Κοπή δένδρων εντός της Χαλκίδος: επιστολή-αίτημα για ανάληψη ενεργειών και η απάντηση του Δασαρχείου Χαλκίδος

του Δημήτριου Δούκα Σουφλέρη 

 

[προσθήκη της 21/2/16: ένα χρόνο μετά δεν έχουν αλλάξει και πολλά πράγματα. Η σφαγή και για την τρέχουσα χρονιά ξεκίνησε. Μάλιστα έχει ανακοινωθεί ότι για κλάδευση φέτος είναι περισσότερα δέντρα, περίπου 330-350. Η τεχνική προδιαγραφή που αναφέρει το Δασαρχείο στην πιο κάτω επιστολή του (που δεν νομίζω ότι έχει ληφθεί σοβαρά υπόψη από οποιοδήποτε αρμόδιο παράγοντα της υπόθεσης) αναρτάται εδώ: Ελληνική Τεχνική Περιγραφή ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-10-06-04-01 ]

Ακολουθεί επιστολή μου (στο κείμενο της και σε αρχείο του word) που τίθεται το θέμα της αντιεπιστημονικής και καταστρεπτικής κοπής (ως δήθεν κλάδευσης) των δένδρων εντός της Χαλκίδος (αλλά και της υπολοίπου Ευβοίας). Η επιστολή είναι της 1/2/2016 και εν τέλει η απάντηση του Δασαρχείου ήρθε το καλοκαίρι (απάντηση Δασαρχείου της 28/6/2016).

Η απάντηση ήταν καλύτερη από ότι περίμενα. Ως προς ορισμένα ζητήματα. Ως προς άλλα … απλά τα παρέκαμψε ή θεώρησε ότι αν στη θέση 25 μέτρων ευκαλύπτων με τεράστια κόμη έχουμε ένα κούτσουρο 4 -5 μέτρων με μερικά φυλλαράκια … επαναφέρεται η εικόνα και λειτουργία των δένδρων.  Φυσικά διαφωνώ αλλά … ας κάνουμε τα στραβά μάτια.

Επικεντρωνώμενοι στο θετικό της μέρος, που είναι και το μεγαλύτερο και επειδή προσδιορίζει και φιλόδοξους στόχους και δεσμεύσεις για τους συναρμόδιους φορείς και υπηρεσίες (για τις κλαδεύσεις και κοπές δένδρων) την αναδημοσιεύω αυτούσια ώστε όλοι οι ενδιαφερόμενοι να λάβουν γνώση και να την λάβουν υπόψη τους, τόσο γενικότερα όσο και στην περίοδο που έρχεται και θεωρείται ότι είναι περίοδος κλαδεύσεων κλπ (για φωτογραφική κάλυψη του θέματος στο: Τα δέντρα της Χαλκίδας δέχονται επίθεση! Συντελεστές: Dimitris Manargias (owner), Giannis Ripis, Άγγελος Ορφανάκος και Tassos Papaioannou – δημοσιευμένο στο facebook στο https://www.facebook.com/giannis.ripis …m_x ).

