Λίγες μέρες πριν, ο Ευθύμιος Λέκκας έδωσε στη δημοσιότητα την έκθεση πλημμυρικού κινδύνου για την Αττική, καθιστώντας σαφές ότι ο πλημμυρικός κίνδυνος, προερχόμενος από την κλιματική αλλαγή και όχι μόνο, ήρθε για να μείνει. Η μεχρι τώρα διαχείριση των αστικών ποταμών μάς δίνει ένα συγκριτικό μειονέκτημα στην αντιμετώπιση των κινδύνων αυτών. Η άκρατη τσιμεντοποίηση, ο εγκιβωτισμός των φυσικών κοιτών των ποταμών για την επέκταση των πόλεων και την κατασκευή ακόμα και λεωφόρων δεν απέτρεψε τις πιθανότητες πλημμυρών, αν δεν τις προκάλεσε κιόλας, καθώς δεν σεβάστηκε τη μνήμη του νερού. Η ανακοίνωση προ ολίγων ημερών για διακοπή των δρομολογίων του τραμ στην περιοχή πέριξ του κέντρου της Αθήνας, λόγω διάβρωσης από τον Ιλισσό που εξακολουθεί να ρέει υπόγεια καταδεικνύει του λόγου του αληθές.
Μάλιστα, τα πρώτα σημάδια δόθηκαν τον περασμένο Μάιο, όταν στο σταθμό του ΗΣΑΠ στον Ταύρο το έδαφος του παρακείμενου χώρου στάθμευσης υποχώρησε δημιουργώντας μια τρύπα που παραμένει ακόμα ανοιχτή.
Η Δήμητρα Θεοχάρη είναι αρχιτέκτονας μηχανικός και αρχιτέκτονας τοπίου, μέλος του γερμανικού γραφείου αρχιτεκτονικής τοπίου και αστικής υδρολογίας, Ramboll Studio Dreiseitl, με εμπειρία στην ενσωμάτωση φυσικών οικοσυστημάτων στο αστικό τοπίο.
Τη συνέντευξη πήρε ο Πέτρος Κοντές
Να
ξεκινήσουμε από κάτι βασικό. Τι είναι η οικομηχανική
(bioengineering);
Η οικομηχανική είναι μία σειρά από τεχνικές σταθεροποίησης των οχθών ενός ποταμού ή ρέματος με φυσικά υλικά, όπως είναι πέτρες, κλαδιά δέντρων, ρίζες νέων δέντρων, μεγάλες ρίζες νεκρών δέντρων, σπόροι, γεω-ύφασμα, λιθοριπή, συρματοδέματα κ.α. Κάθε ποτάμι είναι εντελώς διαφορετικό και έχει εντελώς διαφορετικό χαρακτήρα. Η ροή κάθε ποταμού είναι αλλοιώτικη, όπως και η γεωγραφία, η γεωλογία, το κλίμα, τα φυτά, η μορφολογία, η ποσότητα και η ταχύτητα του νερού σε ηρεμία και σε πλημμύρα, και η συχνότητα ακραίων φαινομενων, καθιστώντας κάθε ποτάμι εντελώς μοναδικό. Εκεί ακριβώς έγκειται η ομορφία των ποταμών, αλλά και η ομορφιά της δουλειάς του «οικομηχανικού», αν μου επιτρέψετε τον όρο.
