Διατροφο-λογιοτατισμός

Του Γιάννη Σχίζα

Δημοσιεύεται στην ΑΥΓΗ της 13.5.17

Τα τελευταία χρόνια έχει ενσκήψει ένα σοβαρό ρεύμα   τηλεοπτικής συνταγογραφίας, που παρουσιάζει άλλοτε παραδοσιακά μαγειρέματα  και άλλοτε νέες τροφοσυνθέσεις. Φυσικά αγνοώ το βαθμό και το ποιόν της ανταπόκρισης του κοινού -  αν και εσχάτως η τηλεπάθεια είναι πολύ της μόδας όσον αφορά  εκλογικές  και άλλες σφυγμομετρήσεις  - όμως  εμπειρικά πιστεύω  ότι  ένα μέρος από αυτό  το κοινό απλώς σνομπάρεται και σπεύδει να προσλάβει τον τίτλο  του διακεκριμένου γευσιγνώστη….

Ο συνταγο-λογιοτατισμός είχε κάνει  την εμφάνισή του  προ κρίσης, όταν  οι διατροφικές δαπάνες συνιστούσαν ένα φθίνον ποσοστό της συνολικής εθνικής δαπάνης. Τότε  υπήρχαν περιθώρια για μια κριτική της  ανθυγιεινής  και αντικοινωνικής  ταχυφαγίας,  όπως αυτή που είχε οργανώσει  με το slow food ο αξέχαστος Γιάννης Καλαϊτζής και άλλοι. Στη συνέχεια βέβαια έγινε ό,τι έγινε: Το φουντ (τροφή)άρχισε να σπανίζει για μεγάλα στρώματα του πληθυσμού και το φουντ-άρισμα λόγω ανεπαρκούς ή κακής διατροφής απέβη σοβαρά πιθανότης…

Διατροφολόγος δεν είμαι αλλά δεν αρκούμαι στις  γενικές ντιρεκτίβες Ιπποκράτειου τύπου «Η τροφή είναι το φάρμακό σου». Ως οπαδός της πλουραλιστικής διατροφής σοκαρίστηκα από τις δηλώσεις της Εύης Θώδη με αφορμή την αναγγελία  του  κόμματός της  («τρώω μόνο φασόλια»!), αλλά το επεισόδιο με έκανε  να ανακαλέσω  μια θεμελιώδη αρχή υγιεινής  από τα  γραφόμενα του  Παναγιώτη Κουμεντάκη :  «Τα επί μέρους γεύματα να είναι κατά το δυνατό πιο απλά, ενώ τα συνολικά (π.χ στην  κλίμακα της εβδομάδας)  πιο σύνθετα» …

Τώρα  ο συνταγο-λογιοτατισμός ανακατεύει παν το ανακατεύσιμον και χρησιμοποιεί ασυστόλως τηγάνια και βούτυρα, παρασκευάζοντας  φαγητά εύγεστα αλλά όχι υγιεινά. Μήπως πιστεύουν ότι  «ο καλός μύλος  αλέθει τα πάντα»;

Δεν συμφωνώ με το κεντροευρωπαϊκό γνωμικό «ο άνθρωπος είναι ό,τι τρώει», γιατί ο άνθρωπος είναι πολλά άλλα ακόμη- όπως  οι ιδεοληψίες του. Έχω υπόψη μου ένα άρθρο περί «κρητικού(;) πρωϊνού» του Λεωνίδα Κουμάκη, με τσάϊ λίπτον και γερμανικά βουτύρατα (!), που μου θυμίζει επεισόδια μετονομασιών όπως αυτές του  καφέ : Από «τουρκικός καφές εν Ελλάδι» (Ηλίας Πετρόπουλος) έγινε ελληνικός καφές και στη συνέχεια κυπριακός – ενώ έπεται και ο καφές της Κυψέλης,  κατά  δική μου πρόταση…

Οι επιστήμονες  διατροφολόγοι ακούγονται λιγότερο από τους τους συνταγοπατέρες, που περιορίζονται  στις γευστικές παραμέτρους. Οι δεύτεροι πάντως εμφανίζονται στα κανάλια με τα γένια ακάλυπτα, ενώ παλιά   οι μάγειροι κάλυπταν τις τρίχες  τους με ειδικά καπέλα…

Αφήνω δυο εκκρεμή θέματα λόγω χώρου : Το ένα είναι το φετίχ της ολικής διαμεσολάβησης  μαχαιροπήρουνων στα καθώς πρέπει γεύματα, το άλλο μια ιστορία για το Χότζα που ανακάλυψε ότι ο γαμπρός του απατούσε την κόρη του : Δεν θα  την υποβαθμίσω σε μια τηλεγραφική  αφήγηση, όσο κι αν είναι διδακτική για την παλιά πολυλειτουργικότητα  του φαγητού …