Nτίνο Μπουτζάτι : Κυπαρίσσια

ΕΧΩ ΤΗΝ ΤΥΧΗ νὰ εἶ­μαι ἰ­δι­ο­κτή­της ἑ­νὸς ὑ­πέ­ρο­χου κή­που μὲ δέν­δρα σὲ στὺλ 18ου αἰ­ώ­να —ὄ­χι με­γά­λου, ἀλ­λὰ ἐ­ξαι­ρε­τι­κῆς ἀρ­χι­τε­κτο­νι­κῆς—, ποὺ μοιά­ζει μὲ τὸν κῆ­πο τοῦ Νεγ­κράρ, πά­νω ἀ­πὸ τὴν Βε­ρό­να. Δυ­ὸ μο­νο­πά­τια τοῦ κή­που εἶ­ναι χα­ραγ­μέ­να πά­νω σε ἀ­πό­το­μη ἀ­νη­φο­ριὰ μὲ τέ­τοι­ο τρό­πο ποὺ ἡ τε­λευ­ταί­α γραμ­μὴ τοῦ λι­βα­διοῦ ται­ριά­ζει ἀ­κρι­βῶς μὲ τὸν μα­κρι­νὸ ὁ­ρί­ζον­τα τοῦ φρά­χτη τοῦ Λε­ο­πάρ­ντι. Τὰ μο­νο­πά­τια πλαι­σι­ώ­νον­ται, κι ἀπ΄ τὶς δυ­ὸ πλευ­ρές, ἀ­πὸ πα­ρά­ξε­να κυ­πα­ρίσ­σια ποὺ ὁ κη­που­ρός, προ­φα­νῶς ἀ­πὸ μό­νος του, τὰ ὀ­νό­μα­σε «τε­ρα­τό­μορ­φα». Ἀν­τὶ νὰ ὀρ­θώ­νον­ται στη­τὰ καὶ συμ­πα­γῆ σὰν λαμ­πά­δες, ἀ­πὸ ἕ­να ση­μεῖ­ο καὶ με­τὰ βγά­ζουν πα­ρά­ξε­νες δι­α­κλα­δώ­σεις ποὺ τοὺς δί­νουν ἐκ­πλη­κτι­κὰ πε­ρι­γράμ­μα­τα: ἀν­θρώ­πι­νες μορ­φές, κου­κου­βά­γι­ες, ἱπ­πό­καμ­ποι, ἄγ­γε­λοι, δρά­κοι, φαν­τά­σμα­τα. Λοι­πόν, ἕ­να βρά­δυ πρὶν ἀ­πὸ ἑ­πτὰ χρό­νια, κα­θὼς περ­νοῦ­σα μο­να­χός μου ἀ­πὸ ἕ­να ἀπ΄ τὰ μο­νο­πά­τια, σή­κω­σα τὰ μά­τια μου κι ἀ­να­τρί­χια­σα κα­θὼς ἀ­να­γνώ­ρι­σα, σὲ μιὰ ἀ­πὸ τὶς κο­ρυ­φὲς τῶν κυ­πα­ρισ­σι­ῶν ποὺ φω­τι­ζό­ταν ἀπ΄ τὸ στερ­νὸ φῶς τοῦ ἥ­λιου, τὰ χα­ρα­κτη­ρι­στι­κὰ ἑ­νὸς ἀ­πὸ τοὺς ἀ­γα­πη­μέ­νους μου φί­λους ποὺ εἶ­χε πε­θά­νει πρό­σφα­τα. Ὀ­πτι­κὴ ἀ­πά­τη; Αὐ­θυ­πο­βο­λὴ ποὺ προ­κα­λεῖ­ται, ἕ­νας θε­ὸς ξέ­ρει, ἀ­πὸ ποι­ό ἐ­ρέ­θι­σμα τοῦ ἀ­συ­νει­δή­του; Γιὰ νὰ δι­α­ψεύ­σω τὴν πρώ­τη ἐν­τύ­πω­ση, κά­θε ἄλ­λο πα­ρὰ χα­ρού­με­νη, με­τα­κι­νή­θη­κα με­ρι­κὰ μέ­τρα καὶ ξα­να­κοί­τα­ξα τὸ κυ­πα­ρίσ­σι. Ἀλ­λὰ ἡ τα­ρα­χή μου πα­ρέ­μει­νε ἴ­δια. Τώ­ρα, ἀ­πὸ τὸ φί­λο μου, γιὰ νὰ τὸ πῶ ἔ­τσι, ἔ­βλε­πα τὴν πλά­τη καὶ τὸ σβέρ­κο, ἀ­πὸ κά­τω πρὸς τὰ πά­νω· καὶ ἡ ὁ­μοι­ό­τη­τα ἦ­ταν ἀ­πό­λυ­τη.

