γιὰ τὸν Χέλμουτ Γκόλβίτσερ,
τὸν ἀκαταπόνητο
1. Ο ΓΚΟΥΝΤΕΡ ΓΚΡΑΣ, προσκεκλημένος
τῆς οἰκογένειας Στράους γιὰ καφέ, παραδίδει τὴ σκυτάλη τοῦ φιλοξενούμενου
στὸν Ρούντι Ντοῦτσκε. Ἡ κυρία, ὁ κύριος, καὶ τὰ τέκνα τῆς οἰκίας Στράους
φωνάζουν στὸν ἀπερχόμενο Γκρὰς καὶ τὸν προσερχόμενο Ντοῦτσκε: «Νίκησε
ὁ Σοσιαλισμός!» «Ὄχι ὁ Σοσιαλισμός», τοὺς διορθώνει ὁ Ντοῦτσκε, «ἀλλὰ
ἕνας Σοσιαλισμός».
Ἀκολουθοῦν ἀγκαλιάσματα, δάκρυα, ἄφθονος καφὲς κι ἀσύγκριτη θαλπωρὴ
τὴ στιγμὴ ποὺ ὁ Ντοῦτσκε ἁρπάζει μὲ τὸ χέρι ἀποφασιστικὰ τὸ φρέσκο
γλύκισμα ποὺ ἀρνιόταν νὰ ὑπακούσει στὸ κουταλάκι τοῦ γλυκοῦ. Οἱ υἱοὶ
Στράους ρωτοῦν νὰ μάθουν γιὰ τὸν Χοζέα Τσέ. Στὸ διπλανὸ δωμάτιο περιμένουν
ντροπαλὰ —μὲ δέος σχεδόν— ὁ Τάντλερ, ὁ Κὴσλ καὶ ὁ Σπράγκερ. Μόλις συνέταξαν
ἕνα φυλλάδιο ποὺ ξεσκεπάζει τὸν Λάτμανν: παραβάτης τοῦ νόμου! Περιμένουν
κατ’ ἐπέκταση τὸν ἔπαινο, ἕνα κάποιο εἶδος τέλος πάντων ἀναγνώρισης,
καὶ ἂς εἶναι μόνο ἕνα φιλικὸ χτύπημα στὴν πλάτη. Θὰ ἤθελαν τόσο πολὺ
νὰ γίνουν μέρος αὐτῆς τῆς τόσο ἐγκάρδιας ὁμήγυρης. Ὁ Ντοῦτσκε, συγκινημένος
ἀπὸ τὸ σεβασμὸ πρὸς τὸ πρόσωπό του, τοὺς ἐπιτρέπει τὴν εἴσοδο. Ὁ Τάντλερ
ξεσπάει σὲ κλάματα, ἐνῶ οἱ Κὴσλ καὶ Σπράγκερ ἀρκοῦνται σὲ μάτια ὑγρά.
2. Στὸ πλαίσιο τοῦ νέου ἀντιτρομοκρατικοῦ
νόμου, θὰ δημιουργηθεῖ μιὰ νέα ὑπηρεσία, ἡ ὁποία θὰ λάβει τὴν ὀνομασία
«Ἔμβιο θερμόμετρο ‘ὑποδείξεων’». Στόχος τῆς νέας αὐτῆς ὑπηρεσίας
θὰ εἶναι ἡ ἀποφυγὴ νὰ καταλήγουν καυτὲς ὑποδείξεις στὶς ψυχρὲς λίστες
τῶν ἀζήτητων. Ἔτσι, ἀνὰ ὑπόδειξη ἢ ἀνώνυμο τηλεφώνημα θὰ συνδέονται
στὴ γραμμὴ συγχρονικὰ δέκα ψυχολόγοι καὶ ἀκουστολόγοι, τῶν ὁποίων
μέλημα θὰ εἶναι νὰ ἀποφανθοῦν ἂν ἡ ἐν λόγῳ ὑπόδειξη μπορεῖ νὰ θεωρηθεῖ
καυτὴ ἢ ὄχι. Τὸ ἐνδεχόμενο νὰ καταλήξουν ψυχρὲς ὑποδείξεις σὲ καυτὲς
λίστες παραβλέπεται ὡς «ἄσχετο».
3. Ἀκόμη καὶ στὸν γλωσσικῶς
δεινότερο τῶν ἐκφωνητῶν, σχολιαστῶν καὶ συντονιστῶν παίρνει κάμποση
ὥρα ὥσπου νὰ συνηθίσει τὴ λέξη Ἑτεροπτεροκρατία. Ἀπὸ τότε ποὺ ὑφίσταται
ὁ σχετικὸς νόμος περὶ κατάργησης τῆς ἰδιωτικῆς σφαίρας, ὁπότε καθένας
μπορεῖ —μάλιστα ὀφείλει— νὰ σπιουνεύει τὸν ἄλλο, ὀξεία πλήξη προσέβαλε
τοὺς πολίτες ἀνὰ τὴν ἐπικράτεια. Ἀκόμη καὶ ἡ παρακολούθηση τῆς ἰδιωτικότερης
ἰδιωτικῆς ζωῆς τοῦ ἄλλου προκαλεῖ χασμουρητό. Γι’ αὐτὸ καὶ οἱ πολίτες
πέρασαν στὸ στάδιο τῆς παρακολούθησης τοῦ ἑαυτοῦ τους: εἰσήχθη ἔτσι
τὸ Ἔσω-Ἐτερόπτερο, τὸ ὁποῖο στὸ στόμα τοῦ κοσμάκη ἐκφυλίζεται σὲ
Ψυχο-Ἑλικόπτερο. Ἡ σπιουνευτικὴ κατὰ τοῦ ἐαυτοῦ ἔχει ἀναχθεῖ σὲ
μόδα. Ἀπὸ τότε ὅμως ποὺ κανεὶς δὲν ἔχει πιὰ μυστικὰ —οὔτε κὰν ἀπὸ τὸν
ἴδιο του τὸν ἐαυτό—, ἔχει ἐξαπλωθεῖ τέτοια ψυχικὴ ἀδράνεια, ποὺ ὁδηγεῖ
σὲ κατακόρυφη πτώση τῆς ἀποδοτικότητας. Τὸ σλόγκαν «Ὅ,τι εἶναι ἡ
χλωρίδα τοῦ ἐντέρου γιὰ τὴν πέψη, εἶναι καὶ τὰ μυστικὰ γιὰ τὴν ψυχὴ»
τείνει νὰ δημιουργήσει μιὰ καινούργια ἀγορά: τὴν ἐμπορία μυστικῶν.
Ὁ τζίρος τῶν μυστικῶν ἀνακινεῖ πρόσκαιρα τὴν οἰκονομία, δημιουργεῖ
ὡστόσο σοβαρότατη κρίση στὶς μυστικὲς ὑπηρεσίες. Ὄχι μόνο δὲν ἔχει
κανένας ἀπολύτως, ἀλλὰ δὲν ὑφίστανται κὰν μυστικά. Ὅπως καὶ νά ’χει,
ὁ καρδινάλιος Χόφνερ ἐμπιστεύεται δημοσίως στὴ Δωροθέα Ζόλε ἕνα
μυστικό: ἦταν πάντοτε ὑπὲρ τοῦ Σοσιαλισμοῦ. Ἡ Δωροθέα Ζόλε, ἐδῶ
καὶ καιρὸ ἐλεύθερη συνεργάτις τῆς ἐφημερίδας «Ὁ Ἑρμῆς τοῦ Ρήνου»
—τὴν πρόταση τῆς ἐφημερίδας «Πανόραμα τῆς Κολωνίας» φέρεται νὰ τὴν
ἀπέρριψε μὲ τὶς λέξεις «Ὄχι, μὰ αὐτὸ εἶναι ἐντελῶς καὶ ὁλωσδιόλου ἀδύνατο!»
— καὶ κατόπιν προσωπικῆς παράκλησης τοῦ καρδινάλιου, προχωρεῖ στὴ
γνωστοποίηση τοῦ μυστικοῦ στὴν ἐν λόγῳ ἐφημερίδα. Ἀκόμα ὑπάρχουν
Καθολικοί, ἔξαλλοι μὲ τὸ γεγονός.
4. Καὶ ὅμως, τὰ θεόρατα
κωδωνοστάσια τοῦ καθεδρικοῦ της Κολωνίας θὰ μεταφερθοῦν. Ὁ Μπόις
—ὑπεύθυνος τοῦ ἔργου ὡς ἐντεταλμένος γιὰ τὴν παιδεία στὸ κρατίδιο τῆς
Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας— καλεῖ τὴν ντόπια κοινωνία τῆς Κολωνίας
νὰ συμμετάσχει ἐνεργά. Ἀντλώντας ἔμπνευση ἀπὸ τὸν «Πύργο τῆς Βαβὲλ»
τοῦ Μπρόιγκελ διατάζει τὴν κατασκευὴ σταθερῶν σπειροειδῶν κατασκευῶν,
μέσῳ τῶν ὁποίων θὰ μπορεῖ κανεὶς νὰ φτάνει μὲ ἀσφάλεια στὴν κορυφὴ τῶν
κωδωνοστασίων καὶ νὰ κατέρχεται ἐκ νέου μὲ δύο λίθους ἀνὰ χείρας. Ὁ
ἕνας ἐκ τῶν λίθων θὰ τυγχάνει χρήσης ἐνθυμίου, ἐνῶ ὁ ἄλλος θὰ χρησιμοποιεῖται
στὴν ἀνοικοδόμηση τοῦ «Ἐλεύθερου Καθολικοῦ Ἰνστιτούτου γιὰ τὴν Ὑποστήριξη
τῆς Θεολογίας καὶ τὴν Κατάργηση τῶν Δογμάτων». Μάλιστα δημιουργήθηκε
ἤδη «Σύνδεσμος γιὰ τὴν Ἀναδόμηση τοῦ Καθεδρικοῦ». Μύρισε ἤδη καινούργια
κλίκα!
