Ανεμογεννήτριες, θόρυβος και υγεία

·          

·          

ΠΗΓΗ :  ECONEWS

Ανυπόφορη ηχορρύπανση και υπόηχοι που προκαλούν ασθένειες κάθε είδους. Αυτές είναι δύο από τις κατηγορίες που εξαπολύονται κατά των ανεμογεννητριών, οι οποίες παρουσιάζονται από ορισμένους ως η απόλυτη περιβαλλοντική, οικονομική και ενεργειακή «κατάρα».

Σε πολλές περιοχές της Ελλάδας –Εύβοια, Λακωνία, Κρήτη και αλλού– οικολογικές οργανώσεις αντιδρούν σφοδρά στην εγκατάσταση μεγάλων αιολικών πάρκων, στα οποία αναφέρονται ως βιομηχανικές ΑΠΕ (β.ΑΠΕ). Αντίστοιχα κινήματα κατά της αιολικής ενέργειας εκδηλώνονται και στην Ευρώπη.

—Η περίπτωση της Γαλλίας

Η γαλλική Υπηρεσία Περιβάλλοντος και Διαχείρισης Ενέργειας (Ademe) έχει θέσει ως στόχο την κάλυψη του συνόλου των αναγκών σε ηλεκτρική ενέργεια από ΑΠΕ ως το 2050.

Με βάση τα σενάρια, η αιολική ενέργεια θα κατέχει μερίδιο 63% στο καθαρό ενεργειακό μείγμα της Γαλλίας στα μέσα του 21ου αιώνα. Ωστόσο, βασική συνθήκη για την ανάπτυξη της αιολικής ενέργειας είναι η «κοινωνική συναίνεση».

Αυτή τη στιγμή, η Γαλλία φιλοξενεί 800 αιολικά πάρκα συνολικής ισχύος 9.143 Μεγαβάτ, ισχύς δώδεκα φορές μικρότερη από τα 106 αιολικά Γιγαβάτ που οραματίζεται η Ademe σε 35 χρόνια από σήμερα.

Η Ομοσπονδία Βιώσιμου Περιβάλλοντος (FED) στην οποία συμμετέχουν ως μέλη περισσότερες από 1.000 περιβαλλοντικές οργανώσεις και συλλογικότητες εχθρικές απέναντι στην αιολική ενέργεια προετοιμάζει ήδη νομικές ενέργειας κατά της εγκατάστασης ανεμογεννητριών με τον πρόεδρο Ζαν-Λουί Μπυτρέ να υποστηρίζει ότι «ένα στα δύο έργα» θα σταματήσουν στα δικαστήρια.

Οι πολέμιοι της αιολικής ενέργειας θεωρούν τις ανεμογεννήτριες θορυβώδεις, επικίνδυνες για τη δημόσια υγεία, παράγοντα υποβάθμισης των τιμών των ακινήτων που βρίσκονται κοντά σε αιολικά πάρκα και καταστροφικές για τη βιοποικιλότητα.

Συν τοις άλλοις, οι ανεμογεννήτριες θεωρούνται οικονομικά επιζήμιες και ενεργειακά υπερτιμημένες.

—Δημόσιος διάλογος

Η γαλλική ιστοσελίδα Terra Eco ήρθε σε επαφή με περιβαλλοντικές οργανώσεις και απλούς πολίτες που κατοικούν κοντά σε αιολικά πάρκα για να διακριβώσει την ευστάθεια όλων των παραπάνω αιτιάσεων.

Το γενικό συμπέρασμα είναι ότι οι απόψεις ποικίλουν. Για τους μεν, στα 250 μέτρα «ο θόρυβος ενός γεωτρύπανου είναι λιγότερο αισθητός από αυτόν μιας ανεμογεννήτριας» αναφέρει μια οικολογική οργάνωση των περιοχών Σον και Λίγηρα. Για τους δε, όπως ο Αντουάν Σαχς, δημοσιογράφος της ειδησεογραφικής ιστοσελίδας Rue89 κάποιος «μπορεί να κατασκηνώσει κάτω από μια ανεμογεννήτρια και να κοιμηθεί σαν μωρό».

Ποια από τις δύο αντιδιαμετρικά αντίθετες απόψεις ανταποκρίνεται καλύτερα στην πραγματικότητα;

«Ο ήχος από την περιστροφή των ελίκων μπορεί να αποτελέσει πηγή ηχητικής όχλησης στη γύρω περιοχή» παραδέχεται ο Ολιβιέ Μερκέλ, ερευνητής στην Εθνική Υπηρεσία Υγειονομικής Ασφάλειας Τροφίμων, Περιβάλλοντος και Εργασίας (Anses).

Στη Γαλλία, ο νόμος απαγορεύει την εγκατάσταση ανεμογεννητριών σε απόσταση μικρότερων των 500 μέτρων από οικισμούς.

Η Ακαδημία Ιατρικής πρότεινε ως ελάχιστη απόσταση το ενάμιση χιλιόμετρο και η γαλλική γερουσία το ένα χιλιόμετρο.

Κανείς όμως δεν έχει εξάγει σαφή συμπεράσματα. «Η σύνδεση της έκθεσης στην ηχορρύπανση με μια δεδομένη απόσταση δεν αποτελεί και τόσο καλή ιδέα. Υπεισέρχονται και άλλοι παράγοντες, όπως η γεωμορφολογία και οι καιρικές συνθήκες».

