Τουρισμός ελευθέρας βοσκής

Του Γιάννη Σχίζα

Δημοσιεύεται στην ΑΥΓΗ της 22.10.2016

Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, το  2016 θα κλείσει με μεγαλύτερες μεν αφίξεις αλλά μικρότερες συνολικά  τουριστικές εισπράξεις,  άρα  με μικρότερες κατά κεφαλήν τουριστικές δαπάνες ….Η εισπρακτική παράμετρος είναι από  σημαντική έως τρομερά  σημαντική σε μια χώρα που δοκιμάζεται  από τη λεγόμενη «κρίση» - αν έτσι ονοματίσουμε το τρέχον «επεισόδιο» νεοαποικιακής  κηδεμόνευσης  . Σε αυτές τις συνθήκες πολλοί και καθόλου άδικα,  καταγγέλλουν τις  δομές all inclusive  ενώ επίσης κατακεραυνώνουν την πολιτική των μεγάλων ταξιδιωτικών γραφείων, που  αποτελούν μεσάζοντες μεταξύ παραγωγών και καταναλωτών  τουριστικών προϊόντων.

 Οι πιο απαισιόδοξοι διαβλέπουν σε αυτά τα δύο κακά μια δυναμική πλήρους απαγκίστρωσης των τουριστικών δομών από την εγχώρια οικονομία : Οι ενσταβλισμένοι τουρίστες που καταναλώνουν τα πάντα μέσα στους χωρικά συγκεκριμένους  θύλακες, τα διεθνή ταξιδιωτικά γραφεία  που τσεπώνουν εξωφρενικά  κέρδη, η  προτίμηση των μεγάλων ξενοδοχειακών συγκροτημάτων στην εισαγόμενη φτηνή εργασία και στις  εισαγωγές  καταναλωτικών ειδών και κεφαλαιουχικών εξοπλισμών, οδηγούν  στη διαμόρφωση  μιας επιχειρηματικότητας  με μηδαμινές εισροές-εκροές προς και από  την εγχώρια οικονομία.

Βέβαια η  όλη αυτή κατάσταση δεν είναι ειμαρμένη μέσα στις συνθήκες της  διεθνούς αγοράς, όμως απαιτεί ανταγωνιστικές δράσεις μεγάλης κλίμακας. Η πρόκληση απευθύνεται στο εθνικό κράτος ή  σε άλλες διοικητικές μονάδες ή συνεταιρισμούς ξενοδόχων, και αφορά την ανάληψη επιχειρηματικών πρωτοβουλιών.

Η δυνατότητα υπάρχει, όμως εδώ απαιτείται και κάτι  αντισυμβατικό – δηλαδή η   ανακαίνιση του τουριστικού προϊόντος και η  επιστροφή στις περιηγητικές  ρίζες :  Επιστροφή που μπορεί να συγκινήσει τον «φτασμένο» και πολύπειρο τουρίστα της εποχής μας…

Γνωρίζουμε τα «δυο  κακά της μοίρας μας», όμως υπάρχει και ένα τρίτο που  παραγνωρίζουμε : Είναι το θέμα των υποδομών για την στήριξη  του τουριστικού προϊόντος. Η συμβατική αντίληψη θεωρεί ως τέτοιες υποδομές εκείνες που προσαρμόζονται παθητικά στα πελατειακά γούστα : Κλασική και οριακή εφαρμογή αυτής της αντίληψης είναι το Ντουμπάϊ, που πρόσφατα εγκαινίασε τροπικό πάρκο στη μέση της ερήμου, ενώ πριν λίγα χρόνια ενεργοποίησε  περίκλειστο χώρο χειμερινών σπορ ! Τα γήπεδα γκολφ σε ξηροθερμικές περιοχές της δικής μας χώρας εκφράζουν επίσης   τη συγκεκριμένη  αντίληψη, τη στιγμή που  ο ελλαδικός χώρος βρίθει από φυσικά, ετοιμοπαράδοτα, πλουραλιστικά και δωρεάν παρεχόμενα προσόντα  φύσης και πολιτισμού….

Αν κέρδη είναι η διαφορά μεταξύ εισπράξεων και κόστους, τότε μπορούμε τουλάχιστον να μειώσουμε το κόστος  –  αξιοποιώντας αντί τεχνητών  τα πατροπαράδοτα στοιχεία, κι ακόμη διαχέοντας τα οφέλη τους στις εγχώριες κοινωνίες. Αν κατανοούμε τη σημασία των  διαρκώς αυξανόμενων  και  πολιτιστικώς απαιτητικών ατόμων,  τότε μπορούμε να προτείνουμε  έναν τουρισμό εξατομικευμένο και α-λα-καρτ.

Ζούμε στην εποχή των αναβιώσεων, γι αυτό ας μη βιαστούμε να κηρύξουμε τον τουρίστα ελευθέρας βοσκής ξεπερασμένο  είδος….