5. Ἡ σοβιετικὴ κυβέρνηση,
ἐστιάζοντας μέχρι πρότινος ἀποκλειστικὰ στὸ χρῆμα καὶ τὰ σύνορα,
ζητᾶ τὴν πνευματικὴ συμβολὴ τῆς ὁμοσπονδιακῆς κυβέρνησης. Στὴ Σοβιετικὴ
Ἕνωση δημιουργήθηκαν δύο κόμματα, στὰ ὁποῖα —ὅπως πάντα, χάριν
συντομίας κι εὐκολίας— δόθηκαν οἱ ὀνομασίες «οἱ Συνετοὶ» καὶ «οἱ Ἀσύνετοι».
Ἐκπρόσωπος τῶν «Συνετῶν» εἶναι ἀνώτατο κομματικὸ στέλεχος. Ἐκπρόσωπος
τῶν «Ἀσύνετων», ἕνας Πατριάρχης τῆς ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας. Βεβαίως,
δὲν εἶναι οὔτε τὸ κομματικὸ στέλεχος συνετό, οὔτε ὁ Πατριάρχης ἀσύνετος,
οὔτε μπορεῖ νὰ πεῖ κανεὶς εὔκολα ὅτι ἰσχύει τὸ ἀντίστροφο. Πολὺ ἁπλά,
εἶναι —ὡς συνήθως— πολύπλοκο. Οἱ Συνετοὶ θέλουν νὰ ξανακάνουν τὴν Ὀρθοδοξία
ἐπίσημη θρησκεία τοῦ κράτους, ἐνῶ οἱ Ἀσύνετοι τὸ ἀρνοῦνται κατηγορηματικά.
Ἡ σύγχυση στὴ Δύση μὲ ἀφορμὴ τὰ προβλήματα τῶν Σοβιετικῶν αὐξάνει.
Σὲ κάθε περίπτωση, ἡ σοβιετικὴ κυβέρνηση —μὴ ἐμπιστευόμενη τοὺς
Πολωνούς, τοὺς Τσέχους, πολὺ λιγότερο δὲ τοὺς Γερμανοὺς τῆς Ἀνατολικῆς
Γερμανίας (οἱ ὁποῖοι γιὰ ἀκόμη μιὰ φορὰ δὲν ξέρουν τί στάση νὰ κρατήσουν!)
— ζητᾶ τὴ συμβολὴ καὶ συμβουλὴ τῆς ὁμοσπονδιακῆς κυβέρνησης. Μὲ τὴ
σειρά της, ἡ ὁμοσπονδιακὴ κυβέρνηση καλεῖ τὸν Χέλμουτ Γκόλβίτσερ, ὁ
ὁποῖος ἔχει ὁριστεῖ εἰδικὸς ἀπεσταλμένος, νὰ συνδράμει τὴ σοβιετικὴ
κυβέρνηση. Τὸ ἀποτέλεσμα ἀναμένεται ἐναγωνίως. Ἡ γερμανικὴ βιοχανία
ἀφοσίωσης λαμβάνει ἤδη ἐπενδυτικὰ δάνεια. Ὁ Γκόλβίτσερ πέφτει στὴ
Μόσχα θύμα ἐπανειλημμένων ἀπόπειρων ἐκβιασμοῦ ἀπὸ δυτικὰ λόμπι.
Ἀντιστέκεται σθεναρά. Ὡς συνετός, παίρνει τὸ μέρος τῶν Ἀσύνετων. Ἕνας
—κατὰ τὰ ἄλλα πραγματιστής— Γερμανὸς πολιτικὸς τοῦ ἀνέθεσε μιὰ εἰδικὴ
μυστικὴ ἀποστολή: νὰ φέρει ἔνζυμα, βάκιλους καὶ βακτήρια μὲ «ρώσικη
ψυχή», γιὰ νὰ ἐμψυχωθεῖ ἡ γερμανικὴ σκηνὴ ποὺ ἔχει καταντήσει ἄψυχη.
Πηγή: Du fährst zu oft nach Heidelberg und andere
Erzählungen, dtv, München, 2004.
ΠΛΑΝΟΔΙΟΝ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου