Ορίζοντας γεγονότων

Του Γιάννη Σχίζα

Δημοσιεύεται στην ΑΥΓΗ  στις 28.4.18

Ο «Ορίζοντας γεγονότων» είναι φυσικός όρος ταγμένος στην περιγραφή της αδυναμίας του φωτός  να δραπετεύσει από μια «μαύρη τρύπα»,  εξ αιτίας της έλξης που ασκείται επάνω του. Τον όρο  αυτό  διάλεξε μια καλλιτεχνική κίνηση για να προσδιορίσει το έργο της , εντυπωσιασμένη από τη μαγεία που ασκούν οι πιο βαρβάτοι- και αμφιλεγόμενοι συχνά- όροι της Φυσικής.

Ο «Ορίζοντας γεγονότων» ,που γιόρτασε πρόσφατα τα 10 χρόνια της ύπαρξής του, προχώρησε πέρυσι στην έκθεση  “Land Art” – γήϊνη τέχνη θα λέγαμε  – για να δείξει το δυναμικό που εγκλείεται  στη φύση με τα απλά γήϊνα υλικά, που είναι τόσο εύχρηστα αλλά και τόσο αναλώσιμα. Το τελευταίο έργο του όμως ξεπέρασε κατά πολύ τα άλλα , καθώς επιχείρησε να προσδιορίσει τους όρους  ανεξαρτησίας του καλλιτεχνικού εγχειρήματος : Μπορεί σήμερα να υπάρχει τέχνη «μη εξαρτημένη» και ταυτόχρονα να είναι ευπώλητη και  ευρείας αποδοχής;

Φυσικά υπήρξαν διάφορες απαντήσεις στο ερώτημα, όμως  η επιτυχία κυρίως ήλθε από εκείνες τις πρακτικές ομιλίες  που υπηρετούσαν   την Ελληνική πόλη. Έτσι είχα κι εγώ την ευκαιρία με εισήγησή μου να θυμίσω το έργο  προσωπικοτήτων .

Ανέτρεξα λοιπόν  στον  μακαρίτη  τον  Τσαρούχη που έλεγε ότι «η ασχήμια της Αττικής είναι λαϊκό αίτημα», γιατί αυτό το γνωμικό κατέληξε να ανανεωθεί και να επανασερβιρισθεί, μετά μια φάση απόσυρσης… Μεταφερμένο στις μέρες μας παραπέμπει στην ανεγκέφαλη επέμβαση πάνω στις αθηναϊκές όψεις, στα συνθήματα σε κάθε επιφάνεια   και στα σήματα της Τροχαίας, που δύσκολα ισοφαρίζονται από  τις λίγες καλλιτεχνικές εγχαράξεις στους τοίχους – από τα καλλιτεχνικά γκράφιτι που έχουν σχεδιασθεί και ομορφαίνουν πραγματικά το αστικό τοπίο . Ανέτρεξα επίσης στην «επιδάφεια τέχνη», την  τέχνη διαμόρφωσης του αστικού δαπεδοτοπίου,  που απουσιάζει πλήρως, όπως απουσιάζει  και μια τέχνη ηχητική – θα έλεγα σαν κι αυτή που τόσο αδέξια διαμόρφωσε ο Δήμος προ ετών στον πεζόδρομο της Ερμού, βάζοντας να ακούγονται λόγοι παλιών πολιτικών.

Η επιμελημένη διαχείριση των νυκτερινών φωτισμών είναι επίσης ένα  θέμα. Ποιος θυμάται τη φωτοσκηνοθεσία που έκανε  την αρχή της χιλιετηρίδας στην Ακρόπολη   Γάλλος αρχιτέκτων; Κι όμως , υπήρξε συνέχεια,  με φωτοσκηνοθεσία εγχώρια, την οποία μεταξύ άλλων  υπηρέτησε ο Θεόδωρος Κοντορήγας στο Greekarchitect : Ψηλαφώντας μια τιμή ισορροπίας μεταξύ του θάμβους και του σκοταδιού, δίνοντας  λύσεις πρακτικές στο ελάχιστα συζητημένο  θέμα.

Ο «Ορίζοντας Γεγονότων» συνέχισε  το έργο του,  με μια έκθεση   στο Μαρκόπουλο της Αττικής . Και το καλοκαίρι επίσης θα είναι ενεργός, δίνοντας στην τέχνη και στη πόλη το κατά δύναμη…