Δημήτρης Φὐσσας, Ημιτελές ταξείδιον

Όπου η κακή τύχη μουσουλμάνου φίλου

                                                    Στα παιδιά από τα Π.Φ. της πρώην 129 Π.Υ.

Οφίλος μου ο Μουσταφά  Εκκρέμ Τερλικτσίογλου, Τούρκος την καταγωγήν, πλην εκ νομού Ροδόπης πολίτης Έλλην, εκτήσατο ποτέ εν τοτέμ, ξυλανάγλυφον δηλονότι, πολύμορφον και ξοανοειδή επιμήκη θρησκευτικήν – λατρευτικήν στήλην των γηγενών Αμερικανών «Ινδιάνων». Η κτήσις συνετελέσθη εν μέσω μυθιστορηματικών συνθηκών, ας μηδέποτε ο περί ου απεκάλυψε («Δε μπορώ να σε πω πού το βρήκα, δε μπορώ»). Το μόνο βέβαιον είνε ότι εις την διμοιρίαν εκπαιδεύσεως όπως εξέλθωμεν άξιοι σμηνίται (εν Τριπόλει), αλλά και εν μονάδι τινι της Θεσσαλίας, όπου τυχαίως συνυπηρετήσαμεν και κυρίως φιλικώς συνεδέθημεν, ο ως άνω Εκκρέμ και φωτογραφίαν τού ξυλαναγλύφου επεδείκυεν εμοί, και τοτέμ – «μπρελόκ», εκ του οποίου εξηρτώντο αι ευάριθμοι ωστόσο κλείδες του, εκράτει.

Απολυθέντων βεβαίως και των δύω, έτη και έτη    α π ό   τ ο ν   κ α ι ρ ό  τ η ς   Α ε ρ ο   π ο ρ ί α ς,  κατηυθυνόμην προς Βουργαριάν.  Διήλθον ουν εξ Ωραιοχωρίου  Ροδόπης,  κώμης αναμείκτου θρησκεύματος,  (το πρώην Δ ε δ έ κ ι ο ϊ   ή   Σ κ α τ ό ρ ε μ α), και γενεθλίου του Εκκρέμ  τόπου, όπως χαιρετήσω επ΄ ολίγον τον αρχαίον Τούρκον φίλον.

Πλην με όσα είδον η θλίψις με κατέλαβεν, ενσκήψασα εν ακαρεί, και  δ ε ν  μ ο υ έ κ αν ε   κ α ρ δ ι ά  ούτε προς Βουργαριάν να συνεχίσω προς περάτωσιν του κυρίως ταξειδίου. Διότι αναζητήσας μεν τον Εκκρέμ, ευρέθην τελικώς ενώπιον παραδόξου τινος τάφου, αποσυναχθέντος και εκβληθέντος, ούτως ειπείν, εις τας εσχατιάς του μουσουλμανικού νεκροταφείου και σχεδόν έξωθεν αυτού, άνευ υπομνηματικού, θρησκευτικού ή έστω προσωπικού τινος σημείου – σ κ έ τ ο  χ ώ μ α.  Ενταύθα ογκούμενος εσμός ιθαγενών, Ελλήνων και Τούρκων, με εβεβαίωσαν μεν ότι είχε ταφεί ο φίλος μου, επεφύλαξον δε συγχρόνως λοξά βλέμματα απορίας, κακοβούλου επαρχιωτισμού και ποιας τινος εχθρότητος (με εθεώρησαν ίσως ομόθρησκον / ομοϊδεάτην;) πάντα ταύτα ταχέως κλιμακούμενα και τυπικώς  μόνον κρυπτόμενα, εμού τελικώς απωθηθέντος, σχεδόν ειπείν, εκ του κοιμητηρίου.

Επιστρέψας όθεν εκών άκων εις τον συνοικισμόν και ευρών την φιλικήν του Τερλικτσίογλου οικίαν, εις τον αύλιον χώρον της οποίας, ως  κάλλιστα εγνώριζα εκ τε διηγήσεων και φωτογραφιών, έκειτο το τοτέμ,  φ υ τ ε μ έ ν ο  εις την γην, ήχθην υπό της χήρας και εξωτερικώς παιδολιπούς μητρός όπου έδει. Αλλ΄ εδώ δεν υπήρχε ή  σωρός αποκαϊδίων, περιεφραγμένος  εν είδει    τ α μ π ο ύ   δια συρματίνου τινος φράκτου,  υψωθέντος από ενός περίπου έτους, ότε είχε λάβει χώραν, συμφώνως τη αυτής διηγήσει, ο τε του ξυλαναγλύφου εμπρησμός και ο φόνος του φίλου μου.

«Το  τ ο τ έ μ  παιδάκι μου τι να το κάνουμε; Τζαμιά μόνο δωπέρα έχουμε. Και πιο κάτου εκκλησιές έχει. Αλλάχ και Χριστό μόνο. Μουσουλμάνος, μανιτού να θέλει, πού ακούστηκε;» κατέληξεν η γηραιά Μουσουλμανίς  εις αδοκήτως καλήν λαϊκήν ελληνικήν (του ρήματος, κατά το τουρκικόν ύφος, πάντοτε επιγιγνομένου), δικαιολογούσα δυστυχώς την αποτρόπαιον των χωρικών πράξιν, ουδέν ενδιαφέρον εξιχνιάσεως ουδενί ενεγκούσαν άλλωστε.

Δεν είχον φεισθεί, οι άτιμοι, ούτε καν του σπουδαίου  σ α ζ  ί ο υ,   εν  ω διέπρεπεν  ο ανιμιστής εκείνος.

*
©Δημήτρης Φύσσας, από το ανέκδοτο βιβλίο διηγημάτων «Αυτά και οι μετακομίσεις» 1982.
φωτο©από το ιστολόγιο “Τρίκαλα Ημαθίας” -η απόκρυψη των προσώπων και η επεξεργασία για τις ανάγκες του περιοδικού έγινε από τις Στάχτες