Προς:
ΔΑΣΑΡΧΕΙΟ ΧΑΛΚΙΔΑΣ ,

Λεωφόρος Χαϊνά 97,
Χαλκίδα 1/2/2016
Θέμα: Αίτηση για παροχή πληροφοριών και ανάληψη ενεργειών εκ μέρους σας για την κοπή των δένδρων της πόλεως της Χαλκίδος
Παρακαλώ όπως,
Μέσα στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων της Υπηρεσίας και κυρίως της εργασιακής και επιστημονικής ενασχόλησης σας με τον δασικό πλούτο της χώρας μας, την προστασία των δασών αλλά και των μεμονωμένων δένδρων (κυρίως των χαρακτηριζόμενων ως δασικών) επιμεληθείτε του τεράστιου προβλήματος που έχει προκύψει εδώ και έτη μέσα στην πόλη της Χαλκίδος, αλλά και ευρύτερα στο νησί είτε εντός πόλεων είτε εκτός αυτών και συνεχίζεται δυστυχώς αμείωτα και χωρίς καμία συμφωνία με το συμφέρον των κατοίκων αυτής της πόλης, δηλαδή με το συμφέρον όλων μας.
Αναφέρομαι στην κοπή των μεγάλων δένδρων της πόλης και της ευρύτερης περιοχής. Κοπή που ισοδυναμεί με καρατόμηση-καταστροφή των δένδρων ασχέτως του εάν ονομάζεται κλάδευση. Γιατί φυσικά το κόψιμο του κεντρικού κορμού ενός δένδρου δεν μπορεί να θεωρηθεί κλάδευσή του.
Έτσι όλοι οι ευκάλυπτοι της πόλης, δένδρα ύψους 30 και 40 μέτρων, κόβονται σε ύψη λιγότερα των 10 μέτρων, καμιά φορά και στο ύψος των 5 μέτρων. Ομοίως έχουν κοπεί οι υπάρχουσες λεύκες και αυτό συνεχίζεται παρά το γεγονός ότι πολλά από τα δένδρα αυτά μετά την κοπή τους ξεράθηκαν (πχ το σύνολο αυτών που βρισκόντουσαν πλησίον του τεχνικού και επαγγελματικού Λυκείου στον Βούρκο ή εντός του περιβόλου του λιμανιού). Το φαινόμενο επεκτείνεται σε όλο τον νομό, οπουδήποτε πολλές φορές δίπλα στους δρόμους του εθνικού και επαρχιακού δικτύου του νομού (περιφερειακής ενότητας Ευβοίας).
Πρόσφατα, εντός του Δεκεμβρίου και του Ιανουαρίου σφαγιάσθηκαν όλοι σχεδόν οι ευκάλυπτοι της Σχολής Πεζικού. Μάλιστα στην σχολή Πεζικού το μένος κατακοπής των δένδρων έφθασε μέχρι του σημείου να κλαδευτούν βάναυσα και βάρβαρα και πεύκα (δείτε από τον περιφερειακό δρόμο, πλησίον του λιμανιού).
Έως πότε μπορεί να συνεχισθεί αυτό σε μία πόλη άδενδρη, πνιγμένη στο τσιμέντο και τις πολυκατοικίες; Ποιος ή τι θα φωτοσυνθέσει, θα δεσμεύσει CO2 και θα απελευθερώσει οξυγόνο σε αυτή την πόλη; Ποια δένδρα θα βοηθήσουν στην ύπαρξη και διατήρηση φιλικότερου μικροκλίματος εντός της πόλης ή θα καθαρίσουν την ατμόσφαιρα από άλλους περιβαλλοντικούς ρύπους, δουλειά που πολύ καλά ξέρετε ότι κάνουν τα δένδρα;
Οι αιτιάσεις ότι η κοπή γίνεται είτε γιατί τα δένδρα είναι άρρωστα, είτε για την προστασία των πεζών, είτε γιατί ενοχλούνται οι περίοικοι θα πρέπει να θεωρούνται ως αστείες ή και ανόητες. Σε όλες τις πολιτισμένες πόλεις της Ευρώπης τα δένδρα φυλάσσονται ως κόρη οφθαλμού και κανείς δεν διανοείται να προχωρά σε καταστροφή και μείωση τους με την ευκολία που αυτό συμβαίνει στον τόπο μας.
Όσο για τα «κλαδιά που σπάζουν» (που λέγεται εύκολα για τους ευκαλύπτους). Επί 15 χρόνια που παρακολουθώ κάποιους μεγάλους ευκαλύπτους δεν έχω δει ούτε ένα σπασμένο κλαδί που να είναι άξιο λόγου και να προέρχεται από αυτούς. Αντίθετα έχω δει αρκετά πεύκα και κυρίως εισαγόμενα διακοσμητικά κωνοφόρα να ξεριζώνονται σε δυνατούς αέρηδες.
Οι ευκάλυπτοι έχουν καλής ποιότητας ξύλο, ελαστικότητα μεγάλη και στην Αυστραλία, τον τόπο καταγωγής τους από όπου ήρθαν στην Ελλάδα περίπου το 1860, σχηματίζουν τεράστια δάση, όπως σε εμάς τα πεύκα. Το ύψος τους μπορεί να φθάσει και να ξεπεράσει τα 100 μέτρα Η φύση δεν θα έφτιαχνε ποτέ ένα τόσο ψηλό δένδρο χωρίς να το εξελίξει και εξοπλίσει κατάλληλα για να αντέχει στις καιρικές συνθήκες.
Υπάρχει η επιστήμη της γεωπονίας, ακόμη της δασοπονίας και της δενδροκομίας. Μπορείτε πολύ καλύτερα από εμένα να γνωρίζετε αυτά που ισχύουν για τα δένδρα εν γένει και το αστικό πράσινο.
Ακόμη και εάν υποτεθεί ότι καμία αρμοδιότητα δεν έχετε επί του θέματος, ως υπηρεσία που ασχολείται αυστηρά με αυτό που αποκαλούμε δάση και δασικές εκτάσεις, όμως μπορείτε και σας ζητώ να κάνετε δύο πράγματα:

• 1) Στα πλαίσια του επιστημονικού, κοινωνικού και περιβαλλοντικού ρόλου τον οποίο έχετε ως Υπηρεσία και Δημόσιοι Υπάλληλοι οφείλετε να ενημερώσετε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς (Δήμο Χαλκίδος, Περιφερειακή Ενότητα, Σχολή Πεζικού ή όπου αλλού κρίνεται κατάλληλο) για την ορθή φροντίδα των δένδρων, την προστασία τους και την μεγάλη σημασία τους για την ατμόσφαιρα, τον υδρολογικό κύκλο, το μικροκλίμα, ακόμη και των έλεγχο επικίνδυνων πληθυσμών εντόμων (πχ. κουνούπια και ευκάλυπτοι).
• 2) Μπορείτε αρμοδίως και υπηρεσιακώς να ζητήσετε από αρμόδιους και συναρμόδιους φορείς και υπηρεσίες να επιληφθούν του θέματος και να προχωρήσουν στις πρέπουσες ενέργειες. Είναι προφανές ότι το αίτημα και η θέση που θα εκφρασθεί από την Δασική Υπηρεσία θα έχει πολύ μεγαλύτερη αξία και επιρροή από τις θέσεις και τις απόψεις απλών πολιτών και ως εκ τούτου θα έχει καλύτερη τύχη και αποτελεσματικότητα.

Επιπλέον, νομίζω ότι ισχύουν ιδιαίτερες νομικές ρυθμίσεις για την κοπή δένδρων ακόμη και εντός των πόλεων και ότι έχετε εσείς αρμοδιότητα επ΄ αυτού. Σε κάθε περίπτωση για τα δένδρα που κόβονται εκτός πόλεως Χαλκίδος, οπουδήποτε στο νησί και εκατέρωθεν του οδικού δικτύου είστε αρμόδιοι.
Φοβάμαι ότι η όλη υπόθεση είναι καρπός αμάθειας ή ημιμαθείας και κακής μιμήσεως. Βλέπουν δήμαρχοι και διάφοροι άλλοι ότι στο τάδε μέρος κόψανε τα δέντρα και λένε ας το κάνουμε και εμείς. Αυτό λοιπόν πρέπει να σταματήσει εάν απλά είναι λάθος και στις περισσότερες περιπτώσεις άνευ πραγματικής δικαιολογήσεως.
Εάν συνεχίσουμε έτσι, καμία ανάπτυξη των ΑΠΕ και φυσικά ούτε το εμπόριο CO2 δεν θα μας προστατεύσουν στο μέλλον και δεν θα βοηθήσουν στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και των συνεπειών της. Η χώρα μας, το νησί μας και η πόλη μας θα γίνονται κάθε μέρα λιγότερα ευχάριστοι και υγιεινοί τόποι για να ζούμε.
Αναμένω έγγραφη απάντησή σας και ενημέρωση επί του παρόντος, όπως άλλωστε προβλέπεται.
Και παρακαλώ και πάλι για την επί της ουσίας ενασχόλησή σας και δέουσα φροντίδα επί της παρούσας επιστολής-αίτησης που φυσικά ξεφεύγει από τα ειωθότα αλλά για έναν ιδιαίτερα σοβαρό λόγο.
Με εκτίμηση,
Δημήτριος Δούκα Σουφλέρης
Δικηγόρος

---

Στην συνέχεια η απάντηση του Δασαρχείου,  στο κείμενο της,  σε αρχείο word  και φωτογραφικά:

Χαλκίδα     28-06-2016
Αριθ.Πρωτ.:   381/18806
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ
ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ – ΣΤ. ΕΛΛΑΔΑΣ ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΔΑΣΩΝ & ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ Δ/ΝΣΗ ΔΑΣΩΝ Ν. ΕΥΒΟΙΑΣ ΔΑΣΑΡΧΕΙΟ ΧΑΛΚΙΔΑΣ
Τμήμα   Δασοτεχνικών Έργων

Χαϊνά 97 34100 Χαλκίδα Κων/νος Παλαιολόγος
22210-84444 (εσωτ 209)
ΠΡΟΣ: κ. Δημήτριο Δούκα Σουφλέρη
Δικηγόρο –
Τραπεζουντίου 4 – 341 00 ΧΑΛΚΙΔΑ
ΚΟΙΝ.: Δήμο Χαλκιδέων
Δ/νση Γεωτεχνικών Υπηρεσιών Τμήμα Φυτικού & Αστικού Περιβάλλοντος
Μπαλαλαίων 22 – Τ.Κ. 34100 Χαλκίδα
(με κοινοποίηση της επιστολής του κ. Σουφλέρη)
ΘΕΜΑ : «Παροχή πληροφοριών για την κοπή δένδρων εντός του Δήμου Χαλκιδέων»
ΣΧΕΤ.:  Η από 05-02-2016 αίτησης σας.
Απαντώντας στην από 05-02-2016 αίτηση σας με την οποία μας τίθεται ο αρκετά σοβαρός προβληματισμός σας και η σωστή επισήμανση σας για το κόψιμο – κούρεμα σχεδόν όλης της κόμης υψηλόκορμων δένδρων μέσα στον οικιστικό ιστό της πόλης σας πληροφορούμε τα εξής:

1. Η κλάδευση των δένδρων στα πάρκα και στις δενδροστοιχίες δεν αποτελεί τον κανόνα αλλά την
   εξαίρεση στο πλαίσιο της ορθολογικής και επιστημονικά βασισμένης διαχείρισης του αστικού
   πρασίνου. Η κλάδευση θα πρέπει να διενεργείται μόνο όταν αυτή κρίνεται απαραίτητη και
   ενδεδειγμένα να εγκυμονεί κινδύνους. Ξερά κλαδιά, κλάδοι με μεγάλο φορτίο, δένδρα τα οποία
   είναι προσβεβλημένα στην κόμη τους.
2. Όσο υγιέστερο είναι ένα δένδρο τόσο πληρέστερη είναι η κόμη του και αντιστρόφως. Η κόμη με
   το φύλλωμα της είναι το εργοστάσιο του δένδρου και η πηγή όλων των ευεργετικών επιδράσεων
   στον άνθρωπο. Συνεπώς οποιαδήποτε κλάδευση της κόμης χωρίς συγκεκριμένη αιτία είναι σφάλμα,
   μειώνει την ζωτικότητα του δένδρου ως συνόλου καθόσον απομακρύνεται ένα σημαντικό μέρος
   των αφομοιωτικών οργάνων. Τα δένδρα όσο το δυνατόν υπόκεινται σε λιγότερο κλάδεμα τόσο
   περισσότερο και για μακρύτερο χρόνο διατηρούνται υγιή.
3. Η μαζική αποκλάδωση μεγάλων δένδρων μέσα σε πάρκα, άλση και χώρους πρασίνου μας
   βρίσκει αντίθετους για του παρακάτω λόγους:

• – Οδηγεί στην υποβάθμιση του κλίματος, την αύξηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και την
  χειροτέρευση της ποιότητας του αέρα.
• – Η έλλειψη σκίασης οδηγεί στην αύξηση της θερμοκρασίας.
• – Σταματά την απορρόφηση και το φιλτράρισμα της ηλιακής ακτινοβολίας.
• – Καθίσταται οπτική και αισθητική υποβάθμιση του χώρου. Οι κορμοί όπως διαμορφώνονται δεν
  συμβάλλουν στον εξωραϊσμό της πόλης και δεν δίνουν στους κατοίκους την αίσθηση της επαφής
  με την φύση.

• – Τα πάρκα και άλση χάνουν την κοινωνική τους λειτουργία ως τόποι αναψυχής, χαλάρωσης,
  άθλησης, κοινωνικής συναναστροφής, περιβαλλοντικής εκπαίδευσης για τους κατοίκους της πόλης.
• – Σταματά η λειτουργία τους ως καταφύγια βιοποικιλότητας, ιδιαίτερα των πτηνών για σημαντικό
  χρονικό διάστημα μέχρι την εμφάνιση καινούργιων κλάδων και φυλλώματος.

4. Ως κλάδεμα δένδρων ορίζεται η επιλεκτική απομάκρυνση τμήματος της βλάστησης αυτών, με
   σκοπό τη βελτίωση της υγείας και σφρυγιλότητας, τον έλεγχο της ανάπτυξης, την αύξηση της
   άνθησης και της καρποφορίας και τη βελτίωση της εμφάνισης.