Ποιες είναι, λοιπόν, οι βασικές της αρχές;
Ο σχεδιαστής της οικομηχανικής ενός ποταμού προσεγγίζει όλα τα χαρακτηριστικά των ποταμών που προανέφερα, για να επιλέξει μέσα από μία σειρά τύπων οικομηχανικής την κατάλληλη λύση για την κάθε περίπτωση. Αυτές οι λύσεις για τη σταθεροποίηση των οχθών των ποταμών είναι δοκιμασμένες εδώ και δεκαετίες στην Ελβετία και τη Νότια Γερμανία. Όπως η κατασκευή μαντρών για τις πεζούλες των περιβολιών στις Κυκλάδες, τη Γορτυνία ή την Ήπειρο είναι τέχνη που περνά από γενιά σε γενιά και έχει να κάνει με βαθιά γνώση των υλικών, των φυτών και του κλίματος, έτσι και ο σχεδιαστής οικομηχανικής συνεχώς μαθαίνει από επιτυχημένα και αποτυχημένα εγχειρήματα για το τι είναι δυνατόν να επιτευχθεί σε κάθε ποτάμι ή ξεροπόταμο. Η εμπείρια έχει τεράστια σημασία για θέματα οικομηχανικής.
Ταυτόχρονα λύσεις οικομηχανικής μπορούν να επιλύσουν προβλήματα σταθεροποίησης απότομων κλίσεων στα πλαϊνά των δρόμων, όταν αυτοί τέμνουν βουνα ή λόφους. Με άλλα λόγια, η οικομηχανική μπορεί να αντικαταστήσει εν μέρει μηχανικές λύσεις γεωτεχνικών έργων. Με τη σωστή επιλογή φυτών δεν είναι αναγκαίο να βρέχονται οι ρίζες για να λειτουργεί η οικομηχανική. Τα συστήματα οικομηχανικής είναι συστήματα ζωντανά. Αυτό έχει μεγάλη σημασία να λαμβάνεται υπόψιν όταν εξετάζεται η στατικότητα και η βιωσιμότητά των συστημάτων.
Στην Ελλάδα παραμένει διαδεδομένη η πρακτική του εγκιβωτισμού των ρεμάτων. Μετά από μια πολυετή αξιοποίηση της πρακτικής αυτής, κατά την άποψή σας, ήταν αναμενόμενα τα αποτελέσματα σε ότι αφορά την αντιπλημμυρική προστασία ή τη βιωσιμότητα των ρεμάτων;
Δυστυχώς, η κατάκτηση του δικαιώματος της μέτρησης τυπικών διατομών για τη διαχείριση των πλημμυρών των ποταμών σε συγκεκριμένες γεωγραφικές και χωρικές τοποθεσίες από τους μηχανικούς έφερε την υπεραπλοποίηση των δομών ροής ύδατος στην επιφάνεια του εδάφους και τη λογική ότι μπορεί να προβλεφθεί η ποσότητα του νερού της πλημμύρας και μπορεί να εγκιβωτιστεί ο χώρος που χρειάζεται το νερό για να κυλήσει με ασφάλεια στη θάλασσα, ελευθερώνοντας χώρο για την ανάπτυξη της πόλης. Αυτό αποτελεί μία πάρα πολύ οπισθοδρομική προσέγγιση της μηχανικής, της μοντελοποίησης των ποταμών, της υπερδιαστασιολόγησης των διατομών, λόγω υποθέσεων για την ποσότητα του νερού σε ακραία καιρικά φαινόμενα και την κλιματική αλλαγή.
Ένας σύγχρονος υδραυλικός μηχανικός έχει πρόσβαση με πολύ πιο σύνθετα προγράμματα και αλγορίθμους που μπορούν να προβλέψουν με μεγαλύτερη ακρίβεια ακραία καιρικά φαινόμενα, να μοντελοποιήσουν πολύ πιο σύνθετα ανάγλυφα από την τραπεζοειδή διατομή των ρεμάτων ή την ορθογωνική διατομή εγκιβωτισμένων ρεμάτων, και, το σημαντικότερο, να μετρήσουν την ταχύτητα του νερού κατά τη διάρκεια του ακραίου καιρικού φαινομένου και να ελέγξουν αν η απορροή γίνεται σε βαθμό ρεαλιστικό, που αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα της γειτνιάζουσας αστικοποιημένης περιοχής.
Με άλλα λόγια, οι λύσεις που βλέπουμε, οι πλημμύρες, οι κατολισθήσεις και οι υποχωρήσεις του εδάφους έχουν να κάνουν είτε με οπισθοδρομικές προσεγγίσεις μοντελοποίησης ποταμών, είτε με απλά λάθη υπολογισμών μηχανικής (ή λάθη κατασκευής). Δεν υπάρχει κανένας λόγος να εμμένουμε το 2018 σε τέτοιες λύσεις, τη στιγμή που εναλλακτικές οικολογικές και βιώσιμες λύσεις οικομηχανικής είναι αποδεδειγμένες και κατασκευασμένες στα περισσότερα κλίματα του πλανήτη. Μην ξεχνάτε ότι είναι ελάχιστα τα ποτάμια ή τμήματα ποταμών ανά των κόσμο που χρήζουν τεχνικών λύσεων για τη σταθεροποίση των οχθών τους και τη διατήρηση συγκεκριμένου βάθους νερού για μεταφορές.
Η οικομηχανική είναι μία σειρά από τεχνικές σταθεροποίησης των οχθών ενός ποταμού ή ρέματος με φυσικά υλικά, όπως είναι πέτρες, κλαδιά δέντρων, ρίζες νέων δέντρων, μεγάλες ρίζες νεκρών δέντρων, σπόροι, γεω-ύφασμα, λιθοριπή, συρματοδέματα κ.α. Κάθε ποτάμι είναι εντελώς διαφορετικό και έχει εντελώς διαφορετικό χαρακτήρα. Η ροή κάθε ποταμού είναι αλλοιώτικη, όπως και η γεωγραφία, η γεωλογία, το κλίμα, τα φυτά, η μορφολογία, η ποσότητα και η ταχύτητα του νερού σε ηρεμία και σε πλημμύρα, και η συχνότητα ακραίων φαινομενων, καθιστώντας κάθε ποτάμι εντελώς μοναδικό. Εκεί ακριβώς έγκειται η ομορφία των ποταμών, αλλά και η ομορφιά της δουλειάς του «οικομηχανικού», αν μου επιτρέψετε τον όρο.
Ποιες είναι, λοιπόν, οι βασικές της αρχές;
Ο σχεδιαστής της οικομηχανικής ενός ποταμού προσεγγίζει όλα τα χαρακτηριστικά των ποταμών που προανέφερα, για να επιλέξει μέσα από μία σειρά τύπων οικομηχανικής την κατάλληλη λύση για την κάθε περίπτωση. Αυτές οι λύσεις για τη σταθεροποίηση των οχθών των ποταμών είναι δοκιμασμένες εδώ και δεκαετίες στην Ελβετία και τη Νότια Γερμανία. Όπως η κατασκευή μαντρών για τις πεζούλες των περιβολιών στις Κυκλάδες, τη Γορτυνία ή την Ήπειρο είναι τέχνη που περνά από γενιά σε γενιά και έχει να κάνει με βαθιά γνώση των υλικών, των φυτών και του κλίματος, έτσι και ο σχεδιαστής οικομηχανικής συνεχώς μαθαίνει από επιτυχημένα και αποτυχημένα εγχειρήματα για το τι είναι δυνατόν να επιτευχθεί σε κάθε ποτάμι ή ξεροπόταμο. Η εμπείρια έχει τεράστια σημασία για θέματα οικομηχανικής.
Ταυτόχρονα λύσεις οικομηχανικής μπορούν να επιλύσουν προβλήματα σταθεροποίησης απότομων κλίσεων στα πλαϊνά των δρόμων, όταν αυτοί τέμνουν βουνα ή λόφους. Με άλλα λόγια, η οικομηχανική μπορεί να αντικαταστήσει εν μέρει μηχανικές λύσεις γεωτεχνικών έργων. Με τη σωστή επιλογή φυτών δεν είναι αναγκαίο να βρέχονται οι ρίζες για να λειτουργεί η οικομηχανική. Τα συστήματα οικομηχανικής είναι συστήματα ζωντανά. Αυτό έχει μεγάλη σημασία να λαμβάνεται υπόψιν όταν εξετάζεται η στατικότητα και η βιωσιμότητά των συστημάτων.