       Μή­πως γερ­νά­ω; Μὲ τὸν και­ρὸ κι ἄλ­λα πρά­σι­να, ἀν­θρώ­πι­να ὁ­μοι­ώ­μα­τα σχη­μα­τί­στη­καν στὶς κορ­φὲς τῶν κυ­πα­ρισ­σι­ῶν· κα­θέ­να πῆ­ρε τὸ σχῆ­μα, τὴν ἔκ­φρα­ση, μέ­χρι καὶ τὴ μορ­φὴ φί­λων ποὺ μὲ τὸν και­ρὸ χα­θῆ­καν. Ἤ­δη ἀ­να­γνω­ρί­ζω ὀ­χτώ. Τώ­ρα πιὰ δὲ μὲ φο­βί­ζουν· κά­θε ἄλ­λο: τὴ νύ­χτα, ὅ­ταν κοι­μᾶ­μαι στὴν κον­τι­νὴ βί­λα, ἔ­χω τὴν αἴ­σθη­ση ὅ­τι μὲ φυ­λᾶ­νε σὰν πι­στοὶ φύ­λα­κες. Τὶς μέ­ρες ποὺ φυ­σά­ει τοὺς κοι­τά­ζω πολ­λὴ ὥ­ρα: λι­κνί­ζον­ται, ὅ­λοι μα­ζί, καρ­τε­ρι­κά, σὲ κά­θε ρι­πὴ τοῦ ἀ­νέ­μου. Καὶ γέρ­νον­τας τὸ κε­φά­λι ἀ­πὸ τὴ μιὰ με­ριά, ὅ­λοι μα­ζί, μοιά­ζει νὰ θέ­λουν νὰ μοῦ ποῦν: «Ἐμ­πρός, κου­ρά­γιο, για­τί δὲν ἔρ­χε­σαι κι ἐ­σύ;»

Πηγή: ΠΛΑΝΟΔΙΟΝ Ἀπὸ τὴν συλλογὴ διηγημάτων Le not­ti dif­fi­ci­li (Οἱ δύσκολες νύχτες), Mon­da­do­ri, Mi­la­no 1971.

Ντί­νο Μπουτ­ζά­τι (Dino Buzzati) (S­an P­e­l­­l­e­­g­r­i­­no di Bel­lu­no, 1906 – Mi­la­no, 1972). Ἰτα­λὸς συγ­γρα­φέ­ας καὶ δη­μο­σι­ο­γρά­φος. Ἔγρα­ψε θε­α­τρικὰ ἔρ­γα, μυ­θι­στο­ρη­μά­τα καὶ δι­η­γή­μα­τα. Γνω­στό­τε­ρο ἔρ­γο του: Il d­e­s­e­r­to d­ei t­a­r­t­a­ri (Ἡ ἔρη­μος τῶν Ταρ­τά­ρων). Τὸ 1942 δη­μο­σι­εύ­ει τὴ συλ­λογὴ δι­η­γη­μά­των I s­e­t­te m­e­s­s­a­g­g­e­ri (Οἱ ἑπτὰ ἀγγε­λι­ο­φό­ροι) καὶ τὸ 1958 κερ­δί­ζει τὸ βρα­βεῖο Στρέγ­κα μὲ τὸ βι­βλί­ο S­e­s­s­a­n­ta r­a­c­c­o­n­ti (Ἑξήν­τα δι­η­γή­μα­τα). Ἔχει πα­ραλ­λη­λι­στεῖ μὲ τὸν Κάφ­κα λό­γῳ τῆς ἐφια­λτικῆς ἀτμό­σφαι­ρας πολ­λῶν ἔρ­γων του, τὰ ὁποῖ­α συν­δυά­ζουν τὴν κα­θη­με­ρι­νό­τη­τα μὲ πα­ρά­δο­ξες κα­τα­στά­σεις ποὺ πα­ρει­σφρέ­ουν στὴν κα­νο­νι­κό­τη­τα τῆς ζωῆς καὶ τὴν ἀνα­τρέ­πουν. (Γιὰ περισσότερα βλ. ἐδῶ τὴν εἰσαγωγὴ τοῦ μεταφραστῆ.) Στὸ ἱ­στο­­λό­γιό μας ἔ­χουν ἤδη παρου­σι­α­στεῖ τὰ δι­η­γή­μα­τά του «Δή­λω­ση εἰ­σο­δή­μα­τος», «Ὁ­μα­δι­κὴ φω­το­γρα­φία» καὶ «Ἡ μα­θή­τρια».

Μετάφραση ἀπὸ τὰ ἰταλικά:

Πέ­τρος Φούρ­να­ρη­ς (Ἀ­θή­να, 1963). Δι­ή­γη­μα, με­τά­φρα­ση. Σπού­δα­σε στὴν Ἀ­νω­τά­τη Γε­ω­πο­νι­κὴ Σχο­λὴ Ἀ­θη­νῶν. Ζεῖ μὲ τὴν οἰ­κο­γέ­νειά του στὴ Λέ­ρο, τὸ νη­σὶ τῆς κα­τα­γω­γῆς του, ὅ­που ἐρ­γά­ζε­ται ὡς γε­ω­πό­νος στὸ Κρα­τι­κὸ Θε­ρα­πευ­τή­ριο Λέ­ρου καὶ τὶς ἐ­λεύ­θε­ρες ὧ­ρες του γρά­φει δι­η­γή­μα­τα. Πε­ζά του ἔ­χουν δη­μο­σι­ευ­τεῖ στὸ πε­ρι­ο­δι­κὸ Ἔκ­φρα­ση Λό­γου καὶ Τέ­χνης, στὸ πε­ρι­ο­δι­κὸ Πλα­νό­δι­ο­ν (ἀρ. 37, Δε­κέμ­βριος 2004) καὶ στὸ Ἱ­στο­λό­γιο Ἱ­στο­ρί­ες Μπον­ζά­ι («Συμ­φι­λί­ω­ση» καὶ «100%»), ἐ­νῶ με­τα­φρά­σεις του στὴν Ἐ­πι­θε­ώ­ρη­ση Λε­ρια­κῶν Με­λε­τῶν τοῦ Ἱ­στο­ρι­κοῦ Ἀρ­χεί­ου Λέ­ρου.