Ημέρες ορειβασίας

Ημέρες ορειβασίας

Σάββατο 26 Απριλίου 2025

ΤΙ ΚΥΚΛΑΔΕΣ ΤΙ ΝΤΟΥΜΠΑΪ

 

 


Tου Γιάννη Σχίζα

Τώρα με την ακρίβεια,  το να πας  απλά και μόνο στις Κυκλάδες είναι μεγάλο επίτευγμα. Αν είσαι μάλιστα και οικογενειάρχης, με τους πίνακες κόστους που αντιμετωπίζουν οι πολυμελείς οικογένειες-  είναι να τραβάς τα μαλλιά σου : Τα έξοδα που έχεις   για την εστίαση, για το νοίκι , για τη ψυχαγωγία, για τα πήγαινε-ελα, είναι υπερβολικά. Αν είσαι  μικρο-μεσαίος, έχασες από χέρι, έχεις απλώς λίγο χρόνο να αναχωρήσεις για την Ελλάδα της στεριάς, αφήνοντας το όνειρο των Κυκλάδων  να περιμένει για ένα ακόμη χρόνο.

Και όμως υπήρξε μια επαρκής και μάλιστα απολύτως συγκεκριμένη, κινηματογραφική προειδοποίηση, από το 2004. Η «Φωνή Αιγαίου» , μια ταινία σκηνοθετημένη από τη Λυδία Καρά, περιέγραφε την άλωση των Κυκλάδων:  «Το Αιγαίο που γνωρίσαμε και αγαπήσαμε, με τις παρθένες ακρογιαλιές, τις κακοτράχαλες πλαγιές και τα χωριά τα σμιλεμένα στα βράχια, αυτό το Αιγαίο εξαφανίζεται

με γοργούς ρυθμούς... Στη θέση του αναδύεται ένα ατέλειωτο γιαπί, χωρίς αμπέλια, χωρίς αλώνια, χωρίς αδόμητες παραλίες», έλεγε το τρέϊλερ της ταινίας.

 

ΤΙ ΉΤΑΝ ΚΥΚΛΑΔΕΣ

        Οι Κυκλάδες ήταν  μια αλληλουχία ξηροθερμικής και ημιερημικής φύσης, δόμησης παραδοσιακού τύπου , με «συνεύρεση» των κατοικιών για να προφυλάσσονται οι κάτοικοι από τη ζέστη και τους αέρηδες, με  μικρές διαστάσεις, με οδοποιία περιορισμένη στα απολύτως αναγκαία. Κι από κοντά έρχονταν οι καλλιέργειες σε πεζούλες, που είχαν χαραχθεί  από το ανθρώπινο χέρι σε αναρίθμητα χρόνια, και χρησίμευαν για την ανάπτυξη φυτών, την κατακράτηση της ελάχιστης βροχής, ακόμη και για τη διατροφή των ζώων. Οι Κυκλάδες  είχαν την αλιεία και τη ναυτιλία,  είχαν τους πανηγυρικούς ερχομούς των ξενητεμένων.

 

 

 

 

 Θυμάμαι εκεί γύρω στο 78, που γνώρισα δυο Γαλλίδες στην Αμοργό και κάναμε παρέα, όταν συναντήσαμε ένα βράδυ κάποιο γέρο – τι λέω, υπέργηρο ! – που καθόταν στο Καφενείο και διηγιόταν πως τα είχε περάσει στο Ναυτικό του Σουλτάνου- μάλιστα, ως εκεί  είχε φτάσει η αφεντιά του! Όταν του είπα ότι οι κοπέλες ήτανε Γαλλίδες,  το πρόσωπό του φωτίσθηκε  και είπε: Κι εγώ ξέρω λίγα Γαλλικά !  Και απευθυνόμενος στις Γαλλίδες είπε :Vou voulez couchez avec mois; Ήταν η πιο αστεία πρόσκληση που είχα ακούσει στη ζωή μου !

 

ΟΙ ΚΥΚΛΑΔΕΣ ΔΕΝ ΑΛΛΑΖΟΥΝ ΠΟΤΈ..

Αυτές και διάφορες πλάκες ζούσαμε εμείς στις Κυκλάδες, τρέφοντας  το όνειρο ότι οι Κυκλάδες δεν θα αλλάξουν ποτέ, ότι θα μείνουν πάντοτε οι ίδιες με τον εαυτό τους – σύμφωνα με την αριστοτελική λογική. Στη πορεία βέβαια έγινε  απολύτως σαφές ότι ένα και μόνο σκατό μέσα σε σαλόνι στιλ Λουδοβίκου ΙΔ εξαχρειώνει τα πάντα... Ότι μία και μόνη πολύ-κατοικία επίπεδη – δηλαδή όχι εις ύψος - σε ένα μυκονιάτικο πλαίσιο , ακυρώνει κάθε διαφημιστικό ισχυρισμό περί «γραφικότητας» και αιγαιακής ιδιοπροσωπείας. Κι όμως, τα πράγματα έδειξαν ότι η κερδοσκοπική βουλιμία μπορεί να υπονομεύει εκείνα τα στοιχεία που συγκροτούν τον «αέρα» μιας περιοχής.

Στη Μύκονο πλακώνουν στο ξύλο αυτούς που εμμένουν στην νομιμότητα, όπως έδειξε μια εμπειρία προπέρσινη , από αρχαιολόγους που ανθίστανται. Στην Πάρο υπάρχει σε εξέλιξη μια πολύ-διαφήμιση, όχι για άλλο λόγο παρά για να  ξεχαστούν οι πρόσφατες πλημμύρες που έφερναν ως και αυτοκίνητα στη θάλασσα.  Στη Σαντορίνη έπεσε πέπλο σιγής για τις  πισίνες που έγιναν σε επικλινές έδαφος και για όλα τα οικοδομικά παραπτώματα – που αναπτύχθηκαν υπό καθεστώς  σεισμικών δονήσεων. 

Σε μια παλιά  ερώτησή τους οι βουλευτές  Νίκος Συρμαλένιος και Απόστολος Αλεξόπουλος αναφέρονται στην περίπτωση της Ίου, που έχει από το 1977 χαρακτηριστεί από το Αρχαιολογικό Συμβούλιο «τόπος ιδιαίτερου φυσικού κάλλους», με προστατευτέο το φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον του από την ανεξέλεγκτη δόμηση :  Οι δύο βουλευτές επεσήμαναν σωρεία παραβιάσεων κατά τις προδιαγραφές κοινής Υπουργικής Απόφασης της 8.08.2014, των οποίων παραβιάσεων η θεραπεία επιδιώκεται διά της ομοιοπαθητικής μεθόδου -δηλαδή με την πρόβλεψη και άλλων παραβιάσεων!

Από το 2007 ώς το 2010, το WWF έχει καταγράψει σωρεία παρανομιών και προστίμων που επιβλήθηκαν. Ιδιαίτερη περίπτωση είναι το έλος Παπά στην Ίο, ένας μικροσκοπικός, αλλά εξαιρετικά ενδιαφέρων υγρότοπος, στο πλαίσιο μιας ημιερημικής φύσης, που όμως αποξηράνθηκε. Η δε διάδοχη κατάσταση εποικίστηκε από φοίνικες, για δύο λόγους: Πρώτον, οι ιδιοκτήτες δεν ήξεραν (και δεν ρώτησαν (!) για την ασθένεια των φοινίκων που έχει καταστρέψει χιλιάδες δέντρα, και δεύτερον γιατί φλερτάρουν με την γκλαμουροειδή βλάστηση και την τροπική χροιά που προσδίδει στον χώρο...

Εν τω μεταξύ τρέχουν και άλλα σημεία και τέρατα : Είναι η επιταχυνόμενη τσιμεντοποίηση των ελληνικών ακτών, στη Μύκονο, στην Πάρο,  στην Σαντορίνη και αλλαχού, είναι οι αδιαπέραστες επιφάνειες στον ελλαδικό παράκτιο χώρο που φτάνουν το 7%, σύμφωνα με έρευνα του Απόστολου Λαγαρία, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Είναι τα νέα ξενοδοχεία που ανοίγουν, από τα 9.971  το 2019 πήγαμε  στα 10.104 το 2024. Είναι οι απαιτήσεις μιας κοινωνίας που επιδιώκει μείωση των αερίων του θερμοκηπίου, με συνέπεια να χαμηλώνουν οι  ταχύτητες των σκαφών και να «καταναλώνονται» περισσότεροι χρόνοι για τη μεταφορά προς και από τα νησιά.

ΤΟ ΝΤΟΥΜΠΑΊ, ΛΥΣΗ ΑΝΑΓΚΗΣ

H  προσπάθεια για έναν τουρισμό «φτηνό» αλλά όχι ευτελή, βασισμένο στα φυσικά προσόντα της χώρας, για μια  στρατηγική χωρίς ταριχεύσεις, χωρίς εξεζητημένες ψευδογραφικότητες, έχει αποτύχει.

Βέβαια, στην Τουριστική «Ελεύθερη αγορά» υπάρχει και το Ντουμπαϊ, με τις γαλάζιες θάλασσες, τα ξενοδοχεία πολλών αστέρων, με τα εντυπωσιακά αρχιτεκτονήματα, με την πολιτική προσέλκυσης του κοινού, με τη δυνατότητα αγορών, με τις βόλτες με τζιπ στην έρημο. Κι ακόμη με κάτι άλλο : Με τις κλειστές χιονοδρομικές πίστες  που επιτρέπουν στον επισκέπτη εν μέσω καλοκαιριού, να αισθανθεί  και λίγο σκιέρ! Όλα αυτά, συμπεριλαμβανομένων των γηπέδων γκολφ, μπορούν να προσελκύσουν κόσμο που δεν έχει  αποδεχθεί την τωρινή κατάσταση των Κυκλάδων και δεν πολυενδιαφέρεται για τον πολιτισμό.

Τι Λωζάνη, τι Κοζάνη, έλεγε ένα παλιό τραγούδι. Οι προτάσεις για φθηνές διακοπές έρχονται συνεχώς. Τι Κυκλάδες, τι Ντουμπάϊ, θα πει η λαϊκή μούσα της σήμερον ημέρας….

 

 

 

 

 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου