ΘΕΜΑ: «Χελώνες ή Τουρίστες; Μπορούμε να ζήσουμε μαζί»

Θ

Αφιέρωμα στην Παγκόσμια Μέρα των Θαλάσσιων Χελωνών, 16 Ιουνίου 2018

 

Την ανησυχία του για τις ολοένα και περισσότερος ομπρέλες και έπιπλα θαλάσσης που καταλαμβάνουν τις παραλίες ωοτοκίας  της θαλάσσιας χελώνες στη χώρα μας εκφράζει  ο  ελληνικός Σύλλογος για την Προστασία της Θαλάσσιας Χελώνας ΑΡΧΕΛΩΝ με αφορμή τον φετινό  εορτασμό της Παγκόσμιας Μέρας των Θαλάσσιων Χελωνών, στις 16 Ιουνίου.

Με κεντρικό σύνθημα «Χελώνες ή Τουρίστες; Μπορούμε να ζήσουμε μαζί» ο Σύλλογος κρούει τον κώδωνα του κίνδυνου καθώς,  σύμφωνα με τα στοιχεία του, πέρυσι σημειώθηκε σημαντική αύξηση στην παρουσία επίπλων  θαλάσσης στις κρίσιμες παραλίες ωοτοκίας της καρέτα, παρ’ ότι μάλιστα οι περιοχές αυτές έχουν χαρακτηριστεί ως προστατευόμενες.

Στις παραλίες του κόλπου Χανίων που έχουν μήκος 13 χλμ., μετρήθηκαν πέρυσι περισσότερες από 10.000 ξαπλώστρες με ομπρέλες, που εμπόδιζαν τις χελώνες να βγουν στην ακτή για να αφήσουν τα αυγά τους, αριθμός διπλάσιος από αυτόν της προηγούμενης χρονιάς. Στις παραλίες του Ρεθύμνου μετρήθηκαν πάνω από 11.000 ξαπλώστρες και σημειώθηκε 10% περίπου αύξηση, φθάνοντας σε σημείο πλήρους κορεσμού στο μέτωπο της παραλίας. Αύξηση 10- 30% σημειώθηκε επίσης στις παραλίες του Λακωνικού κόλπου και στην παραλία του νότιου Κυπαρισσιακού, και 50% στην παραλία του βόρειου Κυπαρισσιακού στη Νέδα. (φωτο.1)

Πέρα από την αύξηση  του αριθμού των επίπλων θαλάσσης, σημαντικό είναι  να ειπωθεί ότι ένα ποσοστό των επίπλων αυτών, απομακρύνονταν κάθε νύχτα από τους ιδιοκτήτες τους, γεγονός που επέτρεψε την ωοτοκία στα σημεία αυτά. Το 2017, έως και 60% των επιχειρηματιών εφάρμοσαν το μέτρο αυτό στο Ρέθυμνο,  έως 70% αυτών στα Χανιά. και για τρίτη χρονιά το 100%  στην Μεσσαρά Κρήτης.

Στις παραλίες ωοτοκίας που ήδη αποτελούν δημοφιλείς ταξιδιωτικούς προορισμούς για εκατοντάδες χιλιάδων τουρίστες κάθε χρόνο, ο ΑΡΧΕΛΩΝ, που κλείνει φέτος 35 χρόνια ενεργής παρουσίας στον αγώνα για την προστασία των θαλάσσιων χελωνών και των βιοτόπων τους, προωθεί την εφαρμογή απλών και αποτελεσματικών πρακτικών που περιορίζουν τις ανθρώπινες επιπτώσεις. «Το μόνο που χρειάζεται είναι ελεύθερος χώρος και προσοχή σε απλά και σημαντικά πράγματα για να εξασφαλίσουμε και φέτος το πρώτο βήμα στον δύσκολο αγώνα επιβίωσης των μαγικών αυτών  ζώων της θάλασσας. Θέλουμε να ευχαριστήσουμε τις επιχειρήσεις αυτές που βοηθούν την προστασία, δίνοντας το καλό παράδειγμα» τονίζουν τα μέλη του Συλλόγου. (φωτο.2)

Είναι χαρακτηριστικό ότι και στις παραλίες ωοτοκίας του Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου Ζακύνθου σημειώθηκε 30% αύξηση στον αριθμό των επίπλων θαλάσσης το 2017 σε σχέση με το 2016,  με εξαίρεση την περιοχή απόλυτης προστασίας στα Σεκάνια και το Μαραθωνήσι όπου απαγορεύονται ολοσχερώς. Στο θαλάσσιο χώρο του Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου παρατηρήθηκε το 2017 μεγάλος αριθμός παραβάσεων ορίου ταχύτητας σκαφών και παράνομης αγκυροβολίας, αυξημένος αριθμός νεκρών ζώων  καθώς και υπέρμετρη αύξηση του αριθμού των σκαφών που μεταφέρουν επισκέπτες για παρατήρηση στη θάλασσα. (φωτο.3)

 «Τα μέτρα και οι περιορισμοί των ανθρώπινων δραστηριοτήτων που έχουν ληφθεί σε φυσικές περιοχές με μεγάλη οικολογική αξία, πρέπει να τηρούνται», υποστηρίζει ο ΑΡΧΕΛΩΝ, που πρόσφατα ζήτησε παρέμβαση των εισαγγελικών αρχών για  την παράνομη και καταστροφική διενέργεια αγώνων ταχύτητας από μοτοσικλέτες στην προστατευόμενη παραλία και τους αμμόλοφους του νότιου Κυπαρισσιακού κόλπου.  (φωτο.4)

Τα μέλη και οι  εθελοντές του συλλόγου δίνουν και φέτος δυναμικό παρών στις παραλίες ωοτοκίας σε Ζάκυνθο, Κρήτη και Πελοπόννησο  ενημερώνοντας χιλιάδες Έλληνες και ξένους τουρίστες με σταθμούς ενημέρωσης και φυλλάδια, παρουσιάσεις και συζητήσεις, αλλά και πρακτικές  παρεμβάσεις συνεργασίας με δήμους και ξενοδοχεία. Φώτα και ανθρώπινη παρουσία στις παραλίες το βράδυ, κίνηση τροχοφόρων, καθαρισμοί παραλίας με βαρέα οχήματα έχουν ιδιαίτερα αρνητικές επιπτώσεις στην αναπαραγωγή των χελωνών, για αυτό και χρειάζεται ενημέρωση και συνεργασία. (φωτο.5)

Συνεχίζοντας δυναμικά το έργο του ο ΑΡΧΕΛΩΝ, έχει από πέρυσι σχεδόν διπλασιάσει τα δεκάδες χιλιόμετρα παραλίας που παρακολουθεί, ενώ έχουν φτάσει φέτος εκεί οι πρώτοι εθελοντές απ’ όλο το κόσμο. Αξίζει να σημειωθεί ότι κάθε χρόνο στην οικογένεια του ΑΡΧΕΛΩΝ (www.archelon.gr) προστίθενται συνεχώς καινούργια μέλη Ελλήνων και ξένων εθελοντών που συμμετέχουν με ενθουσιασμό  σε προγράμματα ενημέρωσης και καταγραφής, ζώντας παράλληλα μοναδικές εμπειρίες στο υπέροχο φυσικό περιβάλλον της χώρας μας. (φωτο.6)

Οι ομάδες στα προγράμματα πεδίου, στις οποίες συμμετέχουν και φοιτητές πολλών ειδικοτήτων, έχουν αρχίσει να υποδέχονται και φέτος τις πρώτες θαλάσσιες  χελώνες  που εναπόθεσαν τα αυγά τους στις  προστατευόμενες παραλίες και είναι σε εγρήγορση για τους επόμενους μήνες της επώασης ώστε να προστατέψουν τα χελωνάκια που θα εκκολαφθούν  για να βρουν το δρόμο τους προς τη θάλασσα. (φωτο.7,8)

Μόνο πέρυσι  σχεδόν 130.000 νεοσσοί καρέτα, σε σύνολο 195.000 που εκκολάφθηκαν στις παραλίες που παρακολουθεί ο ΑΡΧΕΛΩΝ, «σώθηκαν» χάρη στα μέτρα προστασίας που εφαρμόστηκαν στις φωλιές με την καίρια  παρέμβαση  μελών και εθελοντών του συλλόγου. Θα πρέπει πάντως να επισημανθεί ότι παρά το μεγάλο αριθμό νεοσσών που φθάνουν στη θάλασσα κάθε χρόνο, μόνο ένα στα 1000 χελωνάκια θα φτάσει σε ηλικία αναπαραγωγής, καθώς αποτελούν τροφή για πολλούς άλλους θαλάσσιους οργανισμούς όπως ψάρια και θαλασσοπούλια. (φωτο.9)

Σημαντική απειλή για τις θαλάσσιες χελώνες είναι τα πλαστικά που καταλήγουν στη θάλασσα, καθώς οι χελώνες μπερδεύουν  τις σακούλες με τη βασική τους τροφή που βρίσκουν στη φύση, όπως πχ τις μέδουσες και κατά λάθος τις καταπίνουν. Το ξένο υλικό φράζει το πεπτικό τους σύστημα και τελικά τις οδηγεί στο θάνατο. Οι υπεύθυνοι του ΑΡΧΕΛΩΝ έχουν βρει κατά καιρούς μεγάλα κομμάτια και υπολείμματα από πλαστικές σακούλες μέσα στο στομάχι  των ζώων  που είχαν  τραυματισθεί θανάσιμα από ταχύπλοα και είχε σπάσει  το καβούκι τους.

Τη μοναδική εμπειρία να δουν από κοντά το έργο και την προσπάθεια  διάσωσης τραυματισμένων ή άρρωστων χελωνών που φθάνουν από διάφορα σημεία της Ελλάδας, έχουν οι επισκέπτες  του Κέντρου Διάσωσης Θαλασσίων Χελωνών του ΑΡΧΕΛΩΝ , 3^η μαρίνα Γλυφάδας καθώς και οι μαθητές σχολείων που συμμετέχουν στο πρόγραμμα περιβαλλοντικής αγωγής εκεί. (φωτο.10,11)

Το μεγάλο πρόβλημα με τα πλαστικά  στη θάλασσα αποτελεί μάλιστα φέτος κεντρικό σημείο της ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού από τον ΑΡΧΕΛΩΝ.