Του Γιάννη Σχίζα
Δημοσιεύεται στην ΑΥΓΗ της 30.12.2016
Εδώ και 20 χρόνια προσπαθώ να θυμηθώ
το όνομα του εικαστικού καλλιτέχνη που ορθώθηκε ενάντια στα σχέδια δημιουργίας παράλληλου καναλιού προς τον Δούναβη, μέσω της καταστροφής του δάσους του
Χάϊνμπρουκ . Ο νομπελίστας Κόνραντ Λόρενζ το είχε χαρακτηρίσει «τροπικό δάσος
σε εύκρατη ζώνη», όμως το εκπληκτικότερο όλων ήταν η αφήγηση του συγκεκριμένου καλλιτέχνη….. «Φανταστείτε», είπε, «ότι
κάποιος τρελός μπαίνει στο μουσείο με
ένα μαχαίρι και καταστρέφει τους υπέροχους φλαμανδικούς πίνακες με θέμα τα
δάση. Όλοι θα αισθάνονταν αποτροπιασμό ! Τι πρέπει όμως τώρα να αισθανθούν που βανδαλίζεται και
καταστρέφεται το πρωτότυπο!»
Μερικοί διαφημίζουν την
ενασχόλησή τους με τα δάση, θεωρώντας
την υπέρτερη από αυτή των δέντρων.… Κι
όμως υπάρχουν δέντρα εμβληματικά,
δηλωτικά της αντοχής στο χρόνο και της
παράλληλης διαδρομής τους με σωρεία
κοινωνικοπολιτικών γεγονότων. Στο Μαντούδι της Εύβοιας υπάρχει – αν και σοβαρά
τραυματισμένος πλέον – ο γιγαντιαίος πλάτανος, τον οποίο ο αξέχαστος Γιώργος
Ντούρος (1948-2008) θεωρούσε ως τον μεγαλύτερο των Βαλκανίων. Σε δυο κεντρικές
πλατείες της Λάρισας εντυπωσιάζει η παρουσία μερικών χιλιάδων πουλιών σε δυο μεμονωμένα
δέντρα , που παράγουν έναν ακανόνιστο βόμβο διαμορφώνοντας με αυτό το τρόπο ένα
εγκάρδιο αστικό ηχοτοπίο και αναβαθμίζοντας την
ταυτότητα της πόλης… Κι αυτό δεν είναι καθόλου αναχρονισμός : Αντίθετα είναι κάτι που δικαιώνει την απόφανση του πολεοδόμου Δημήτρη Φατούρου για τον αστικό χώρο, για το ότι εκτός από
νεωτερισμούς πρέπει να εσωκλείει και στοιχεία σταθερά, δηλωτικά της παράδοσης – θα λέγαμε , ως
ψυχολογικά αγκυροβόλια….. Γιατί ο αστικός χώρος δεν πρέπει να διέπεται από μια «αποκαρδιωτική προσωρινότητα» - κατά
πως υποστήριζε ο ψυχαναλυτής Αλεξάντερ Μίτσιρλιχ, προσεγγίζοντας σαν
κανονικός πολεοδόμος την «καρδιά» των πόλεων…
Η φύση στην πόλη δεν απορυπαίνει απλώς ούτε απλώς συνδράμει το αστικό τοπίο, επί
πλέον εμπνέει ιδέες για μια ενδοαστική γεωργία, εξοικονομητική μετακινήσεων, εντατική
οπωσδήποτε αλλά όχι και ρυπογόνα. Παράλληλα το μοτίβο τoυ μουσειακού και μοναχικού αστικού δέντρου, που εμπνέει την κοινωνία των πολιτών, εξακολουθεί
να παίζεται : Στο Άργος περίπου 2,5 χιλιάδες άτομα μαζί με την Εταιρεία Προστασίας της Φύσης, με
επιστολή τους στον δήμαρχο υπέγραψαν πρόσφατα υπέρ της διάσωσης ενός υπεραιωνόβιου κυπαρισσιού. Στην
επιστολή επισημαίνουν ότι το κυπαρίσσι «αποτελεί τοπόσημο της πόλης
και αποτυπώνεται σε ιστορικές φωτογραφίες και αναφορές περιηγητών, ενώ είναι
συνδεδεμένο με ιστορικά πρόσωπα της περιοχής…»
Σ’ αυτή την τηλεγραφική αναφορά
περί δένδρων και δασών δεν θα μπορούσα να παραλείψω «Τα οπωροφόρα της
Αθήνας» - ταινία του Νίκου Παναγιωτόπουλου εμπνευσμένη από ένα βιβλίο του
Σωτήρη Δημητρίου. Ήταν κι αυτή μια έμμεση
συνηγορία υπέρ της αστικής
πολυλειτουργικότητας- που τόσο έχουμε ανάγκη να διαφυλάξουμε στις
σημερινές συνθήκες στερήσεων και μονοϊδεασμών…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου