Πλάτανοι της Πλατείας Λαού: να αποχαρακτηριστούν και να διαγραφούν από τον κατάλογο των Διατηρητέων Μνημείων;

του Στέφανου Σταμέλλου

Λαμία, Απρίλης 2017

Μετά την κοπή του ενός πλατάνου στην Πλατεία Λαού, συνεχίζεται το «βαθύ κλάδεμα» στους υπόλοιπους. Προηγήθηκαν: η απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου και της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής, η άδεια της Πολεοδομίας, όπως προβλέπεται άλλωστε, και η σύμφωνη γνώμη της Δασικής Υπηρεσίας. Είναι σίγουρο ότι έχει δοθεί  και η έγκριση του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής, γιατί τα πλατάνια είναι χαρακτηρισμένα «Διατηρητέα Μνημεία της Φύσης».

Συγκεκριμένα, ανάμεσα στα 53 χαρακτηρισμένα Διατηρητέα Μνημεία της Φύσης στη χώρα μας είναι «Οι πλάτανοι της Λαμίας, οι τέσσερις αιωνόβιοι και πανέμορφοι πλάτανοι στην πλατεία Λαού, γνωστοί στην περιοχή για το μέγεθος και το αισθητικό κάλλος τους»

Σύμφωνα δε με την νομοθεσία, για την προστασία των Διατηρητέων Μνημείων της Φύσης ισχύουν οι ίδιοι κανόνες που ισχύουν για τους πυρήνες των Εθνικών Δρυμών. Συγκεκριμένα αναφέρεται: «Ως Διατηρητέα Μνημεία της Φύσης κηρύσσονται εκτάσεις, δημόσιες ή μη, που παρουσιάζουν παλαιοντολογικό, γεωμορφολογικό και ιστορικό ενδιαφέρον, καθώς και συστάδες δένδρων ή δένδρα ή και σπάνια είδη φυτών που έχουν ιδιαίτερη βοτανική, φυτογεωγραφική, αισθητική και ιστορική σημασία. Στις περιοχές αυτές ισχύουν οι ίδιες απαγορεύσεις όπως και στους πυρήνες ΕθνικώνΔρυμών

Αυτό που απομένει τώρα είναι να αποχαρακτηριστούν και να διαγραφούν από τον κατάλογο των Διατηρητέων Μνημείων, γιατί ούτε το μέγεθος, ούτε το αισθητικό κάλλος τους διατηρούν πια…

Γενικά όμως, η φροντίδα των δέντρων στον αστικό ιστό της πόλης, η συντήρηση, η πρόληψη και η τακτική παρακολούθηση της «υγείας» τους, είναι επιβεβλημένη. Το ερώτημα είναι: πόσο ευχαριστημένοι είναι οι αρμόδιοι με την ως τώρα φροντίδα και την περιποίηση; Σήμερα εφαρμόζεται δυστυχώς η πρακτική της «καταστολής»: τα κλαδεύουν όσο πιο βαθιά γίνεται, για να μην ξαναχρειαστεί! Τα κόβουν χωρίς να εφαρμόσουν στοιχειωδώς τις οδηγίες κλαδέματος, στις οποίες επιμένουν οι επιστήμονες: όχι κλάδεμα την Άνοιξη, που τα δέντρα είναι γεμάτα χυμούς, όχι οριζόντιες τομές, αλλά διαγώνιες, επικάλυψη των τομών με το υλικό προστασίας για να μην είναι εκτεθειμένα στους μύκητες, που τα οδηγεί στον πρόωρο θάνατο.

Δεν ξέρω επίσης πόσο ευχαριστημένοι είναι τώρα αυτοί που θεωρούσαν ως σημαντικό πρόβλημα την παρουσία των πουλιών στα δέντρα της πλατείας. Ίσως βρέθηκε η καλύτερη λύση για τα ενοχλητικά σπουργίτια. Και όπως έλεγε πριν λίγο καιρό ένας φίλος «δεν μπορεί η Λαμία να κατακλύζεται κάποια ώρα το βράδυ από τα κοράκια. Είναι άκρως αντιαισθητική η εικόνα και παραπέμπει σε άλλες σκέψεις». «Και στα ψηλά δεντρά κουρνιάζουν τα κοράκια», που γράφει ο Εγγονόπουλος…

Το ανθρωποκεντρικό σύστημα, που ζούμε, επιτρέπει - αν δεν επιβάλει - τέτοιες αντιλήψεις:  Ό,τι μας ενοχλεί, να το αποπέμπουμε και, στην ανάγκη, να του αφαιρούμε τη ζωή. Μας ενοχλούν τα σπουργίτια και τα κοράκια;  να κόψουμε τα δέντρα∙ και βλέπουμε. Αν αυτό δεν αποδώσει, να βάλουμε και κανένα κανονάκι. Ο προηγούμενος δήμαρχος για ένα διάστημα είχε βάλει ένα τέτοιο κανονάκι στην πλατεία για να διώχνει τα σπουργίτια. Είδαμε και πάθαμε να τον πείσουμε για να πάρει πίσω την τρελή ιδέα… Οι νεοέλληνες ξεχνάνε την αξία του κάθε δέντρου στον αστικό ιστό. Η πόλη μας, μια τσιμεντούπολη με ελάχιστα ψήγματα πρασίνου, είναι από τις πιο ζεστές πόλεις της Ελλάδας. Τα δέντρα δίνουν τη δροσιά, μειώνουν την ηχορύπανση, καθαρίζουν την ατμόσφαιρα, αυξάνουν το οξυγόνο, φιλοξενούν πουλιά που είναι εξολοθρευτές των κουνουπιών.

Για πολλούς από εμάς η αξία των δέντρων είναι αυτονόητη και προφανής. Όμως, στην κοινωνία δεν υπάρχει ταύτιση στο τι θεωρεί ο καθένας αυτονόητο. Σχεδόν παντού και πάντα, όταν ζυγίζονται επιλογές και παίρνονται αποφάσεις, τα δέντρα την «πληρώνουν».

Διαβάστε εδώ για «την αξία ενός δέντρου»:

http://www.e-ecology.gr/DiscView.asp?mid=2135&forum_id=1&