Πολλοί πλανήτες στη συσκευασία ενός…

Του Γιάννη Σχίζα

Δημοσιεύεται στην ΑΥΓΗ της  9.4.16

Για πολλούς το ταξίδι  σε περίοδο κρίσης  παίρνει ανεκδοτολογικές διαστάσεις,  θυμίζοντας  εκείνο το παλιό, αυτοσαρκαστικό πλέον  γνωμικό,  «Αλβανός τουρίστας»…Tώρα  η υπαρκτή ταξιδιωτική ζήτηση, εκτός από τους εσωτερικούς προορισμούς,  στρέφεται αρκετά   προς τις γειτονικές   χώρες, κάνοντας αισθητές   τις προκαταλήψεις του παλιού-συμβατικού τουρισμού : Πολλοί που δεν θεωρούσαν  αυτές τις   χώρες  ως προορισμούς υψηλού  ταξιδιωτικού κύρους  ,  έρχονται σε επαφή με τον αχανή πλούτο των ιδιαιτεροτήτων  τους και έτσι επαναβιώνουν το μέγεθος του κόσμου…..

Ο κόσμος όμως είναι ακόμη πιο μεγάλος !  Κι αυτό σημαίνει ότι  η γνωριμία μαζί του είναι αναγκαστικά διαμεσολαβημένη από ξεναγούς,  από καταλόγους και διαβαθμίσεις των  «αξιοθέατων»  , από ταξιδιωτικά αφηγήματα. Η διαμεσολάβηση αυτή έχει τη δυνατότητα να  κάνει πιο εκλεκτική την επαφή, ή τουλάχιστον να την διεγείρει, ή τουλάχιστον  να κοινοποιεί  – με οικονομία χρόνου και χρημάτων -   όσα θαυμαστά υπάρχουν στο ευρύτερο περιβάλλον ….

Το τελευταίο διάστημα είχα την ευκαιρία να παρακολουθήσω κάποια    φωτογραφικά  προϊόντα του ζεύγους Κώστας Ζηρίνης-Ισαβέλα Μπερτράν , που ήταν  συντελεστές του  «Γεωτρόπιου».

Από τις επισκέψεις τους σε 70 χώρες του κόσμου  προσέλαβα δυο σετ φωτογραφιών, για την Σιβηρία και την Κίνα αντίστοιχα :  Και τα δυο ήταν εντυπωσιακά, σχεδόν καθηλωτικά, ικανά να σε αποσπούν από τον τρέχοντα εαυτό σου. Ικανά να επιβεβαιώνουν μια ταξιδιωτική συγγραφέα, την Κάτια Αντωνοπούλου, που θεωρούσε το ταξίδι ως διέγερση  των άλλων «δυνάμει εαυτών» που κομίζει ο καθένας , μαζί με τον συνήθη,  πλειοψηφικό εαυτό του….

Στην Ιατρική οι πιο εναλλακτικοί στοχαστές υποστήριζαν ότι δεν υπάρχουν ασθένειες, αλλά ασθενείς. Στην κοινωνιοψυχολογία του τουρισμού μια αντίστοιχη διαπίστωση -  «δεν υπάρχουν ταξίδια αλλά ταξιδιώτες» -  υποστηρίχθηκε ελάχιστα, προφανώς λόγω του ταμειοκεντρικού κατεστημένου .  Και όμως,  σε όλη αυτή την  διαχρονική πορεία της  υπερκάλυψης  του περιηγητισμού  από τον μαζικό τουρισμό, υπήρξαν αναλυτές που εκτός από τις ιδιαιτερότητες των χώρων, των τοπίων, των πολιτισμών, τόνιζαν τη σημασία του υποκειμενικού παράγοντα.  Στον μεσοπόλεμο ο Κώστας Ουράνης  πρόβαλλε ως θετικό υπόδειγμα αυτούς που δεν ενδιαφέρονται κυρίως για γνώσεις, αλλά για γοητεία, κάνοντας « και το πιο μικρό ταξίδι να είναι μεγάλο». Συμπληρωματικά  ο Εντγκάρ Μορέν καυτηρίαζε   τον  μαζικό τουρίστα ως υπνοβάτη, που αδυνατεί να βιώσει τον περίγυρό  του…

Η ασφάλεια είναι  συνθήκη για την ύπαρξη του  ταξιδιωτικού ρεύματος, οι δε πρακτικές της Νέας Τάξης απασφαλίζουν δυνάμεις καταστροφής στην περιφέρεια του κόσμου. Η  νέα κεντρομόλα ροπή  του ταξιδιωτικού ρεύματος μας παρεμποδίζει να προσεγγίζουμε τον  ευρύτερο πλανήτη  και να ανακαλύπτουμε ότι είναι συσκευασία για πολλούς πλανήτες !  Όμως ο αγώνας συνεχίζεται, το αντιπολεμικό κίνημα ποτέ δεν ήταν τόσο επίκαιρο και απαραίτητο για έναν άλλο τουρισμό.

*Διαχειριστής του ιστότοπου oikologein.gr