To δέος και ο τουρίστας

Του Γιάννη Σχίζα

Δημοσιεύεται στην ΑΥΓΗ της 9.7.16

Στην Κάρυστο, κοντά στην πηγή των Αγίων Θεοδώρων, έπειτα από  πεζοπορία  μικρότερη  της   ώρας, συναντάς  πρώτα  ένα αρχαίο ρωμαϊκό λατομείο. Μέσα σε ένα  βραχώδες σκηνικό, διακριτό  από  κάθε νησιωτική  εικόνα, ανακαλύπτεις σύντομα ότι δεν βρίσκεσαι σε  χώρο πρόσκτησης   συνηθισμένων οικοδομικών υλικών: Εδώ οι μεγαλίθοι που αποσπώνται από μασίφ συγκροτήματα υποκύανου μαρμάρου  αφορούν  κίονες για διακοσμητικές χρήσεις. Οι ευθυγραμμίσεις και λειάνσεις επιφανειών, οι εγκοπές πάνω στο «μητρικό πέτρωμα», όλο το σκληρό πλαίσιο μέσα στο οποίο γίνονταν οι εργασίες, δηλώνει τη διάρκεια της εποχής του λίθου :  Στα πλαίσια της εποχής των μετάλλων   η  λίθινη τεχνογνωσία είχε συνεχίσει το δρόμο της για να  αναχθεί σε πραγματική επιστήμη !   Το θέαμα είναι συγκλονιστικό, φαντασιογόνο όσο δεν παίρνει άλλο,  πρόσφορο για συλλογισμούς για την  πορεία που διήνυσε η τεχνολογία και η ανθρωπότητα .….

Το συγκλονιστικό όμως υστερεί  απέναντι στο συγκλονιστικότερο.

Σε κοντινή  τοποθεσία, μια σειρά από κίονες σε άκρως επικλινείς θέσεις , εγκαταλειμένοι εκεί  από τον 3^ο μΧ αιώνα λόγω εκτάκτων πολιτικών γεγονότων , δημιουργούν αισθήματα «Ιουράσιου» τύπου :  το μήκος τους είναι 10-12 μέτρα, το βάρος τους 40-49 τόνοι, η διάμετρός τους περί τα δυο μέτρα ! Η μεταφορές τους από το συγκεκριμένο ύψωμα του βουνού Όχη ως τη Ρώμη ήταν πιο προβληματική κι από την κίνηση της διαστημικής συσκευής Κασσίνι  ως τον Κρόνο : Οι κίονες «σπρώχνονταν» και διολίσθαιναν πάνω σε ξύλινες  «σχεδίες» ως την παραλία, όπου  ποντίζονταν μεταξύ δυο πλοίων (για να συνεισφέρουν και τη δική τους άνωση στη θαλασσοπορεία) και προοδευτικά  , έκαναν    τη μεγάλη διάσχιση  Ιονίου και  Αδριατικής μέσα σε μήνες, για να φτάσουν στον προορισμό τους…

Όλα  αυτά τα μεγάλα και θαυμαστά έργα,  που θα εντυπωσίαζαν   ακόμη και τον πιο βραδυφλεγή τουρίστα , θα μπορούσαν προφανώς να σημανθούν  στα πλαίσια ενός  αρχαιολογικού πάρκου. Χωρίς υπερβολές, χωρίς εξειδικευμένες λεπτομέρειες,  με σεβασμό της αντιληπτικής ικανότητας  του μέσου τουρίστα, θα μπορούσε να υπάρξει ένα οργανωμένο πεδίο αναπόλησης της παλιάς τάξης πραγμάτων. Όμως στα πλαίσια της τουριστικής πολιτικής συχνά διαπιστώνεται ότι το πολιτιστικό δρώμενο παραγκωνίζεται  από αμφίβολα ψυχαγωγικά εγχειρήματα, που δεν προσφέρουν τίποτε το  πραγματικά  «σπέσιαλ» για τον  επισκέπτη, αλλά αντίθετα συνεπάγονται κόστη και υπόκεινται στον  έξωθεν ανταγωνισμό : Γήπεδα γκολφ, ξενοδοχεία με πισίνα δίπλα στη θάλασσα,  υβριδικά σπορ π.χ σκι με αλεξίπτωτο, δομές εσώκλειστου τουρισμού – όπως αυτή της επένδυσης στο Κάβο Σίδερο.

Ας το πούμε και πάλι, κι ας μαλλιάσει η γλώσσα μας : Η χώρα χρειάζεται ένα  πρωτότυπο, φθηνό αλλά όχι ευτελές τουριστικό προϊόν. Ένα προϊόν αποκεντρωμένο, πολιτιστικό αλλά καθόλου κουλτουριάρικο, που  θα διαχέει  ωφελήματα  στον εγχώριο χρήστη και επαγγελματία….