητούμενο, κομίζουμε μουσικές και λόγους που απευθύνονται στον κρυμμένο κοινό παρανομαστή της ευ- αισθησίας των νεοελλήνων, σε καιρούς που η βαρβαρότητα συγκρούεται με τον λόγο!

27 Οκτωβρίου, ώρα 16:00 και 28 Οκτωβρίου, ώρα 15:00. Oμάδα Geopoetics.

Ομάδα geopoetics, performance μονοπάτια πέτρας (stonelines).

«Τα τοπία δεν έχουν σύνορα...  είναι ο κόσμος όπως τον γνωρίζουν εκείνοι που στέκονται εκεί, που κατοικούν στα μέρη του και βαδίζουν κατά μήκος των μονοπατιών του… μια σειρά αλληλένδετων κύκλων ζωής που χτίζουν τις μορφές του» (Τιμ Ινγκολντ).

H performance μονοπάτια πέτρας (stonelines) είναι μια περιπατητική παράσταση που αναρωτιέται πάνω στην αναγκαιότητα του να σταθούμε απέναντι και μέσα στο τοπίο της Απάνω Μεριάς. Μετακινούμενοι στην Απάνω Μεριά αφηνόμαστε στην πολυτιμότητα του ίδιου του συμβάντος: να περπατώ στο τοπίο, να είμαι και να γίνομαι μέσα του στο σήμερα.

Η παράσταση επιτελεί μια πορεία στο Συριανό τόπο ως προσφορά, εξομολόγηση και εξορκισμό, μια ικετευτική κλήση για χάρη και συνδρομή. Να πραγματοποιηθεί μια συν-κίνηση ενός «είμαστε μαζί» για να ξαναφτιαχτεί το νόημα του κόσμου.

Έρευνα- Σύλληψη: Άννα Τζάκου

Παίζουν: Δέσποινα Χατζηπαυλίδου, Άννα Τζάκου. Σημείο ‘Εναρξης*: Κάμπος Απάνω Μεριάς

*υπάρχει πιθανότητα αλλαγής του σημείου έναρξης και έκβασης δύο ακόμα πρωινών παραστάσων. Οποιαδήποτε μεταβολή θα κοινοποιηθεί μέσα από τη διοργάνωση της έκθεσης.