Ημερίδα για τον Ποδονίφτη (11.12.2017)

του Κώστα Τάτση

Ο ποταμός Ποδονίφτης είναι ο μεγαλύτερος παραπόταμος του Κηφισού. Το δέλτα της συμβολής του Κηφισού και του Ποδονίφτη καταλαμβάνει ο δήμος Ν.Φιλαδέλφειας  Ν. Χαλκιδόνας . Από εδώ διέρχονται οι απορροές προς το λεκανοπέδιο μεγάλου μέρους του ορεινού όγκου της Πάρνηθας, όλης της Πεντέλης και μικρού τμήματος του Υμηττού, αφού διαβούν το μισό σχεδόν έντονα αστικοποιημένο λεκανοπέδιο (ακτίνα 10 περίπου χιλιόμετρα). Η περιοχή έχει το θλιβερό προνόμιο να συγκαταλέγεται στις πιο έντονα πληγείσες περιοχές των 2 από τις 4 φονικότερες πλημύρες των τελευταίων 120 χρόνων στο λεκανοπέδιο: της πλημμύρας του Νοέμβρη του 1961 με 40 νεκρούς και αυτής του Οκτώβρη του 1994 με 17 νεκρούς.

Το 1995, υπό τον αντίκτυπο της μεγάλης πλημμύρας στον Ποδονίφτη και με απόφαση του ΣτΕ, σταματάνε τα έργα εγκιβωτισμού του ποταμού, τα οποία ενοχοποιούνται για την έκταση των καταστροφών. Κατά μήκος των 800μ φυσικής κοίτης που διασώζονται, λίγες εκατοντάδες μέτρα από την Εθνική Οδό και τη γραμμή του ΗΣΑΠ, ακμάζει μέχρι σήμερα μια μικρή όαση με λογής λογής φυτά και ζώα: ευκάλυπτοι, αυτοφυείς τουλίπες και ορχιδέες, ορνιθόγαλα, μαυρομάτες και άρτηκες, σταχτοσουσουράδες, κοκκινολαίμηδες και φρύνοι... Η περιοχή έχει χαρακτηριστεί ιδιαίτερου περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος (ΥΑ9173/1642/ 1993 – ΦΕΚ 281Δ/23-3-93).

Η παραποτάμια ζώνη πρασίνου συνεχίζεται για άλλα 800μ εως τα νότια όρια του Άλσους ΝΦ και κατά μήκος του παραπόταμου Γιαμπουρλά, που και αυτός βορειότερα ρέει για 250μ στη φυσική του κοίτη. Έτσι διασώζεται ένα μοναδικής αξίας δίκτυο έκτασης 520 στρεμμάτων και μήκους 3 χιλιομέτρων με σημαντική επιρροή στο μικροκλίμα και την ποιότητα του περιβάλλοντος της ευρύτερης περιοχής.

Δύο σημαντικά έργα απειλούν να καταστρέψουν τα δύο τελευταία τμήματα φυσικής κοίτης στη περιοχή:

- Στις 19.12.2017 λήγει η διαβούλευση για τη Μελέτη Περιβαντολογικών Επιπτώσεων του εγκιβωτισμού των 800μ φυσικής κοίτης του Ποδονίφτη ανάντη της γέφυρας της οδού Χαλκίδος και έως την οδό Ερατώνος. Αυτό που αποκαλείται «διευθέτηση» είναι η μετατροπή του ποταμού σε ανοιχτό αγωγό ομβρίων, μικρότερης διατομής από τη φυσική κοίτη, ακυρώνοντας επιπλέον την αντιπλημμυρική προστασία που προσφέρουν οι φυσικοί μαίανδροι του ποταμού (ανάσχεση ταχύτητας νερού, ζώνες υπερχείλισης). Για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις στην όαση που προαναφέραμε, αρκεί να επισκεφθεί κανείς το τμήμα κατάντη της οδού Χαλκίδος που έχει ήδη τσιμεντοποιηθεί και τα 40μ στο ύψος της οδού Ερατώνος που, ως «προσωρινή λύση», εγκιβωτίστηκαν με μερικούς τόνους σαραζανέτια πρόσφατα.

Έχουμε σαν γεωτεχνικοί την τεχνική γνώση να δίνουμε λύσεις βιώσιμες  που δεν αφορούν μόνο ένα ζήτημα πχ ταχύτατη απομάκρυνση ομβρίων στο επόμενο σημειο αλλά που να έχουν πολλαπλά οφέλη σε όλα τα ζητήματα