Ροσελίνι, «ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗΝ ΙΤΑΛΙΑ»

Σε ΖΕΦΥΡΟ και ΣΤΟΥΝΤΙΟ

      

θα προβληθούν σε επανέκδοση:

 «ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗΝ ΙΤΑΛΙΑ»

«ΣΤΡΟΜΠΟΛΙ, ΓΗ ΤΟΥ ΘΕΟΥ»

«ΕΥΡΩΠΗ ’51- Η ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΑΓΑΠΗ»

Με αφορμή τα 110 χρόνια από τη γέννηση του Ρομπέρτο Ροσελίνι, πατέρα του ιταλικού νεορεαλισμού, η NEW STAR για να τιμήσει τον πρωτοπόρο σκηνοθέτη, παρουσιάζει σε επανέκδοση με νέες αποκατεστημένες κόπιες, 3 από τις καλύτερες ταινίες του σε ΖΕΦΥΡΟ και ΣΤΟΥΝΤΙΟ new star art cinema από 12/5.

 

ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗΝ ΙΤΑΛΙΑ : Ρομαντική ταινία, Ιταλία, 1954, 85΄

Σκηνοθεσία:  Ρομπέρτο Ροσελίνι

Σενάριο:  Βιταλιάνο Μπρανκάτι, Ρομπέρτο Ροσελίνι, Κολέτ

Πρωταγωνιστούν: Ίνγκριντ Μπέργκμαν, Τζορτζ Σάντερς, Άντονι Λα Πένα, Ναταλία Ρέι

Μουσική επιμέλεια: Ρένζο Ροσελίνι

ΣΥΝΟΨΗ

H υπόθεση της ταινίας  αυτής διαδραματίζεται στη Νάπολη, την οποία ο πλούσιος Βρετανός δικηγόρος Αλεξάντερ (Τζορτζ Σάντερς) και η σύζυγός του Κάθριν (Ίνγκριντ Μπέργκμαν) επισκέπτονται προκειμένου να διευθετήσουν τα της περιουσίας ενός θείου που απεβίωσε. Το ταξίδι αυτό θα είναι η τελευταία ελπίδα αναβίωσης του γάμου τους, που αντιμετωπίζει πλήθος προβλημάτων. Ο σκηνοθέτης κατορθώνει να συλλάβει μοναδικά στιγμιότυπα από την αλληλεπίδραση του ζευγαριού και τα βλέμματα που ανταλλάσουν, καθιστώντας την ταινία μια από τις κορυφαίες ερωτικές ιστορίες στην ιστορία του κινηματογράφου.

 

Ανάλυση Ταινίας

Πρόκειται για την τρίτη κατά σειρά ταινία της συνεργασίας Μπέργκμαν-  Ροσελίνι, που από πολλούς θεωρείται ως η κορυφαία ταινία του σκηνοθέτη, και μια από τις σημαντικότερες ταινίες που γυρίστηκαν ποτέ. Τριάντα χρόνια μετά την πρώτη προβολή της, εξακολουθεί να φιγουράρει τακτικά στις 10 πρώτες θέσεις της λίστα του περιοδικού Cahiers du cinéma.

Ο Ροσελίνι σχεδίαζε να βασίσει το σενάριο της ταινίας αυτής στο μυθιστόρημα της Κολέτ Duo, ωστόσο δεν πρόλαβε να κατοχυρώσει τα δικαιώματα κι έτσι προχωρά με τα γυρίσματα της ταινίας, επιμελούμενος ο ίδιος το σενάριο. Το Ταξίδι στην Ιταλία, ως πλοκή έχει αρκετές ομοιότητες με το μυθιστόρημα Duo της Κολέτ. Και τα δύο αναφέρονται στα προβλήματα στο γάμο ενός ζευγαριού μετά από κάποια χρόνια κοινής ζωής. Στην περίπτωση της ταινίας το ζευγάρι ταξιδεύει στη Νότια Ιταλία, ενώ στο μυθιστόρημα η δράση εκτυλίσσεται στη Νότια Γαλλία. Το τέλος, βέβαια, των δύο έργων είναι πολύ διαφορετικό. Η Κάθριν και ο Άλεξ κατορθώνουν εντέλει να δώσουν μια δεύτερη ευκαιρία στο γάμο τους. Το μυθιστόρημα επιφυλάσσει ένα πιο τραγικό τέλος, αφού ο σύζυγος, μη μπορώντας να διαχειριστεί την ερωτική απιστία της συζύγου του, αυτοκτονεί. 