Το κλάδεμα πρέπει μι γίνεται:

• – Για να δοθεί σχήμα στο δένδρο ή να διατηρηθεί το σχήμα του.
• – Για την καλύτερη ανάπτυξη του (ενδυνάμωση του).
• – Για την αυξημένη παραγωγή ανθέων.
  Για /.όγους αισθητικής.
• – Για λόγους ασφαλείας (να καθαριστεί η   κόμη   από νεκρά,   ασθενή,   σπασμένα και
  τραυματισμένα μέρη ή χαμηλά κλαδιά, που μπορεί να αποτελέσουν κίνδυνο για ανθρώπους,
  οχήματα ή κτίρια, ακόμη και ανάπτυξη δένδρων κοντά σε καλώδια της ΔΕΗ).

Τα δένδρα πρέπει να διαμορφώνονται σε επιθυμητό ύψος, ώστε η επόμενη επέμβαση για την διαμόρφωσή τους (συνήθως εντός τριετίας) να επιτυγχάνεται με μικρότερο κόστος (όχι υψηλόκορμα δένδρα 25 μ. έως 30 μ. που καταστούν αρκετά δαπανηρή την κλάδευση τους).

5. Το κλάδεμα των δένδρων πρέπει να γίνεται σύμφωνα με την Ελληνική Τεχνική Περιγραφή
   ΕΛΟΤ ΤΠ 150ΜΟ-06-<Μ-ΟΙ (440 Ελληνικές Τεχνικές Προδιαγραφες-ΕΤΕΠ7 ΦΕΚ Β¹ 2221/2012).
6. Αντιλαμβανόμαστε ότι τα οικονομικά των Δήμων στην περίοδο της οικονομικής κρίσης που όλοι
   βιώνουμε δεν βρίσκονται στην καλύτερη κατάσταση. Όμως η εξοικονόμηση πόρων από τα
   κλαδέματα στις αστικές περιοχές των Δήμων δεν μπορεί να επιτευχθεί με την αποκλάδωση των
   δένδρων, έτσι ώστε για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα αυτά να μην χρειάζονται κλάδεμα. Τα
   προβλήματα που θα προκύψουν στο μέλλον από αυτήν την πρακτική που βλέπουμε θα είναι πολύ
   περισσότερα από τα πρόσκαιρα οικονομικά οφέλη.
7. Η Υπηρεσία μας θα ζητήσει από τον Δήμο Χαλκιδέων σε μελλοντικό του αίτημα του, για τον
   κλαδοκαθαρισμό υνηλόκορμων δένδρων σε κοινόχρηστους χώρους, πάρκα και άλση καθώς και
   στην παρόδια βλάστηση, το κλάδεμα των δένδρων όπου κρίνεται αναγκαίο, αυτό να γίνεται
   σύμφωνα με την Ελληνική Τεχνική Περιγραφή ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-10-06-04-01.

Η δε κοπή και απομάκρυνση δένδρων (όλου του κορμού — σύριζα του εδάφους), να γίνεται με φωτογραφικό υλικό, από το οποίο θα φαίνεται η επικινδυνότητα τους και κατόπιν κοινής αυτοψίας με την Υπηρεσία μας.

8. Τα περίπου 230 δένδρα τα οποία κλαδεύτηκαν ή και κόπηκαν, η διαπίστωση ότι χρειαζόταν να
   γίνει επέμβαση για το κλάδεμα τους ή την απομάκρυνση τους, έγινε κατόπιν κοινής αυτοψίας της
   Γεωτεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου Χαλκιδέων με την Υπηρεσία μας. Κατά την αυτοψία μας
   διαπιστώθηκε η ξήρανση της κόμης δένδρων σε ποσοστό μεγαλύτερο από 70%, άλλων δένδρων η
   κόμη   εισέρχονταν   σε   εναέρια   καλώδια της ΔΕΗ,  άλλων   οι   ρίζες   είχαν   σηκώσει πλάκες
   πεζοδρομίων, καθώς επίσης και η   επικινδυνότητα τους   (για τραυματισμούς) από σπάσιμο
   οριζόντιων κλάδων (βαρύ φορτίο από τους χυμούς τους) σε δυνατούς ανέμους, ακόμη και
   ολόκληρων δένδρων (π.χ. ένα από τα δύο δένδρα – δρύες στη περιοχή της ΔΕΗ).
9. Η σημερινή εικόνα τους (πέντε μήνες μετά τις κλαδεύσεις) με την δημιουργία καινούργιων
   κλάδων και φύλλων επαναφέρει την εικόνα και λειτουργία των δένδρων ως άτομα τα οποία
   παρέχουν πληθώρα αγαθών και υπηρεσιών για τους κατοίκους της πόλης, καθώς και για την
   πτηνοπανίδα.

Ο ΔΑΣΑΡΧΗΣ
Γεώργιος Μήλιος
Δασολόγος