Η τελευταία φορά που είδα το Παρίσι

του Γιάννη Σχίζα

Όταν θέλω να μιλήσω για μια πόλη, σκέπτομαι  τις κουβέντες ενός Άγγλου λόγιου του 18^ου αιώνα, του Samuel Johnson : «Αν έχεις βαρεθεί το Λονδίνο σημαίνει ότι έχεις βαρεθεί τη ζωή, γιατί το Λονδίνο έχει να σου προσφέρει όσα δίνει η ζωή»…Το Παρίσι   έχει να σου προσφέρει πράγματα παραπάνω από αυτά που μπορεί να  θέλεις  στη  ζωή σου. Μια φίλη μου το έλεγε «Παρισάκι», πιστεύοντας ότι μέσα από αυτή την οικειότητα έκανε  πιο έκδηλα τα αισθήματά της…

Το φιλμ «Η τελευταία φορά που είδα το Παρίσι» γυρίστηκε το 1954 και ήταν   μια σαπουνόπερα, κατάλληλη για ανθρώπους που εντρυφούσαν σε επεισόδια τύπου  «Πικρή- μικρή μου αγάπη». Παρ’ όλα αυτά για κάποιους «αισθηματοποιήθηκε» κατά το ποίημα «Στον ίδιο χώρο» του Καβάφη και απέμεινε, ως μια   εμβληματική έκφραση  δυνατών αισθημάτων .…  

Το Παρίσι με το Λονδίνο είχαν πάντοτε μια δύσκολη σχέση . Ο Πήτερ Σέλλερς  διακωμώδησε  τα αγγλικά των Γάλλων στον επιθεωρητή Κλουζώ, αλλά και η «πρόγκα»  του Consigny ήταν αξιοσημείωτη : Οι Άγγλοι  έπιναν καυτό νερό, είπε στον Αστερίξ, μέχρι που ανακαλύφθηκε το τσάϊ…

To Παρίσι ήταν  η «πόλη του φωτός» γιατί  ηλεκτροδοτήθηκε πρώτη ,  σχολιάσθηκε από τον   Ουγκώ στην «Παναγία των Παρισίων»  , άνοιξε  τεράστιες λεωφόρους από την εποχή του Οσμάν(Haussman),   φιλοξένησε τις πρώτες μεγάλες διεθνείς εκθέσεις,  οργάνωσε μια  οικιστική επέκταση με την παράλληλη πόλη  της Defans. Από τη Defans  έβλεπες  τους   κυλινδρικούς  πύργους  με τα εξαντρίκ χρώματα που δέσποζαν σε μια ολόκληρη περιοχή πριν πυκνοδομηθεί– σαν ένα πολεοδομικό παραμύθι….

Το Παρίσι    από τον 19^ο αιώνα  ήταν   η λατρεμένη πόλη των καλλιτεχνών.

«Τo Παρίσι είναι ένα θαυμαστό τέρας, ένα καταπληκτικό περίπλεγμα από αισθήσεις, μηχανές και σκέψεις,  η πόλη των 100 χιλιάδων μυθιστορημάτων, η κεφαλή του κόσμου», έλεγε ο  Μπαλζάκ.

Ο Λε Κορμπυζιέ  θεωρούσε τη πόλη  μια μικρή πατρίδα- και το Παρίσι μπορούσε να είναι για πολλούς ξένους μια παράλληλη πατρίδα. Βεβαίως κι αυτή  έκρυβε   τους εξαθλιωμένους της – από τους οποίους  πρόλαβα,  τη τελευταία φορά που είδα το Παρίσι, να δω μια γυναίκα να κοιμάται σε τηλεφωνικό θάλαμο και μια άλλη κουκουλωμένη στο ψοφόκρυο, με ένα σκυλάκι από δίπλα…

Οι πρόσφατες διαδηλώσεις στο Παρίσι δεν ήταν διαδηλώσεις «μικρών περιβαλλοντικών επιπτώσεων», αλλά χτύπησαν μέχρι και την «Αψίδα του Θριάμβου» :   Όμως "Fluctuat nec mergitur"- χτυπιέται από τα κύματα αλλά δε βουλιάζει -  έλεγε  ένα Λατινικό γνωμικό  για το Παρίσι,  από τον 14^ο αιώνα….

Δημοσιεύεται στην ΑΥΓΗ τις 8.12.18