Βά­νια Σύρ­μου : Γυ­ναί­κα στὴ σκά­λα

 

planodion Δεκ. 20 ΑΝΟΙΓΩ ΤΑ ΠΑΡΑΘΥΡΑ νὰ μπεῖ τὸ φῶς τῆς μέ­ρας κι ἐ­κεῖ­νο περ­νᾶ δι­στα­κτι­κὰ μέ­σα ἀ­πὸ μι­κροὺς ἱ­στοὺς ἀ­ρά­χνης ποὺ ἔ­χουν ἀγ­κι­στρω­θεῖ στὰ παν­τζού­ρια. Πάν­τα προ­τι­μοῦ­σα τὸ φυ­σι­κὸ φῶς. Μὲ βο­η­θᾶ νὰ βλέ­πω τὰ πράγ­μα­τα πιὸ ζων­τα­νά. Ἀ­φή­νω τὴ μα­τιά μου νὰ γλι­στρή­σει στὸ ἀν­τι­κρι­νὸ μπαλ­κό­νι μὲ τὰ πο­λύ­χρω­μα γε­ρά­νια στὶς γλά­στρες. Μῆ­νες ἔ­χω νὰ πα­τή­σω τὸ πό­δι μου ἐ­δῶ μέ­σα. Ἂπ΄ τὴν πρώ­τη κι­ό­λας στιγ­μὴ ποὺ μπῆ­κα,  νι­ώ­θω πὼς πα­ρα­κο­λου­θεῖ κά­θε μου κί­νη­ση. Γι’ αὐ­τὴν ἔ­χω ἔρ­θει. Φέρ­νω ἀ­μή­χα­να ἕ­να γύ­ρο στὸ χῶ­ρο κι ἔ­πει­τα παίρ­νω τὴν ἀ­πό­φα­ση νὰ τὴν πλη­σιά­σω.  Εἶ­ναι ἐ­κεῖ, ὅ­πως τὴν ἄ­φη­σα.         Κα­θι­σμέ­νη στὰ τε­λευ­ταῖ­α σκα­λο­πά­τια τῆς μαρ­μά­ρι­νης σκά­λας, ἔ­ξω ἀπ΄ τὴν μι­σά­νοι­χτη εἴ­σο­δο τοῦ δι­α­με­ρί­σμα­τος. Σκυμ­μέ­νη ἐ­λα­φρῶς μπρο­στά, στη­ρί­ζει τὸ κε­φά­λι της μὲ τὴ δε­ξιά της πα­λά­μη. Φο­ρᾶ μαῦ­ρο παν­τε­λό­νι καὶ μπλού­ζα μπλὲ μα­κρυ­μά­νι­κη, ροῦ­χα τῆς δου­λειᾶς. Μιὰ μι­κρὴ τού­φα ἀ­πὸ τὰ γκρί­ζα μαλ­λιά της ἔ­χει δρα­πε­τεύ­σει ἀπ΄ τὸ σφι­χτο­δε­μέ­νο κό­τσο της καὶ στο­λί­ζει τὸ μέ­τω­πό της, ἀ­πο­μει­νά­ρι μιᾶς πρὸ πολ­λοῦ ξε­χα­σμέ­νης ἀ­νέ­με­λης νι­ό­της. Πάν­τα τῆς ἄ­ρε­σε νὰ παίρ­νει μί­αν ἀ­νά­σα στὰ σκα­λιὰ πρὶν μπεῖ στὸ σπί­τι, ὅ­ταν ἐ­πέ­στρε­φε ξη­με­ρώ­μα­τα. Εἶ­χε συ­νη­θί­σει τὴν ἡ­συ­χί­α τῶν  ἄ­δει­ων χώ­ρων στὴ βρα­δι­νὴ βάρ­δια. Ἦ­ταν ἡ ὥ­ρα ποὺ ἔ­βα­ζε τὶς σκέ­ψεις της σὲ σει­ρά. Ἡ δι­κή της ὥ­ρα. Τὰ χέ­ρια της μὲ δέρ­μα θαμ­πὸ καὶ δά­χτυ­λα πρη­σμέ­να, μαρ­τυ­ροῦν πὼς ἡ ἀ­νάγ­κη τά ‘χε κά­νει νὰ δου­λεύ­ουν σκλη­ρὰ ἀν­τὶ νὰ κεν­τοῦν σο­νά­τες καὶ μα­ζοῦρ­κες στὸ πιά­νο τοῦ Κρα­τι­κοῦ Ὠ­δεί­ου τῆς Τι­φλί­δας, ὅ­πως ἦ­ταν μα­θη­μέ­να. Ἐγ­κλω­βι­σμέ­νη στὴν ὤ­χρα τῶν τοί­χων τοῦ κλι­μα­κο­στα­σί­ου ποὺ το­νί­ζει τὴ χλω­μά­δα τοῦ ξε­νυ­χτι­σμέ­νου προ­σώ­που της, ἀ­να­ζη­τᾶ δι­έ­ξο­δο στὶς χα­ραγ­μα­τι­ὲς καὶ τὰ ξε­φλου­δί­σμα­τα τῶν τοί­χων, μὲ τὸ σκοῦ­ρο βλέμ­μα της νὰ τὰ δι­α­περ­νᾶ καὶ νὰ τα­ξι­δεύ­ει πά­λι ἐ­λεύ­θε­ρο στὶς κορ­φὲς τοῦ Καυ­κά­σου.  Ἕ­να ἀ­νο­μο­λό­γη­το πα­ρά­πο­νο θαρ­ρεῖς πὼς δι­α­γρά­φε­ται στὸ ἐ­λα­φρὸ κύρ­τω­μα τῶν στε­νῶν χει­λι­ῶν της.       Ἀπ΄ τὴ μι­σά­νοι­χτη πόρ­τα πί­σω της, βλέ­πω ξα­νὰ τὸν ἑ­αυ­τό μου μι­κρὸ παι­δί, νὰ κά­θε­ται μπρο­στὰ στὸ μο­να­δι­κὸ τρα­πέ­ζι τοῦ δω­μα­τί­ου καὶ νὰ τὴν πε­ρι­μέ­νει ζω­γρα­φί­ζον­τας στὸ χαρ­τὶ κά­τω ἀπ΄ τὸ κί­τρι­νο φῶς τῆς λάμ­πας. Πα­ρελ­θὸν καὶ πα­ρὸν συ­ναν­τι­οῦν­ται ξα­νά.         «Ἐ­δῶ, στὴ σκά­λα νὰ μὲ ζω­γρα­φί­σεις. Ἀ­πὸ δῶ πέ­ρα­σε ἡ ζω­ή μου, ἡ ζω­ή μας.»  Ὁ τό­νος της, ἀ­πο­φα­σι­στι­κὸς καὶ σί­γου­ρος δὲν μοῦ εἶ­χε ἀ­φή­σει πε­ρι­θώ­ρια ἐ­πι­λο­γῆς, ὅ­ταν ἕ­να χρό­νο πρὶν τῆς ζή­τη­σα νὰ φτιά­ξω τὸ πορ­τρέ­το της γιὰ τὴν τε­λευ­ταί­α μου ἔκ­θε­ση. «Ὅ­πως θὲς ἐ­σύ, Μά­σεν­κα.» Χα­μο­γε­λοῦ­σε πάν­τα ὅ­ταν τὴ φώ­να­ζα μὲ τὸ χα­ϊ­δευ­τι­κό της. Τῆς θύ­μι­ζε τὸ νε­α­ρὸ δά­σκα­λό της στὸ πιά­νο, ὅ­ταν τὴν ἐ­πι­βρά­βευ­ε γιὰ τὸ παί­ξι­μό της. Εἶ­χε στα­μα­τή­σει ἀ­πὸ και­ρὸ νὰ δου­λεύ­ει. Τὰ πό­δια της δὲν τὴν βα­στοῦ­σαν πιά. Ἦ­ταν ἡ σει­ρά μου νὰ τὴ φρον­τί­ζω. Τῆς ἄ­ρε­σε ὡ­στό­σο νὰ κά­θε­ται ἀ­κό­μα ποῦ καὶ ποῦ στὶς σκά­λες τοῦ σπι­τιοῦ, κι ἄς μὴν μέ­να­με πιὰ στὸ μι­κρὸ δι­α­μέ­ρι­σμα τῆς Καλ­λι­θέ­ας. Τὴν ἄ­κου­γα τό­τε νὰ σι­γο­μουρ­μου­ρί­ζει τρα­γού­δια τῆς μα­κρι­νῆς πα­τρί­δας της κι ἔ­βλε­πα στὰ μά­τια της βου­νά. Ἕ­να πρω­ϊ­νό, λί­γες μέ­ρες με­τὰ τὴν ὁ­λο­κλή­ρω­ση τοῦ πί­να­κα, δὲν ξύ­πνη­σε. Τὸ ἀ­τε­λι­ὲ ἔ­μει­νε κλει­στὸ γιὰ μῆ­νες. Τὸ πορ­τρέ­το ὅ­μως μὲ πε­ρί­με­νε ὑ­πο­μο­νε­τι­κὰ σὲ μί­αν ἄ­κρη ἄ­γρυ­πνο.         Βρί­σκω τὸ θάρ­ρος καὶ τὴν κοι­τῶ στὰ μά­τια. Τὸ βλέμ­μα μου γί­νε­ται ἕ­να μὲ τὶς πυ­κνὲς κα­φε­τι­ὲς πι­νε­λι­ὲς τοῦ δι­κοῦ της.  Τὰ μά­τια μου γε­μί­ζουν βου­νά. Πηγή: Πρώτη δημοσίευση. Βά­νια Σύρ­μου (Ρί­ο ντὲ Τζα­νέ­ι­ρο, 1967). Σπού­δα­σε κλασ­σι­κὴ φι­λο­λο­γί­α στὴ Φι­λο­σο­φι­κὴ Σχο­λὴ Ἀ­θη­νῶν καὶ ἐρ­γά­ζε­ται ὡς ἐκ­παι­δευ­τι­κὸς στὴ δευ­τε­ρο­βάθ­μια ἐκ­παί­δευ­ση. Ὁ­λο­κλή­ρω­σε με­τα­πτυ­χια­κὲς σπου­δὲς στὸ πρό­γραμ­μα «Φύ­λο καὶ νέ­α Ἐκ­παι­δευ­τι­κὰ καὶ Ἐρ­γα­σια­κὰ Πε­ρι­βάλ­λον­τα στὴν Κοι­νω­νί­α τῆς Πλη­ρο­φο­ρί­ας» στὸ Πα­νε­πι­στη­μί­ο τοῦ Αἰ­γαί­ου. Οἱ με­τα­φρά­σεις της ἀ­πὸ τὴν ἀγ­γλό­φω­νη λο­γο­τε­χνί­α κυ­κλο­φο­ροῦν ἀ­πὸ τὶς ἐκ­δό­σεις Μπι­λι­έ­το. Ἔ­χουν δη­μο­σι­ευ­θεῖ δι­η­γή­μα­τά της στὰ λο­γο­τε­χνι­κὰ ἱ­στο­λό­για Fractal, Πλα­νό­διον – Ἱ­στο­ρί­ες Μπον­ζά­ι, Φρέ­α­ρ κα­θὼς καὶ στὴν «Ἀν­θο­λο­γί­α μι­κροῦ δι­η­γή­μα­τος γιὰ τὴ νύ­χτα» ἀ­πὸ τὶς ἐκ­δό­σεις «κύ­μα».