Οι «κυνηγοί» βοτάνων θερίζουν τον Γράμμο!

Της Κατερίνας Ροββά

πηγή ΝΕΑ|

Σπάνια αρωματικά φυτά απειλούνται με εξαφάνιση, ολόκληρες πλαγιές στη Δυτική Μακεδονία και στην Ηπειρο αποψιλώνονται! Κάτοικοι της Αλβανίας αλλά και Ρομά κάνουν «επιδρομές», κατά τη διάρκεια των οποίων συλλέγουν παρανόμως τεράστιες ποσότητες από τσάι του βουνού, ρίγανη, θυμάρι, πρίμουλα, γεντιανή και άλλα θεραπευτικά φυτά. Η παράνομη συλλογή βοτάνων, κυρίως στην ελληνοαλβανική μεθόριο, είναι μια ιστορία που έρχεται από το παρελθόν, όμως φαίνεται ότι πλέον λαμβάνει ανεξέλεγκτες διαστάσεις παρά τις επισημάνσεις των περιβαλλοντικών οργανώσεων για καταστροφή του φυσικού πλούτου.

Πίσω από την παράνομη συλλογή κρύβεται μια εμπορική δραστηριότητα με μεγάλο τζίρο: τα βότανα εξάγονται - κυρίως στη Γερμανία - έναντι σημαντικών εσόδων. Είναι ενδεικτικό ότι το «λουλούδι του Δαρβίνου», δηλαδή η πρίμουλα, ένα φυτό γνωστό για τις ηρεμιστικές και βρογχολυτικές του ιδιότητες, πωλείται αποξηραμένο έναντι 50.000 ευρώ το κιλό.

Οι συλλέκτες πωλούν εύκολα τα προϊόντα τους καθώς η Αλβανία είναι ένας από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς φαρμακευτικών φυτών στον κόσμο και διατηρεί δεσμούς με αγορές που ζητούν βότανα, όπως οι ΗΠΑ, οι οποίες εισάγουν το 70% των θεραπευτικών φυτών που καταναλώνουν από την Αλβανία.

Προχθές συνελήφθη στην περιοχή του Γράμμου ένας 34χρονος υπήκοος Αλβανίας επειδή είχε αφαιρέσει 37,5 κιλά τσάι του βουνού, ενώ την περασμένη Παρασκευή αστυνομικοί του Τμήματος Συνοριακής Φύλαξης Νεστορίου Καστοριάς συνέλαβαν έναν 55χρονο Αλβανό για παράβαση της δασικής νομοθεσίας: Είχε συλλέξει περίπου τέσσερα κιλά αρωματικών και θεραπευτικών φυτών.

Ερώτηση για το θέμα κατέθεσε πρόσφατα προς τον αρμόδιο υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργο Σταθάκη και ο βουλευτής του Ποταμιού Γιώργος Αμυράς.

«Κάτοικοι της Αλβανίας, κάθε ηλικίας και φύλου, μαζεύουν σε τσουβάλια αρωματικά και φαρμακευτικά

φυτά από τα βουνά της Ηπείρου και τον Γράμμο, ενώ την ίδια ώρα αθίγγανοι έχουν "ρημάξει" τις βουνοπλαγιές των Σερρών, του Κιλκίς και της Πέλλας. Εξοπλισμένοι με μεγάλα μαχαίρια και τσουβάλια οι παραβατικοί επισκέπτες ξεριζώνουν τα φυτά και τα μεταφέρουν με μουλάρια και γαϊδούρια στη γειτονική χώρα ή τα δίνουν σε συνεργούς τους, οι οποίοι τα διαθέτουν στην εγχώρια αγορά» αναφέρει ο Αμυράς. «Το εγκληματικό σε όλη αυτή την υπόθεση είναι ότι δεν τα κόβουν απλώς, αλλά τα ξεριζώνουν, με αποτέλεσμα να μην ξαναφυτρώνουν και να αφανίζονται. Τα περισσότερα κρούσματα καταγράφονται στον Γράμμο, που έχει αφύλακτα σημεία. Επίσης, στον Γράμμο υπάρχει ο μεγαλύτερος αριθμός σπάνιων αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών και αυτό το γνωρίζουν πλέον οι "συλλέκτες". Είναι εύκολη η πρόσβαση από τη γειτονική Αλβανία, καθώς κάποια χωριά απέχουν μόλις 15 λεπτά με τα πόδια και οι παράνομοι επισκέπτες έχουν τη δυνατότητα να μπαινοβγαίνουν ανενόχλητοι» προσθέτει.

Οι περιβαλλοντολόγοι επισημαίνουν ότι τα αρωματικά φυτά του Γράμμου έχουν σχεδόν εξαντληθεί και εξηγούν ότι το σκηνικό που έχει στηθεί εγκυμονεί κινδύνους για τη δημόσια υγεία, καθώς μαζί με τα θεραπευτικά βότανα οι παραβάτες συλλέγουν οποιοδήποτε φυτό υπάρχει κοντά, με ενδεχόμενες επιπτώσεις στην υγεία των καταναλωτών.  

Παρότι η συλλογή βοτάνων είναι παράνομη σε όλη την ελληνική επικράτεια και επιτρέπεται μόνο με άδεια από το τοπικό δασαρχείο για συγκεκριμένο είδος και συγκεκριμένη ποσότητα, σύμφωνα με εκτιμήσεις μόνο από την περιοχή των Πρεσπών συλλέγονται ετησίως περίπου πέντε τόνοι τσάι του βουνού. Τον περασμένο Μάιο είχε συλληφθεί στη Δροσοπηγή της Κόνιτσας 68χρονος Αλβανός που είχε συλλέξει δύο τσουβάλια με τη θαυματουργή πρίμουλα, ενώ 56χρονος ομοεθνής του είχε συλληφθεί καθώς μετέφερε με άλογα και μουλάρια δώδεκα τσουβάλια από διάφορα φυτά.

Οπως εξηγούν οι επιστήμονες, τα ελληνικά βότανα είναι περιζήτητα καθώς περιέχουν περισσότερα βιοδραστικά συστατικά από τα βότανα άλλων χωρών, κάτι που οφείλεται στις ιδιαίτερες εδαφικές και κλιματικές συνθήκες της Ελλάδας.