Η ελληνική ηλεκτρική ενεργειακή αγορά μοιάζει με μια καλοστημένη σκακιέρα

 του Στέφανου Σταμέλλου 

Όλα δείχνουν ότι στον χώρο της ηλεκτρικής ενέργειας παίζεται η ΜΕΓΑΛΗ στημένη παρτίδα! Στην ενεργειακή σκακιέρα είναι οι  μ ι κ ρ ο ί  και μεσαίοι παραγωγοί ΑΠΕ -ιδιώτες, ενεργειακές κοινότητες, αγρότες- που πιέζονται από τις περικοπές παραγωγής, τις καθυστερήσεις της σύνδεσης στο δίκτυο -γιατί δεν υπάρχει ελεύθερος ενεργειακός χώρος- και την οικονομική ασφυξία. Και είναι οι  μ ε γ ά λ ο ι  «παίκτες» του καρτέλ -όμιλοι, που είναι και παραγωγοί και προμηθευτές- αυτοί που κρατούν και ελέγχουν το παιχνίδι. Εκμεταλλεύονται το στημένο στα μέτρα τους target model και το χρηματιστήριο ενέργειας καθορίζοντας την τιμή της KWh, έχουν τη δυνατότητα να μεταφέρουν ρεύμα -από και προς- με τις διασυνοριακές διασυνδέσεις και επηρεάζουν την πολιτική καθορίζοντας τον σχεδιασμό.

 

Τι παίζεται στην πραγματικότητα; Το παιχνίδι οδηγείται προς την  σ υ γ κ έ ν τ ρ ω σ η  ισχύος και τον πλήρη έ λ ε γ χ ο : Οι μεγάλοι ελέγχουν τα δίκτυα, τις αγορές και τη ροή πληροφορίας. Οι μικροί παγιδεύονται ανάμεσα σε επενδύσεις, που δεν αποδίδουν, και υποσχέσεις,

που διαρκώς μετατίθενται. Το δίκαιο επιχείρημα «έβαλα κεφάλαιο για πράσινη παραγωγή» δεν φτάνει πια, γιατί το σύστημα ανταμείβει όχι την προσφορά ενέργειας, αλλά την ισχύ στη διαπραγμάτευση!

 

Ποιος χάνει; Οι πολίτες ως καταναλωτές, που πληρώνουν τις υψηλές τιμές της KWh, χωρίς να βλέπουν μείωση από τη διείσδυση των ΑΠΕ. Χάνουν οι μικροί παραγωγοί, που βλέπουν το «όνειρο» της πράσινης επιχειρηματικότητας να γίνεται εφιάλτης καθυστερήσεων, απωλειών και αποκλεισμών. Τέλος χάνει το ίδιο το όραμα της ε ν ε ρ γ ε ι α κ ή ς δ η μ ο κ ρ α τ ί α ς και δικαιοσύνης, που κάποτε ήταν το ισχυρό επιχείρημα της ιδιωτικοποίησης και του στόχου να ανοίξει η αγορά της ηλεκτρικής ενέργειας σε πολλούς.

 

Η ελληνική ενεργειακή αγορά μοιάζει όλο και περισσότερο με μια καλοστημένη σκακιέρα. Όχι απλά επειδή έχει -δήθεν- κανόνες και ρόλους, αλλά γιατί το παιχνίδι δεν παίζεται ισότιμα. Κάποιοι κάνουν «ροκέ» με ασφάλεια, άλλοι θυσιάζονται από το άνοιγμα, και μερικοί δεν έχουν καν το δικαίωμα να μπουν στο ταμπλό. Ο βασιλιάς, η αγορά με τους όρους της, οι αξιωματικοί, οι πύργοι και οι ίπποι, οι Ρυθμιστικές Αρχές, οι μεγάλοι όμιλοι, οι διεθνείς δεσμεύσεις∙ και τα πιόνια, οι μικροί, που μπήκαν στο παιχνίδι με πολλές υποσχέσεις και που θυσιάζονται στην πρώτη γραμμή, χωρίς καμιά ελπίδα για την παρτίδα. Ο καταναλωτής εκτός σκακιέρας απλά πληρώνει, χωρίς διαφάνεια στις τιμές και χωρίς δυνατότητα επιλογής πραγματικά ανταγωνιστικής αγοράς.

 

Όσο οι μικροί παραγωγοί «καίγονται» από τις περικοπές και οι πολίτες πληρώνουν πανάκριβα την KWh, το νερό στην κατσαρόλα θα βράζει. Δεν είναι θέμα πια τεχνικό. Είναι πολιτικό και κοινωνικό. Και το ερώτημα είναι: για πόσο ακόμη θα π α ρ α κ ο λ ο υ θ ο ύ μ ε την παρτίδα από την ε ξ έ δ ρ α ;

 

Λαμία, 26.6.2025

 

Στέφανος Σταμέλλος

https://www.e-ecology.gr

https://www.facebook.com/stefanos.stamellos/