ΑΓΟΡΑΖΩ ΕΛΛΗΝΙΚΑ

Του Γιάννη Σχίζα

Δημοσιεύεται στην ΑΥΓΗ της 24.2.2018

       Μια φορά κι έναν καιρό  η κοινωνία   ήταν   «αγροτοκεντρική» , ο Ζαχαρίας Παπαντωνίου με το βιβλίο του για τα  «Ψηλά βουνά»  επηρέαζε τις συνειδήσεις, ενώ το αναγνωστικό του Δημοτικού Σχολείου μιλούσε για  τα  πρωτοβρόχια, τη φθινοπωρινή σπορά,   τον θερισμό ...

       

       Σταδιακά ήρθε  η απαξίωση του ρόλου του  γεωργού, ο αποκλεισμός του από τον   ρόλο  του «επιχειρηματία της υπαίθρου». Οι κυρίαρχες πολιτικές  δυνάμεις έβαλαν χέρι στους αγροτικούς συνεταιρισμούς,  με  αποτέλεσμα την άτακτη υποχώρηση:  το έτος 2000 υπήρχε  ήδη έλλειμμα ύψους 1230 εκατομμυρίων ευρώ στα αγροτικά προϊόντα, που  σκαρφάλωσε το  2007 στα 3 περίπου δις.     Η χώρα των  80 εκατ. στρεμμάτων  «δυνάμει» βοσκοτόπων  έφτασε  το 2007 να έχει  έλλειμμα σε κρέατα, αυγά, γάλα κλπ. ύψους 1594 εκατομμυρίων ευρώ, μόνο στις συναλλαγές της με την  ΕΕ.  Η   παραγωγική αποδιοργάνωση και η υπερβολική κρεοφαγία παρήγαγε ελλείμματα, οδηγούσε σε εισαγωγές από βαλκανικές  χώρες, η δε   «μπριζολοκρατία» στους ανά την επικράτεια ταβερνοχώρους  επεφύλασσε  περιφρόνηση στο παλιό   «λιτοδίαιτο του Έλληνος».

      Μέσα στις συνθήκες της παγκοσμιοποίησης η χώρα δεν θα μπορούσε να περισώσει κάποιους τομείς προβληματικούς, με υψηλά έξοδα παραγωγής – όπως π.χ.το βαμβάκι .

Δεν θα χρειαζόταν να  διατηρήσει  οικισμούς  που είχαν «χωροθετηθεί» στο  παρελθόν για να αντιμετωπίσουν άλλες ανάγκες , όπως ήταν η προστασία από τη ληστεία(!)…. Αντίθετα, η   έμφαση σε ορισμένους τομείς (π.χ. λάδι, άμπέλια, ιχθυοκαλλιέργειες κλπ.)  θα μπορούσε να συνδυάζεται με τη διατήρηση μιας παραγωγής  μικρής κλίμακας, ποιοτικής, ταυτοποιημένης ,  συνδεδεμένης  με την  μεσογειακή διατροφή. Η Ελλάδα δεν χρειαζόταν να περάσει σε μια κατάσταση «μονοκαλλιέργειας» ή «ολιγοκαλλιέργειας» : Απλά χρειαζόταν «με την ποικίλη δράση των στοχαστικών προσαρμογών» (Καβάφης) να πορευθεί και τώρα .

     Ο   νόμος του συγκριτικού πλεονεκτήματος  φαίνεται να ευνοεί την   «αποαγροτοποίηση» , με  αγροβιομηχανικούς θύλακες στα πεδινότερα σημεία  και την υπόλοιπη χώρα   να αποδίδεται σε χρήσεις αναψυχής και τουρισμού.   Όμως υπάρχει η δυνατότητα μιας  «παραγωγικής ανάτασης», με την πολυαπασχόληση των αγροτών, με την παραγωγή ποιοτικών προϊόντων ταυτοποιημένων, με την σύνδεση  της ποιοτικής γεωργικής  παραγωγής και του τουριστικού τομέα...Υπάρχει η δυνατότητα  του αγροτουρισμού, κι ακόμη η δυνατότητα μιας «καθαρής» βιολογικής παραγωγής,  σε ένα υψηλής ποιότητας περιβάλλον, με μια νέου τύπου αγροτιά της γνώσης..

     Ο παραγωγός  στην ύπαιθρο μπορεί να είναι αλλιώτικος  από τον τύπο που ενσάρκωνε ο Τσάρλυ Τσάπλιν στους «Μοντέρνους Καιρούς» - προβάλλοντας τη   καρικατούρα του μονοδιάστατου   εργαζόμενου…  Και οι  καταναλωτές μπορεί να είναι αλλιώτικοι – μια και   δια μέσου των αγορών τους μπορεί να  «αγοράζουν» ένα άλλο μέλλον…