Με άλλα λόγια, μπορεί κάποιος να βρεθεί σε απόσταση 200 μέτρων από μια ανεμογεννήτρια χωρίς να το πάρει χαμπάρι και σε διαφορετική περίπτωση να νοιώσει μια όχληση αντίστοιχη με αυτή τρυπανιού από απόσταση 500 μέτρων.

Μια ανεμογεννήτρια παράγει μέγιστο θόρυβο περίπου 100 Ντεσιμπέλ (dB) σε επίπεδο από 80 ως 200 μέτρα πάνω από την επιφάνεια του εδάφους. Στο μέσο ύψος του ανθρώπου ο θόρυβος μιας ανεμογεννήτριας έχει ένταση 55 Ντεσιμπέλ, επίπεδο ηχορρύπανσης που κυμαίνεται ανάμεσα στο βόμβο ενός καθιστικού και τον θόρυβο που μπαίνει σε ένα σπίτι στην πόλη με ανοιχτό το παράθυρο.

«Τα Ντεσιμπέλ δεν μπορούν να μετρήσουν το μέγεθος της όχλησης από την περιστροφή της έλικας» προσθέτει ο Μερκέλ. Πρέπει να εστιάζουμε στη διαφορά ανάμεσα στον θόρυβο της ανεμογεννήτριας και τον θόρυβο του περιβάλλοντος. Έτσι, αλλιώς ενοχλεί μια ανεμογεννήτρια στην εξοχή και αλλιώς δίπλα σε ένα δρόμο ταχείας κυκλοφορίας.

«Στο εσωτερικό του σπιτιού, με τα παράθυρα κλειστά, οι οχλήσεις δεν γίνονται αντιληπτές» αναφέρει η Ademe, μια διαπίστωση που επιβεβαιώνει δημοσκόπηση της γαλλικής εταιρείας CSA: τρεις στους τέσσερεις ερωτηθέντες που κατοικούν κοντά σε ανεμογεννήτριες δεν τις ακούν.

—Ναυτίες, ίλιγγοι και εμβοές

«Ο ήχος δεν εμποδίζει τον ύπνο, αλλά τι γίνεται με τους υπόηχους;» αναρωτιέται ο Μπυτρέ.

Οι πολέμιοι της αιολικής ενέργειας σχεδόν στο σύνολό τους παραπέμπουν σε μια μελέτη του 2009, της αμερικανίδας παιδιάτρου, Νίνα Πιέρποντ, η οποία χάλκευσε τον όρο «σύνδρομο των ανεμογεννητριών«. Διαταραχές ύπνου, ναυτίες, ταχυκαρδίες, εκνευρισμός, ίλιγγοι, βοή στα αυτιά είναι μερικά από τα συμπτώματα που περιλαμβάνει ο αμφιλεγόμενος όρος.

Βασιζόμενη στην εργασία της Πιέρποντ, η Ευρωπαϊκή Πλατφόρμα Κατά Των Αιολικών Πάρκων απέστειλε ανοιχτή επιστολή στα ευρωπαϊκά κέντρα αποφάσεων σχετικά με τις επιπτώσεις των ανεμογεννητριών στη δημόσια υγεία.

Το πρόβλημα είναι ότι η εν λόγω εργασία αποτελεί αντικείμενο δριμείας αμφισβήτησης. «Οι υπόηχοι μπορεί να συνδέονται με παθογένειες λόγω της δόνησης συγκεκριμένων οργάνων» επιβεβαιώνει ο Μερκέλ. Ωστόσο, «αυτό συμβαίνει μόνο σε εξαιρετικά υψηλά επίπεδα θορύβου, πολύ ανώτερα από αυτά που παράγει ένα αιολικό πάρκο» προσθέτει.

Τα συμπτώματα που περιγράφει η μελέτη της Πιέρποντ «είναι λειτουργικά, δεν είναι μετρήσιμα και έχουν υποκειμενική βάση» υπογραμμίζει ο Πατρίς Τραν Μπα Χουί, γιατρός και μέλος της Ιατρικής Ακαδημίας της Γαλλίας.

Κι αυτό διότι οι απαντήσεις των ανθρώπων που συμμετείχαν στη μελέτη της Πιέρμοντ στρεβλώνονται από διάφορους μη ιατρικούς παράγοντες, όπως η υποκειμενική ανοχή στον θόρυβο και ο φόβος μείωσης της αξίας ενός ακινήτου.

«Πάντως το γεγονός ότι η σύνδεση με τα αιολικά πάρκα δεν αποδεικνύεται, δεν σημαίνει και ότι δεν υφίσταται» προσθέτει.

«Όπως ακριβώς συμβαίνει με την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία, μπορεί κάποιος να επιβεβαιώσει ότι ορισμένα άτομα επιδεικνύουν ιδιαίτερη ευαισθησία στους υπόηχους» επισημαίνει.

Για μια όμως από τις «πληγές» που έχουν αποδοθεί στα αιολικά πάρκα, ο Τραν Μπα Χουί είναι κάθετος: «οι σκιές των αιολικών πάρκων που πέφτουν στο έδαφος μέχρι σήμερα δεν έχουν προκαλέσει καμία κρίση επιληψίας«.

econews