Το 48% των υγροτόπων της Μεσογείου έχουν εξαφανιστεί

 

Το 48% των υγροτόπων στη λεκάνη της Μεσογείου έχουν εξαφανιστεί, σύμφωνα με επιστημονική μελέτη που έδωσε στη δημοσιότητα το Μεσογειακό Παρατηρητήριο Υγροτόπων (Mediterranean Wetlands Observatory). Μάλιστα, όπως έγινε γνωστό, η μέση παγκόσμια απώλεια από το έτος 1970 μέχρι και σήμερα είναι περίπου 35%. Όπως επισημαίνει χαρακτηριστικά το Παρατηρητήριο: «Το πλέον παραγωγικό οικοσύστημα στον πλανήτη είναι και το πλέον απειλούμενο», ενώ τονίζει η επείγουσα ανάγκη για δράση και λύσεις.

Ζωτικοί για την επιβίωση της ανθρωπότητας, οι υγρότοποι είναι από τα πιο παραγωγικά οικοσυστήματα του πλανήτη. Παρέχουν σχεδόν το σύνολο του γλυκού νερού που καταναλώνεται στον κόσμο, ενώ περισσότερο από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι εξαρτώνται από τους υγροβιότοπους για την επιβίωσή τους, καθώς επίσης και αμέτρητα φυτικά και ζωικά είδη.

Οι υγρότοποι εξακολουθούν να καταστρέφονται με γοργούς ρυθμούς ή να υποβαθμίζονται, εξαιτίας της βιομηχανίας, του τουρισμού, της αστικοποίησης και της γεωργία.

Bασική αιτία για την υποβάθμισή τους είναι ο υπερπληθυσμός στην περιοχή της λεκάνης της Μεσογείου, καθώς οι κάτοικοι και οι επισκέπτες αυξήθηκαν συνολικά κατά ένα τρίτο από το 1990 και κατά 42% στις παράκτιες περιοχές.

Το 1/3 των Μεσογειακών χωρών υφίσταται πολύ έντονες πιέσεις, ενώ ιδιαίτερα σοβαρή χαρακτηρίζεται η κατάσταση στις χώρες της Μέσης Ανατολής, αλλά σε αυτές της Βορειοανατολικής Αφρικής.

Το 36% των υγροτόπων της Μεσογείου απειλούνται άμεσα με εξαφάνιση.

Το 95% των υγροτόπων που φιλοξενούν περισσότερα από 50.000 υδρόβια πτηνά είναι παράκτιοι και απειλούνται με βύθιση εξαιτίας της ανόδου της στάθμης της θάλασσας.

Ο πληθυσμός των θηλαστικών, των αμφιβίων, των ερπετών και των ψαριών έχει μειωθεί περίπου κατά 35% από το 1990.

Εκτιμάται ότι η Ιβηρική Χερσόνησος, το Μαγκρέμπ, τα Βαλκάνια και η Εγγύς Ανατολή είναι οι περιοχές που πιθανόν να χάσουν τον μεγαλύτερο αριθμό υγροτόπων, ως αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής

Σύμφωνα πάντα με την μελέτη, οι περισσότεροι ποταμοί παρουσίασαν πολύ σημαντική μείωση της ροής (-25 έως -75%), ενώ η γεωργία αποτελεί τον κύριο παράγοντα αύξησης της μείωσης του νερού στη λεκάνη της Μεσογείου με 2/3 του συνόλου.

Επιπλέον, κατά τόπους η ικανότητα ελέγχου των πλημμυρών των υγροτόπων μειώθηκε σε ποσοστό της τάξης του 20%.

Σημειώνεται, ότι το ανθρώπινο οικολογικό αποτύπωμα στη λεκάνη της Μεσογείου είναι σήμερα σχεδόν διπλάσιο από τον παγκόσμιο μέσο όρο, ενώ το 23% των υπόλοιπων υγροτόπων είναι τεχνητοί (π.χ. λιμνοδεξαμενές, αλμυρά εδάφη, ορυζώνες), σε σύγκριση με 12% παγκοσμίως.

Σύμφωνα πάντα με το Παρατηρητήριο, οι καλά οργανωμένοι ή αποκατασταθέντες παράκτιοι υγρότοποι λειτουργούν ως «ρυθμιστές του κλίματος», παρέχοντας προστασία για τους ανθρώπους και τα αγαθά με πολύ χαμηλό οικονομικό κόστος, ενώ παρέχουν καταφύγιο για απειλούμενα είδη.

Πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι η βιώσιμη γεωργία μπορεί και πρέπει να συμβιβάσει την επισιτιστική ασφάλεια με τη συντήρηση υγροτόπων.

Όπως έγινε γνωστό, όλο και περισσότεροι άνθρωποι επισκέπτονται και απολαμβάνουν τους Μεσογειακούς υγρότοπους για εκπαιδευτικούς σκοπούς, τουρισμό και αναψυχή ή απλώς για ευεξία.

Σημειώνεται τέλος, ότι περίπου 1.000 εκπρόσωποι από 170 χώρες συγκεντρώνονται στο Ντουμπάι από τις 21 έως τις 29 Οκτωβρίου για να παρακολουθήσουν το 13ο συνέδριο των συμβαλλομένων μερών της σύμβασης Ramsar για τους υγρότοπους και να αποφασίσουν τους καλύτερους τρόπους προστασίας τους.

Ηλίας Παλιαλέξης 

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