Αγριότοπος Μαλέας

Του Γιάννη Σχίζα

Δημοσιεύεται στην ΑΥΓΗ της 11.3.17

Με αφετηρία  αυτή την  περίπτωση, γι αυτό το άκρο της Πελοποννήσου το απειλούμενο με απομάγευση  λόγω της καλωδιακής διασύνδεσης με την Κρήτη και των συνοδών έργων, σκεπτόμουν τη  «Νύχτα των Στρατηγών», ένα παλιό φιλμ με τον Πήτερ Ο’ Τουλ και τον Ομάρ Σαρίφ :  Όπου μέσα στη δίνη του πολέμου και με τις εκατόμβες των θυμάτων, κάποιος Γερμανός αξιωματικός ασχολείτο με τα  εγκλήματα εναντίον εκδιδομένων γυναικών από ένα  Στρατηγό… Κι ακόμη σκεπτόμουν   ένα ποίημα του Καβάφη(«Δαρείος») ,όπου μέσα  στον πανικό   επικείμενης  στρατιωτικής σύγκρουσης ο ποιητής έβρισκε  χρόνο για την ενδοσκόπηση του Δαρείου……

Σήμερα, παράλληλα σε αυτά που διαδραματίζονται με αποτέλεσμα την καθήλωση του ΑΕΠ, της ανεργίας, της υπογεννητικότητας, της εξωστραφούς μετανάστευσης,  ο λόγος για πιο ντελικάτα ζητήματα όπως είναι η αισθητική του χώρου, η προστασία του τοπίου ή ο ποιοτικός τουρισμός, φαίνεται να είναι περιττός και ελιτίστικος. Κι όμως :  Αυτή η χώρα «δεν έζησε μόνο με ψωμί», ακόμη και την περίοδο της γερμανικής κατοχής,  όπου  παρήγε  θέατρο, ζωγραφική, λογοτεχνία. Έτσι και τώρα  η ίδια  μπορεί να αναλώσει δυνάμεις για την υπεράσπιση της υπαίθρου  και της αρτιότητας του τοπίου :  Μπορεί να ασχοληθεί με «μικροεγκλήματα» τύπου «Νύχτας των στρατηγών» και με στιχουργικά θέματα, όσο κι αν κάποιοι τα απαξιώνουν…

Πρόσφατα στο διαδίκτυο φιλοξενήθηκαν 15 εικαστικές δημιουργίες ανοιχτού χώρου , από καλλιτέχνες που προτίμησαν να ξεφύγουν από τα τετριμμένα  των γκαλερύ , να συμβάλλουν στην αισθητική ανάπλαση της Αθήνας και να επικοινωνήσουν με ευρύτερα ακροατήρια. Το έργο τους ήταν καλό κι ακόμη  διεγερτικό  μιας επί πλέον φιλοδοξίας –  για την  αισθητική ανάπλαση  του μείζονος ελληνικού χώρου. Τώρα σε αυτούς που πιστεύουν ότι η χώρα μπορεί – ως εκ της συγκυρίας και του μεγέθους της – να αναλώνει ανέμελα τους αισθητικούς της πόρους, θα απαντήσω με το παράδειγμα  του αμερικανικού Sierra Club  , της πρώτης στον κόσμο περιβαλλοντικής οργάνωσης(1892), που δούλεψε για την αισθητική και την ακεραιότητα του υπαίθριου τοπίου σε συνθήκες περίσσειας  φύσης…

Ο Μαλέας είναι ένα αισθητικό κεφάλαιο, ένα ανοιχτό μουσείο για την αναπόληση  της πειρατείας που μάστιζε τις ελληνικές θάλασσες πριν από τον ισθμό της Κορίνθου. Το τραχύ ανάγλυφο του εδάφους, το ανεμόδαρτο σκηνικό, η αφρισμένη συνάντηση του υγρού στοιχείου  με τη στεριά , η απεραντοσύνη της θάλασσας ως διαρκής υπογράμμιση  της απεραντοσύνης της φύσης , όλα αυτά συνθέτουν ένα αίσθημα κόσμου-απόκοσμου, πέρα από τους «συνήθεις» τουριστικούς προορισμούς.

Πρόσφατα μια ομάδα συλλόγων   συναντήθηκαν με τον βουλευτή Σταύρο Αραχωβίτη, ο οποίος υποσχέθηκε ότι θα υποστηρίξει την «εκτροπή» της καλωδιακής σύνδεσης από την επίμαχη  περιοχή. Για να δούμε τι θα δούμε – σε αυτή τη χώρα που πουλάει αισθητική και ιστορία, χωρίς πολλές-πολλές σκέψεις…