Στην Περιφέρεια Αττικής συνεχίζεται η πολιτική εκχώρησης της διαχείρισης αποβλήτων στο ιδιωτικό κεφάλαιο

της Λόλας Σκαλτσά

Σαν να μην πέρασε μια μέρα από το 2013 και το μόνο που έχει αλλάξει είναι τα πρόσωπα. Τότε ήταν ο κ. Σγουρός που υπέγραφε τη συνέχιση της σύμβασης για τα απορρίμματα σε συγκεκριμένους εργολάβους, τώρα το ρόλο αυτό έχει αναλάβει πλέον η κυρία Δούρου.

Συγκεκριμένα, η Διοίκηση της περιφερειάρχη, που έχει κάνει σημαία της την προσήλωσή της στο δημόσιο χαρακτήρα της διαχείρισης των αποβλήτων, όχι μόνο δεν έκανε πράξη τη διακήρυξή της (ανάληψη λειτουργίας του Εργοστασίου Μηχανικής Ανακύκλωσης - Κομποστοποίησης από τον αρμόδιο φορέα διαχείρισης, δηλαδή τον ΕΔΣΝΑ) αλλά «πάγωσε» και τις διαδικασίες για τη διεξαγωγή νέου διαγωνισμού ανάθεσης που είχε ξεκινήσει η Διοίκηση Σγουρού. Η νέα Διοίκηση, αυτή της κυρίας Δούρου, επέλεξε την απευθείας ανάθεση στους ίδιους εργολάβους, για άλλα τρία χρόνια.

Το παλιό φεύγει, έρχεται το. παλιό

Η νέα συμπληρωματική σύμβαση περιλαμβάνει μεγαλύτερο φυσικό αντικείμενο (900.000 τόνοι σύμμεικτων απορριμμάτων, έναντι 761.400 τόνων που ήταν η αρχική σύμβαση). Νομικά, η εν λόγω διαδικασία ονομάζεται «Άσκηση του δικαιώματος προαίρεσης» και προβλέπεται στην ισχύουσα σύμβαση, που έχει υπογραφεί στις 31/12/2010 μεταξύ του ΕΔΣΝΑ και της κοινοπραξίας εταιριών Ηλέκτωρ Α.Ε. - Θ. Γ. Λώλος - Χ. Τσομπανίδης Ο.Ε. -Άρση Α.Ε., ενώ οι όροι της νέας συμφωνίας δεν έχουν ακόμα δημοσιοποιηθεί.

Ο Τάσος Κεφαλάς, μέλος της Πρωτοβουλίας Συνεννόησης για τη Διαχείριση των Απορριμμάτων (ΠΡΩΣΥΝΑΤ) μάς λέει χαρακτηριστικά: «Η κατασκευή, με τον περιπετειώδη τρόπο που έγινε, αλλά και η λειτουργία και η διαχείριση του ΕΜΑΚ συνιστούν από μόνες τους ένα οικονομικό σκάνδαλο. Ιδιαίτερα, αν συνδυαστούν με τα ασήμαντα αποτελέσματα που έχει η συγκεκριμένη μονάδα, στην ανάκτηση υλικών. Κρίσιμη πτυχή των πολιτικών που έχουν εφαρμοστεί, ως τώρα, είναι η μονιμοποίηση της εκχώρησης όλων των βασικών δραστηριοτήτων του ΕΔΣΝΑ (Ειδικός Διαβαθμιδικός Σύνδεσμος Νομού Αττικής) στο ιδιωτικό κεφάλαιο, χωρίς να εξαιρούνται οι πολιτικές της σημερινής Διοίκησης της Περιφέρειας και του ΕΔΣΝΑ. Με τον τρόπο αυτό, στέλνεται το λάθος μήνυμα και στους δήμους της Αττικής. Τη στιγμή που, για πρώτη φορά, καλούνται να εκπονήσουν και να εφαρμόσουν τοπικά σχέδια διαχείρισης, αξιοποιώντας το ανθρώπινο δυναμικό τους και την ενεργή συμμετοχή των δημοτών, στην κατεύθυνση δράσεων εκτεταμένης διαλογής στην πηγή».