Στο Ταξίδι στην Ιταλία τους δύο κεντρικούς ρόλους υποδύονται δύο χολυγουντιανοί σταρ (Μπέργκμαν -  Σάντερς). Ο σκηνοθέτης τους περιβάλει με υπερβολική χλιδή (η Μπέργκμαν στην αρχή της ταινίας φοράει λεοπάρ παλτό, οδηγούν ένα πολυτελές αυτοκίνητο μέσα στην ιταλική ύπαιθρο, αλλά και το ξενοδοχείο τους είναι ένας μικρόκοσμος του Χόλυγουντ) η οποία έρχεται σε αντιδιαστολή με το φυσικό περιβάλλον όπου εκτυλίσσεται η ταινία. Μόνο με την άμεση επαφή με τους θησαυρούς τέχνης, τα αρχαιολογικά αριστουργήματα, αλλά και τη βαθιά πίστη των κατοίκων, κατορθώνει τελικά η κεντρική ηρωίδα να αποτινάξει από πάνω της την επήρεια του πλούτου και της χλιδής και να έρθει σε επαφή με τα πραγματικά της αισθήματα και τη συναισθηματική γυναικεία της φύση.   

Το εξωτερικό περιβάλλον διαδραματίζει κεντρικό ρόλο εδώ. Η ταινία ουσιαστικά προβάλει το πώς το ζευγάρι προσλαμβάνει αυτή τη διαφορετικότητα που αντιτίθεται τόσο έντονα στα όσα γνώριζαν ως τότε.  Ο Άλεξ παρουσιάζεται υλιστής και υπερορθολογιστής και η Κάθριν, υπερβολικά ρομαντική και ελαφρώς ανεδαφική σε αντιδιαστολή και οι δυο τους με την Ιταλία, την αισθησιακή και βαθιά γήινη.

Το τέλος της ταινίας , φαίνεται με μια πρώτη εκτίμηση ως το κλασικό happy ending, ο καλύτερος τρόπος κατάληξης μιας ερωτικής ταινίας. Ωστόσο, τα όσα ο ίδιος ο σκηνοθέτης είχε δηλώσει σε συνέντευξή του: «Αυτό που δείχνει το φινάλε της ταινίας είναι η ξαφνική, απόλυτη απομόνωση… Δυστυχώς δεν βασίζεται η κάθε μας ενέργεια στη λογική.  Πιστεύω πως ο καθένας λειτουργεί και αποφασίζει υπό την επήρεια των συναισθημάτων όσο και με βάση τη λογική. Υπάρχει πάντα ο παράγοντας της τύχης στη ζωή – αυτό είναι που κάνει τη ζωή τόσο όμορφη και συναρπαστική. Το ζευγάρι καταφεύγει ο ένας στον άλλο με τον ίδιο τρόπο που κάποιος καλύπτει τη γύμνια του, με μια πετσέτα… Αυτό είναι το νόημα που ήθελα να έχει το φινάλε της ταινίας.»

* Ο Ροσελίνι επικρίθηκε έντονα για τον λεγόμενο temps mort, σκηνές, δηλαδή, με μικρή φαινομενικά σημασία και συμβολή στην εξέλιξη της πλοκής, οι οποίες όμως καταλαμβάνουν χρονικά σημαντικό μέρος της ταινίας. Ο ίδιος ο σκηνοθέτης αναφέρθηκε σε αυτό το φαινόμενο κατά τη διάρκεια διαλέξεων σε μαθητές του: Όσον αφορά την ταινία Ταξίδι στην Ιταλία, «έπρεπε να γίνει αυτή η μεγάλη ξενάγηση μέσα στο σπίτι (βίλα), για την οποία μου ασκήθηκε έντονη κριτική…. Μα αν (η Μπέργκμαν) δεν είχε περάσει απ’ όλα αυτά τα δωμάτια, δε θα είχε πάει στο μουσείο. Αν δεν είχε πάει στο μουσείο, δεν θα είχε παραβρεθεί στην εκσκαφή των σωμάτων, αν δεν είχε πάει στην … δεν μπορεί να πάει εκεί, γιατί θα μπορούσε να έχει βρεθεί εκεί μόνο με αυτό τον τρόπο, με τη μεσολάβηση του … απίθανου»

Ίνγκριντ Μπέργκμαν

29/08/1915 – 29/08/1982

Στα τέλη του προηγούμενου μήνα συμπληρώθηκαν 100 χρόνια από τη γέννηση της αξεπέραστης Ίνγκριντ Μπέργκμαν. Η ηθοποιός γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Σουηδία. Έχασε τη μητέρα της σε πολύ νεαρή ηλικία –ήταν μόλις 3 ετών. Μεγάλωσε με τον πατέρα της, τον οποίο και λάτρευε. Ωστόσο θα χάσει και των πατέρα της σε ηλικία 13 ετών και έκτοτε αφοσιώνεται στο όνειρό της να γίνει ηθοποιός.

Σπούδασε στη Βασιλική δραματική Σχολή της Στοκχόλμης και ως φοιτήτρια ακόμη εμφανίσθηκε στο θέατρο κατακτώντας αμέσως τη συμπάθεια του κοινού. Λαμβάνοντας το 1938 το δίπλωμά της άρχισε να παίζει και στον κινηματογράφο και πρωταγωνίστησε σε πολλές ταινίες στην Ευρώπη.

Πριν ακόμη αποφοιτήσει, σε ηλικία 21 ετών, είχε γνωρίσει και παντρευτεί τον Πίτερ Λίντστρομ, έναν οδοντίατρο 9 χρόνια μεγαλύτερό της. Η Μπέργκμαν παραδέχτηκε αργότερα σε συνέντευξή της ότι άθελά της έψαχνε ένα πατρικό σύμβολο στον σοβαρό σύζυγό της. Το ζευγάρι είχε ήδη αποκτήσει μία κόρη, την Πία, όταν ένας Αμερικάνος παραγωγός ανακάλυψε το νέο ανερχόμενο αστέρι από τη Σουηδία.

Στην Αμερική συστήθηκε στο κινηματογραφικό κοινό μ' ένα ρομαντικό ρόλο, στο Ιντερμέτζο, ριμέικ της σουηδικής ταινίας στην οποία πρωταγωνιστούσε η ίδια. Μερικούς από τους κυριότερους πρωταγωνιστικούς της ρόλους εκείνη την περίοδο, ήταν στις ταινίες: Για ποιον χτυπά η καμπάνα, Εφιάλτης (για το οποίο τιμήθηκε με Όσκαρ), Οι καμπάνες της Αγίας Μαρίας, Ιωάννα της Λωραίνης αλλά και στις ταινίες του Χίτσκοκ Υπόθεση Νοτόριους, Νύχτα αγωνίας και  Στον αστερισμό του Αιγόκερου.

Στη δεκαετία του ’50, έχοντας απολαύσει μία περίοδο εκπληκτικής δραστηριότητας στο Χόλιγουντ, η Μπέργκμαν τους εκπλήσσει όλους πρωταγωνιστώντας στο Ιταλικό δράμα Στρόμπολι του Ρομπέρτο Ροσελίνι, με τον οποίο ξεκίνησε μια θυελλώδη σχέση (καρπός του έρωτα τους η επίσης πανέμορφη ηθοποιός, Ιζαμπέλα Ροσελίνι). Παρέμεινε στην Ευρώπη και γύρισε μια σειρά ταινιών με τον Ροσελίνι, από τις οποίες ξεχώριζαν το Ταξίδι στην Ιταλία, και Ο φόβος ενώ μετά το χωρισμό τους πρωταγωνίστησε στο αριστούργημα του Ζαν Ρενουάρ, Η Έλενα και οι άντρες της.

Επιστρέφει στο Χόλιγουντ με την ταινία Αναστασία, όπου υποδύεται τη χαμένη κόρη των Ρομανόφ. Ερμηνεία για την οποία τιμήθηκε με το δεύτερο Όσκαρ της καριέρας της. Τη Μπέργκμαν τη θυμόμαστε επίσης από την κομψή κομεντί  Αδιακρισίες, δίπλα στον Κάρι Γκραντ, τη δεκαετία του ’50, Το Αγκάθι,  Αντίο για Πάντα και  Η Κίτρινη Ρολς-Ρόις τη δεκαετία του ’60. Ακολουθούν δύο επίσης σημαντικοί ρόλοι τη δεκαετία του ’70, το Έγκλημα στο Οριάν Εξπρές, που της χάρισε το τρίτο της Όσκαρ και βέβαια η συγκλονιστική ερμηνεία της στην ταινία του συμπατριώτη της, Ίγκμαρ Μπέργκμαν, Φθινοπωρινή Σονάτα [1].

---

[1] Χρησιμοποιήσαμε στοιχεία από τον ιστότοπο http://tvxs.gr/news/sinema/ingkrint-mpergkman-apo-tis-simantikoteres-ithopoioys-olon-ton-epoxon