Στην Ελλάδα παραμένει διαδεδομένη η πρακτική του εγκιβωτισμού των ρεμάτων. Μετά από μια πολυετή αξιοποίηση της πρακτικής αυτής, κατά την άποψή σας, ήταν αναμενόμενα τα αποτελέσματα σε ότι αφορά την αντιπλημμυρική προστασία ή τη βιωσιμότητα των ρεμάτων;
Δυστυχώς, η κατάκτηση του δικαιώματος της μέτρησης τυπικών διατομών για τη διαχείριση των πλημμυρών των ποταμών σε συγκεκριμένες γεωγραφικές και χωρικές τοποθεσίες από τους μηχανικούς έφερε την υπεραπλοποίηση των δομών ροής ύδατος στην επιφάνεια του εδάφους και τη λογική ότι μπορεί να προβλεφθεί η ποσότητα του νερού της πλημμύρας και μπορεί να εγκιβωτιστεί ο χώρος που χρειάζεται το νερό για να κυλήσει με ασφάλεια στη θάλασσα, ελευθερώνοντας χώρο για την ανάπτυξη της πόλης. Αυτό αποτελεί μία πάρα πολύ οπισθοδρομική προσέγγιση της μηχανικής, της μοντελοποίησης των ποταμών, της υπερδιαστασιολόγησης των διατομών, λόγω υποθέσεων για την ποσότητα του νερού σε ακραία καιρικά φαινόμενα και την κλιματική αλλαγή.
Ένας σύγχρονος υδραυλικός μηχανικός έχει πρόσβαση με πολύ πιο σύνθετα προγράμματα και αλγορίθμους που μπορούν να προβλέψουν με μεγαλύτερη ακρίβεια ακραία καιρικά φαινόμενα, να μοντελοποιήσουν πολύ πιο σύνθετα ανάγλυφα από την τραπεζοειδή διατομή των ρεμάτων ή την ορθογωνική διατομή εγκιβωτισμένων ρεμάτων, και, το σημαντικότερο, να μετρήσουν την ταχύτητα του νερού κατά τη διάρκεια του ακραίου καιρικού φαινομένου και να ελέγξουν αν η απορροή γίνεται σε βαθμό ρεαλιστικό, που αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα της γειτνιάζουσας αστικοποιημένης περιοχής.
Με άλλα λόγια, οι λύσεις που βλέπουμε, οι πλημμύρες, οι κατολισθήσεις και οι υποχωρήσεις του εδάφους έχουν να κάνουν είτε με οπισθοδρομικές προσεγγίσεις μοντελοποίησης ποταμών, είτε με απλά λάθη υπολογισμών μηχανικής (ή λάθη κατασκευής). Δεν υπάρχει κανένας λόγος να εμμένουμε το 2018 σε τέτοιες λύσεις, τη στιγμή που εναλλακτικές οικολογικές και βιώσιμες λύσεις οικομηχανικής είναι αποδεδειγμένες και κατασκευασμένες στα περισσότερα κλίματα του πλανήτη. Μην ξεχνάτε ότι είναι ελάχιστα τα ποτάμια ή τμήματα ποταμών ανά των κόσμο που χρήζουν τεχνικών λύσεων για τη σταθεροποίση των οχθών τους και τη διατήρηση συγκεκριμένου βάθους νερού για μεταφορές.
Πόσο
εφικτή επιστημονικά είναι η αντιστροφή της τωρινής κατάστασης των ρεμάτων στην
Αθήνα —ακόμα και των μεγάλων ποταμών που από πάνω τους υπάρχουν λεωφόροι;
Υπάρχουν παραδείγματα διεθνώς;
Στην πραγματικότητα, όπως ανέφερα, κάθε κατάσταση είναι μοναδική και πρέπει να εξεταστεί χωριστά σε όλο της το εύρος, μιας και λάθος υποθέσεις ή υπολογισμοί μπορεί να επιφέρουν απώλειες ανθρωπίνων ζωών με τις ξαφνικές ή εκτεταμένες πλημμύρες, όπως είδαμε φέτος στη Μάντρα Αττικής, αλλά και με άλλα πάμπολλα παραδείγματα ανά τον κόσμο. Ταυτόχρονα, αστικά παραδείγματα αποκατάστασης ποταμών έχουμε στην Αμερική, την Κορέα και τη Σιγκαπούρη, αλλά και πάμπολλα ποτάμια σε απόκρημνες περιοχές και τμήματα ποταμού στην Ελβετία και τη νότια Γερμανία.
Επομένως, κάθε λύση που βλέπουμε στο ίντερνετ να εφαρμόζεται στη Νότια Κορέα ή το Τέξας δεν είναι αναγκαστικά εφαρμόσιμη σημείο προς σημείο στον Άγιο Δημήτριο ή το Νέο Κόσμο. Η κάθε περίπτωση είναι διαφορετική και μοναδική, αλλά συνάμα, επιστημονικά, όλα τα θέματα είναι επιλύσιμα. Η πραγματική υλοποίηση έργων έχει περισσότερο να κάνει με πολιτική βούληση και με εμπιστοσύνη σε εναλλακτικές λύσεις, παρά με επιστημονικές ή χρηματικές τροχοπέδες.
Η ενσωμάτωση φυσικών στοιχείων ή φυσικών οικοσυστημάτων στο αστικό τοπίο μπορεί να γίνει με έναν τρόπο βιώσιμο και για τα δύο; Είναι ένα πεδίο εφαρμογής διαθεματικό με δεδομένη την αναγκαία κατανόηση της λειτουργίας των οικοσυστημάτων κτλ.
Φυσικά. Οι λύσεις οικομηχανικής είναι από τη φύση τους οικολογικές και ζωντανές, που στηρίζουν το εκάστοτε υπάρχον οικοσύστημα να σταθεροποιηθεί ή να επανέλθει στο συγκεκριμένο ποτάμι. Στο έργο που πραγματοποιήσαμε μέσω του γραφείου στο οποίο εργάζομαι, στο πάρκο Bi Shan Ang Mo Kio στη Σιγκαπούρη, μετά από 40 και πλέον χρόνια εξαφάνισης, επανήλθαν την τελευταία πενταετία βίδρες στον ποταμό Kallang, που είναι κατεξοχήν δείγμα επιτυχημένης εγκατάστασης του νέου οικοσυστήματος. Η βίδρα για ένα ποτάμι είναι συνώνυμο με την οικολογική επιτυχία.
Έχουμε σχεδιάσει επίσης, με την ομάδα μας τoν ποταμό Dong Xin Kai στην Τσανγκτσούν (Κίνα), τον ποταμό Chaobai στην πόλη Xianghe (Κίνα), τμήμα συνάντησης δύο καναλιών στο Xiao Empress River στο Tongzhou (προάστια του Πεκίνου, Κίνα), κανάλια του ποταμού Huang Pu στη Σαγκάη (Κίνα), τμήμα του ποταμού Rems στην πόλη Schorndorf (Γερμανία), τμήμα του ποταμού Neckar στη Στουτγκάρδη (Γερμανία) κ.α.