Οι συνέπειες αυτής της συμφωνίας, έχουν ως εξής:

• Συνεχίζεται η πολιτική της εκχώρησης της διαχείρισης των αποβλήτων στο ιδιωτικό κεφάλαιο.
• Δεν υπάρχει η αναγκαία εναρμόνιση με τον εθνικό σχεδιασμό.
• Παρακάμπτεται ακόμη και η διαδικασία ενός νέου διαγωνισμού.
• Δεν τεκμηριώνεται το οικονομικό όφελος από την επιλογή της άσκησης του δικαιώματος προαίρεσης.

Εργολάβων συνέχεια.

Η επιλογή του συγκεκριμένου σχεδίου από μεριάς της Περιφέρειας, δεν είναι μόνο μια απλή οικονομική δοσοληψία, αφού έτσι δίνεται το στίγμα για την κατεύθυνση που πρέπει να έχει ο νέος Περιφερειακός Σχεδιασμός Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ) της Αττικής. Δηλαδή, δημιουργούνται προϋποθέσεις συνέχισης της λογικής του συγκεντρωτισμού και συντήρησης επ' άπειρον του «εκτρώματος» της Φυλής.

Με λίγα λόγια:

• Το ΕΜΑΚ ήταν από την αρχή μια προβληματική επιλογή. Εξαιτίας κοστοβόρων επιλογών παλιότερων Διοικήσεων, το κόστος του έφτασε στα 100 εκ. ευρώ δημόσιου χρήματος.
• Εξαιτίας του μεγέθους του, του είδους των αποβλήτων που επεξεργάζεται (επιμολυσμένα σύμμεικτα απορρίμματα) αλλά και της μηχανολογικής του σύνθεσης, το ΕΜΑΚ δεν έχει δυνατότητα επαρκών αποτελεσμάτων σχετικά με την ανάκτηση πραγματικά χρήσιμων υλικών. Έτσι, το μεγαλύτερο μέρος των «προϊόντων» του καταλήγει για ταφή στον ΧΥΤΑ Φυλής.
• Αν επιχειρηθεί οποιοσδήποτε εκσυγχρονισμός, το κόστος διαχείρισης θα είναι μεγάλο, σε σχέση με την αύξηση των ποσοστών ανάκτησης.

Και όπως αναφέρει ο κ. Κεφαλάς: «Η απόφαση του περιφερειακού συμβουλίου Αττικής για την αναθεώρηση του περιφερειακού σχεδιασμού, στις 8/10/2015, προέβλεπε την εξειδίκευσή του, μέσα σε ένα μήνα και την ένταξη των τοπικών - δημοτικών σχεδίων διαχείρισης, μέσα σε δύο μήνες. Όλα αυτά έχουν παραπεμφθεί στις καλένδες. Και αυτό που βλέπουμε να υλοποιείται είναι μια από τις χειρότερες επιλογές (και) του νέου σχεδιασμού. Δηλαδή, η επαύξηση της δυναμικότητας του ΕΜΑΚ και η συνέχιση της λειτουργίας της εγκατάστασης της Φυλής. Με άλλα λόγια, αντί της συγκροτημένης ολοκλήρωσης της αναθεώρησης του ΠΕΣΔΑ, όπως έχει ζητήσει η ΠΡΩΣΥΝΑΤ, επιλέγεται η τακτική της "σαλαμοποίησης", με την τμηματική δρομολόγηση επιλογών που οδηγούν στο συγκεντρωτικό μοντέλο και στην ιδιωτικοποίηση. Γι' αυτό και η απόφαση για τη νέα, απευθείας ανάθεση της διαχείρισης του ΕΜΑΚ δεν είναι μια ήσσονος σημασίας οικονομική απόφαση, όσο μια κομβική, λαθεμένη επιλογή της συνολικής κατεύθυνσης του Περιφερειακού Σχεδιασμού Διαχείρισης των Αποβλήτων της Αττικής».

Η ελπίδα, τελικά, φαίνεται πως στην Περιφέρεια δεν έφτασε ποτέ. Κι αυτό γιατί η συνέχιση της λειτουργίας του ΕΜΑΚ σημαίνει πως όχι μόνο δεν υπάρχει καμία πολιτική βούληση κλεισίματος του ΧΥΤΑ της Φυλής, αντιθέτως προκύπτουν όλες οι προϋποθέσεις για επέκτασή του. Συνεχίζεται, δηλαδή, το παλιό και δοκιμασμένο φιλοεργολαβικό μοντέλο των σύμμεικτων και της καύσης, έτσι ακριβώς όπως το άφησε (σε καλά χέρια) ο κ. Σγουρός.

Πηγή: prosynat.blogspot.gr