Κυπριακές τσουκνίδες

του Άντη Ροδίτη

Οι περισσότεροι από τους παραλήπτες των μηνυμάτων μου φυλάγουν τα ρούχα τους για να έχουν τα μισά. Η συνήθης δικαιολογία είναι ότι απέχουν επειδή είναι «υπεράνω». Ίσως, όμως, σ’ αυτό, τελικά, να οφείλεται το χαμηλό επίπεδο του πολιτικού μας λόγου σε Κύπρο και Ελλάδα, για το οποίο με τη μεγαλύτερη ευκολία διαμαρτύρονται οι πάντες, ενώ κανείς δεν προσπαθεί να το φέρει στο «υπεράνω» δικό του επίπεδο.

Το οποιοδήποτε μελλοντικό κόστος αυτής της στάσης για όλους μας είναι απλώς κι εντελώς εκτός της «κουλτούρας» μας. Δεν το συλλαμβάνουμε καν. Το μέλλον στον κόσμο μας, ως αποτέλεσμα της παρούσας συμπεριφοράς μας, δεν γίνεται αντιληπτό ότι μπορεί να κινδυνεύει. Ίσως να βρίσκεται ήδη στην ανυπαρξία, γι’ αυτό και δεν ασχολείται μαζί του το παρελθόν του.

Η Τέχνη, θα μπορούσε να βοηθήσει σε αυτό. Αλλά ο σημερινός καταναλωτισμός, η μανία για συνεχώς «νέα προϊόντα» δεν έχει αφήσει τίποτε όρθιο. Όλα όσα «ταξινομήθηκαν» ως πράγματα που ανήκουν στο «παρελθόν» αμφισβητούνται· όλα τα «καλά» είναι στον δρόμο κι έρχονται, αλλά κανένα τελικά δεν φτάνει, επειδή κανένα δεν σταματά. Απλώς περνά και χάνεται στο «παρελθόν», για να γυρίσουμε αμέσως το βλέμμα στα «άλλα» που… έρχονται!

Μέχρι την ποίηση, τη μεγαλύτερη τέχνη ποτέ, πάνε τώρα να την κάνουν φτηνή παράσταση και πυροτέχνημα (slam poetry) και μετά… πέταμα, μέχρι την επόμενη φαεινή ιδέα! Αυτές οι «φαεινές ιδέες» είναι συνήθως (τι λέω, είναι πάντα) εισαγόμενες. Εμείς πνευματικά δεν προηγούμαστε σε τίποτε, δεν παράγουμε τίποτε, αν και δεν θα μπορούσα να το πω αυτό για τη λογοκρισία. Εκεί μπορεί να έχουμε και τα πρωτεία πανευρωπαϊκώς: Η εμμονή (που δεν συνειδητοποιείται καν ως τέτοια) στο ξένο θεωρεί εχθρικό κάθε τι που είναι πραγματικά δικό μας.

Έστειλα πριν λίγες μέρες ένα γελοίο κείμενο του ακελικού περιοδικού Νέα Εποχή, (τεύχος 332, Καλοκαίρι 2017) σ’ ένα φίλο μου στη Θεσσαλονίκη, παλιό αριστερό, που μάχεται να έχει δική του, αντικειμενική κρίση. Στο «κείμενό» της η Νέα Εποχή προσπαθεί να μειώσει τη δική μου λογοτεχνική παρουσία με υπονοούμενα όπως το «ισχνό» μου έργο, «λογοτέχνης τρίτης κατηγορίας», που «άρχισε τελευταία να εκδίδει βιβλία» (!!!) και άλλα.

Δεν θα μεταφέρω εδώ όλα όσα μου έγραψε αυτός ο φίλος. Μόνο την τελευταία του φράση: «Τι παραπάνω να πω; Ένας τόσο δα τόπος είναι η Κύπρος και παρ' ότι είχα αποκτήσει την εντύπωση ότι δεν διαθέτει πολλή γόνιμη γη, τελικά οι τσουκνίδες βρίσκουν χώμα και αναπτύσσονται.»

Αυτές οι τσουκνίδες και το πολύ γόνιμο έδαφος που βρίσκουν με ώθησαν να γράψω σήμερα.

 

Το δικό μας πολύ γόνιμο έδαφος για τσουκνίδες ενισχύεται, παραδοσιακά, κι από πού αλλού, μα από την Ελλάδα, βέβαια, τη μάνα μας, που μας έγινε και μάνα στην εισαγόμενη παρακμή. Μιλώ για την Κριτική Επιτροπή βιβλίων των  Πολιτιστικών μας Υπηρεσιών, που πληρώνεται για ν’ αξιολογεί έργα κυπριακής λογοτεχνίας. Ανάμεσα στα κατορθώματά της, το μεγαλύτερο ίσως μέχρι στιγμής, είναι και η κατάργηση της κατηγορίας «χρονικά/μαρτυρίες», ώστε να πάψουν οι Κύπριοι να θυμούνται και να γράφουν τα δεινά τους των τελευταίων δεκαετιών τουλάχιστο. Κρίθηκε ότι δεν ενδείκνυται να έχουμε ιστορικό παρελθόν. Ειδικά δεν πρέπει να έχουμε ελληνικές μνήμες. Μόνο μνήμες τουρκοελληνικής φιλίας επιτρέπονται (στο πλαίσιο πάντα της αδιαμφισβήτητης πανανθρώπινης φιλίας), αλλιώς δεν θα δουλέψει η «ομοσπονδία», που πρώτοι την εισηγήθηκαν επίσημα οι «φίλοι» μας οι ορθόδοξοι Ρώσοι!

Μέσα στο ίδιο πλαίσιο κατάργησης της κατηγορίας «χρονικά/μαρτυρίες», οι Πολιτιστικές Υπηρεσίες προχώρησαν και σε πιο συγκεκριμένα μέτρα. Βάφτισαν, μια από τις  ανθολογίες ποιημάτων του Λιπέρτη… «μελέτη», προκειμένου να αποκρύψουν μια αληθινή Μελέτη των Γραμμάτων στη Μητέρα του Κώστα Μόντη, η οποία εξηγεί ακριβώς μέσω ποιας ανθελληνικής «πολιτικής» φτάσαμε στη σημερινή παρακμή, που περιλαμβάνει και την κατάργηση της ταυτότητάς μας.

Το μέγα, όμως, ερώτημα είναι: Πώς γίνεται οι εχθροί της μνήμης αυτού του τόπου να παρουσιάζονται σαν οι ακραιφνείς υπερασπιστές της;

Δείτε αυτή τη συνέντευξη κορυφαίου, ελληνορθόδοξου μέλους της Κριτικής επιτροπής (που υποβαστάζεται πνευματικώς από την Ελλάδα) των Πολιτιστικών Υπηρεσιών της Κύπρου, που δημοσιεύθηκε στην ελληνορθόδοξη ιστοσελίδα Πεμπτουσία, εδώ: http://www.pemptousia.gr/video/o-agonas-eleftherias-tou-ellinismou-tis-kiprou/ 

Έστειλα τα εξής δυο σχόλια στην Πεμπτουσία με περίπου αυτό το περιεχόμενο, χωρίς να πάρω απάντηση:

 

Σχόλιο 1: «Δεν είναι δυνατόν να παρουσιάζετε από την Πεμπτουσία αυτή τη συνέντευξη. Ο άνθρωπος που μιλά είναι μέλος της Κριτικής Επιτροπής του Υπουργείου Παιδείας της Κύπρου που καταψήφισε το μοναδικό βιβλίο λογοτεχνικής κριτικής και ανάλυσης των τριών Γραμμάτων στη Μητέρα του Κώστα Μόντη. Ο Κώστας Μόντης κατόρθωσε, ειδικά με το Δεύτερο Γράμμα στη Μητέρα (1972) να σκιαγραφήσει την παρακμή του κυπριακού αγώνα και την αλλοίωση τού μέσου Κυπρίου αναγνωρίζοντάς την ως όμοια της ευρωπαϊκής παρακμής, αν και τη δεύτερη παρήγαγαν άλλα, συγκεκριμένα αίτια και ιστορικά γεγονότα. Το βιβλίο που καταψήφισε, από απλή ζηλοφθονία ο ομιλητής σας, προσεγγίζει επίσης το θέμα της επήρειας του Κώστα Μόντη από τον μεγαλύτερο ποιητή του 20ου αιώνα Τ.Σ. Έλιοτ. Σε παλαιότερη συνέντευξή του ο Μόντης ανέφερε τον Έλιοτ (άνθρωπο που εισηγήθηκε τον εκχριστιανισμό της Αγγλίας σε όλα τα επίπεδα) ως τον άνθρωπο που τον επηρέασε περισσότερο από κάθε άλλον στο έργο του. Δεν υπάρχει σήμερα άλλη μελέτη που εξετάζει τη σχέση Μόντη-Έλιοτ εκτός από το βιβλίο που καταψήφισε αυτός ο κύριος  -Έλλην και Ορθόδοξος-  από απλή ζηλοφθονία, χαρακτηριστική της τρέχουσας παρακμής του πνεύματος τόσο στην Κύπρο όσο και στην Ελλάδα. Μπορώ να σας στείλω την εκδομένη πραγματεία γύρω από το θέμα αν μου δώσετε ένα e-mail. Την πραγματεία μπορεί οποιοσδήποτε θέλει να τη σχολιάσει».

 

Σχόλιο 2: «Στη συνέντευξη που προβάλλετε τού κ. Ορφανίδη αναφέρεται ότι ο Σεφέρης κατήγγειλε την απόπειρα των Άγγλων ν' αφελληνίσουν τους Κυπρίους και να τους μετατρέψουν σε "λουλούδια θερμοκηπίου". Οι Άγγλοι, όμως, έφυγαν από την Κύπρο εδώ και πάνω από μισό αιώνα. Η απόπειρα αφελληνισμού την Κύπρου συνεχίστηκε από τους ίδιους τους Κυπρίους υπό την ηγεσία του Αρχιεπισκόπου τους μάλιστα. Μικρή μαρτυρία αποτελούν τα δύο άρθρα του Σάββα Παύλου στο διαδίκτυο με τίτλο "Μεραρχία Συγγνώμη". Αφορούν τη συκοφαντία σε βάρος της Ελλάδος από το κυπριακό κατεστημένο την τριετία 1964-67, όχι επί δικτατορίας, αλλά επί δημοκρατίας Γεωργίου Παπανδρέου. Γι’ αυτή την περίοδο και τα κατορθώματά της ο ομιλητής σας «δεν ξέρει» και δεν λέει τίποτε. Σήμερα μόνο όσοι συνέπραξαν και συμπράττουν ακόμα στον αφελληνισμό των Κυπρίων έχουν φτάσει σε τέτοιο σημείο παρακμής ώστε να μην αντιλαμβάνονται τι κάμνουν όταν καταγγέλλουν μόνο την απόπειρα των Άγγλων πριν μισό αιώνα και αποφεύγουν ν' αναφερθούν στην απόπειρα των ίδιων των Κυπρίων να μετατραπούν σε "λουλούδια θερμοκηπίου". Αυτή είναι η παρακμή. Για τα "λουλούδια θερμοκηπίου" μιλά επίσης ο Μόντης με πολλούς τρόπους στο Δεύτερο Γράμμα στη Μητέρα. Ο ομιλητής σας, ως αληθινό θύμα της παγκοσμιοποίησης -την οποία καταγγέλλει κιόλας- καταψήφισε το βιβλίο το οποίο αναλύει διεξοδικά το Δεύτερο Γράμμα στη Μητέρα και σκιαγραφεί τα σημερινά "λουλούδια θερμοκηπίου", όπως μόνοι τους κατάντησαν οι Κύπριοι».

 

ΑΡ