Στην πραγματικότητα, όπως ανέφερα, κάθε κατάσταση είναι μοναδική και πρέπει να εξεταστεί χωριστά σε όλο της το εύρος, μιας και λάθος υποθέσεις ή υπολογισμοί μπορεί να επιφέρουν απώλειες ανθρωπίνων ζωών με τις ξαφνικές ή εκτεταμένες πλημμύρες, όπως είδαμε φέτος στη Μάντρα Αττικής, αλλά και με άλλα πάμπολλα παραδείγματα ανά τον κόσμο. Ταυτόχρονα, αστικά παραδείγματα αποκατάστασης ποταμών έχουμε στην Αμερική, την Κορέα και τη Σιγκαπούρη, αλλά και πάμπολλα ποτάμια σε απόκρημνες περιοχές και τμήματα ποταμού στην Ελβετία και τη νότια Γερμανία.
Επομένως, κάθε λύση που βλέπουμε στο ίντερνετ να εφαρμόζεται στη Νότια Κορέα ή το Τέξας δεν είναι αναγκαστικά εφαρμόσιμη σημείο προς σημείο στον Άγιο Δημήτριο ή το Νέο Κόσμο. Η κάθε περίπτωση είναι διαφορετική και μοναδική, αλλά συνάμα, επιστημονικά, όλα τα θέματα είναι επιλύσιμα. Η πραγματική υλοποίηση έργων έχει περισσότερο να κάνει με πολιτική βούληση και με εμπιστοσύνη σε εναλλακτικές λύσεις, παρά με επιστημονικές ή χρηματικές τροχοπέδες.
Η ενσωμάτωση φυσικών στοιχείων ή φυσικών οικοσυστημάτων στο αστικό τοπίο μπορεί να γίνει με έναν τρόπο βιώσιμο και για τα δύο; Είναι ένα πεδίο εφαρμογής διαθεματικό με δεδομένη την αναγκαία κατανόηση της λειτουργίας των οικοσυστημάτων κτλ.
Φυσικά. Οι λύσεις οικομηχανικής είναι από τη φύση τους οικολογικές και ζωντανές, που στηρίζουν το εκάστοτε υπάρχον οικοσύστημα να σταθεροποιηθεί ή να επανέλθει στο συγκεκριμένο ποτάμι. Στο έργο που πραγματοποιήσαμε μέσω του γραφείου στο οποίο εργάζομαι, στο πάρκο Bi Shan Ang Mo Kio στη Σιγκαπούρη, μετά από 40 και πλέον χρόνια εξαφάνισης, επανήλθαν την τελευταία πενταετία βίδρες στον ποταμό Kallang, που είναι κατεξοχήν δείγμα επιτυχημένης εγκατάστασης του νέου οικοσυστήματος. Η βίδρα για ένα ποτάμι είναι συνώνυμο με την οικολογική επιτυχία.
Έχουμε σχεδιάσει επίσης, με την ομάδα μας τoν ποταμό Dong Xin Kai στην Τσανγκτσούν (Κίνα), τον ποταμό Chaobai στην πόλη Xianghe (Κίνα), τμήμα συνάντησης δύο καναλιών στο Xiao Empress River στο Tongzhou (προάστια του Πεκίνου, Κίνα), κανάλια του ποταμού Huang Pu στη Σαγκάη (Κίνα), τμήμα του ποταμού Rems στην πόλη Schorndorf (Γερμανία), τμήμα του ποταμού Neckar στη Στουτγκάρδη (Γερμανία) κ.α.
Τα
έργα αυτά παρουσιάζουν κάποια πρόκληση σε οικονομικό επίπεδο; Είναι συγκρίσιμα
με τις μεθόδους που χρησιμοποιούνται τώρα και βασίζονται στο μπετό; Σε κοινωνικό
επίπεδο ποια είναι η αντιμετώπισή τους;
Στην πραγματικότητα, η οικομηχανική είναι πολύ φθηνότερη από τεχνικές λύσεις, μιας και το μόνο που χρειάζεται είναι φυσικά υλικά που συνήθως υπάρχουν ήδη στο πλάι των ποταμών. Οι τεχνικές λύσεις έχουν μεγάλες ανάγκες μπετού και σίδηρου, που έχουν εκτός των άλλων υψηλή ανάγκη για συντήρηση και υψηλό ενεργειακό και αποτύπωμα διοξειδίου του άνθρακα.
Οι λύσεις είναι το ίδιο στατικές και ασφαλείς με λύσεις από μπετό και έχουν πολύ καλύτερη απόδοση κοινωνικά και οικολογικά. Είναι λύσεις βιώσιμες και ευέλικτες, οπότε μπορούν να διαχειριστούν την κλιματική αλλαγή με πολύ καλύτερο τρόπο. Κοινωνικά, η ελεύθερη πρόσβαση σε ένα παραποτάμιο πάρκο ή ένα υγιές ποτάμι, με λίγότερο ή περισσότερο νερό, είναι πολύ μεγαλής σημασίας για την πόλη και τους πολίτες.
Η ανάδειξη ρεμάτων ή ποταμών άπτεται τόσο της κεντρικής όσο και της τοπικής διοίκησης. Πώς αντιμετωπίζονται τέτοιες προτάσεις από τους πολιτικούς;
Ανάλογα με το πόσο ενημερωμένος και ευαισθητοποιημένος είναι ένας πολιτικός για τη σημασία της διαχείρισης του νερού στην επιφάνεια της πόλης, και όχι μόνο μέσα σε σωλήνες και με τεχνικές λύσεις, τόσο πιθανότερο είναι να προωθήσει και να επιλέξει τεχνικά γραφεία που δημιουργούν καινοτόμες οικολογικές λύσεις. Για εμένα το θέμα έχει να κάνει με την οικολογική παιδεία του καθενός, μιας και δεν πιστεύω ότι συνειδητά μπλοκάρονται οικολογικές λύσεις, αλλά άγνοια.
Στην πραγματικότητα, η οικομηχανική είναι πολύ φθηνότερη από τεχνικές λύσεις, μιας και το μόνο που χρειάζεται είναι φυσικά υλικά που συνήθως υπάρχουν ήδη στο πλάι των ποταμών. Οι τεχνικές λύσεις έχουν μεγάλες ανάγκες μπετού και σίδηρου, που έχουν εκτός των άλλων υψηλή ανάγκη για συντήρηση και υψηλό ενεργειακό και αποτύπωμα διοξειδίου του άνθρακα.
Οι λύσεις είναι το ίδιο στατικές και ασφαλείς με λύσεις από μπετό και έχουν πολύ καλύτερη απόδοση κοινωνικά και οικολογικά. Είναι λύσεις βιώσιμες και ευέλικτες, οπότε μπορούν να διαχειριστούν την κλιματική αλλαγή με πολύ καλύτερο τρόπο. Κοινωνικά, η ελεύθερη πρόσβαση σε ένα παραποτάμιο πάρκο ή ένα υγιές ποτάμι, με λίγότερο ή περισσότερο νερό, είναι πολύ μεγαλής σημασίας για την πόλη και τους πολίτες.
Η ανάδειξη ρεμάτων ή ποταμών άπτεται τόσο της κεντρικής όσο και της τοπικής διοίκησης. Πώς αντιμετωπίζονται τέτοιες προτάσεις από τους πολιτικούς;
Ανάλογα με το πόσο ενημερωμένος και ευαισθητοποιημένος είναι ένας πολιτικός για τη σημασία της διαχείρισης του νερού στην επιφάνεια της πόλης, και όχι μόνο μέσα σε σωλήνες και με τεχνικές λύσεις, τόσο πιθανότερο είναι να προωθήσει και να επιλέξει τεχνικά γραφεία που δημιουργούν καινοτόμες οικολογικές λύσεις. Για εμένα το θέμα έχει να κάνει με την οικολογική παιδεία του καθενός, μιας και δεν πιστεύω ότι συνειδητά μπλοκάρονται οικολογικές λύσεις, αλλά άγνοια.
Πηγή: Η εποχη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου