Αφιέρωμα στον "Μαριονετίστα του 20ου αιώνα" Michael Meschke

 

Στο πλαίσιο του εορτασμού των 25 χρόνων δημιουργικής πορείας στον χώρο της Κούκλας και της Αφήγησης, θα πραγματοποιηθεί αφιέρωμα στον Σουηδό καλλιτέχνη μαριονετίστα Michael Meschke, την Παρασκευή 13 Δεκεμβρίου και ώρα 19:00. Η εκδήλωση θα γίνει στο «Εργαστήρι Μαιρηβή», που στεγάζει το Μουσείο Κουκλοθεάτρου «Το θέατρο στ’ ακροδάχτυλα» (Δεληγιώργη 33, Μεταξουργείο). Η δημιουργία αυτού του ξεχωριστού μουσειακού χώρου ήταν όραμα του Michael Meschke, που στήριξε και βοήθησε για την υλοποίησή του. Πρόκειται για ένα Μουσείο Κουκλοθεάτρου, που αποτελεί το πρώτο του είδους στην Ελλάδα και το όνομά του προέρχεται από το ομώνυμο βιβλίο του Michael Meschke, «Το θέατρο στ’ ακροδάχτυλα». Ο Michael Meschke, έχει χαρακτηριστεί ως ο "Μαριονετίστας του 20ου αιώνα". Είναι ένας δημιουργός στενά δεμένος με την Ελλάδα. Όποιος είχε το προνόμιο να παρακολουθήσει παραστάσεις του, στη Σουηδία ή στο εξωτερικό, επηρεασμένες από την ελληνική, την ιαπωνική ή την ινδονησιακή κουλτούρα, ξέρει ότι το όνομά του είναι μυθικό σε όλο τον κόσμο. Ξέρει επίσης, ότι παραβρέθηκε στην Ελλάδα και πρωτοστάτησε, με μεγάλη επιτυχία, εδώ και πολλά χρόνια, στη "δική μας" πολιτισμική ανταλλαγή. Το Πρόγραμμα της εκδήλωσης: 19:00    Προσέλευση και Περιήγηση στον χώρο του Μουσείου Κουκλοθεάτρου 19:15    Μαιρηβή Βερυκόκκου - Γεωργιάδου: Καλωσόρισμα, λίγα λόγια για το Μουσείο 19:30    “Ο δικός μας ο  Meschke” Αντιγόνη Παρούση, Ομότιμη καθηγήτρια ΤΕΑΠΗ ΕΚΠΑ         20:00    “Μια αναδρομή στο καλλιτεχνικό έργο του M.Meschke” Δήμητρα Γιοβάνη, Θεατρολόγος, Υποψήφια διδάκτορας  του τμήματος Θέατρου της Σχολής Καλών Τεχνών ΑΠΘ 20:30    “Μια χρονιά μαθητείας στο Marionetteatern της Στοκχόλμης” Κλειώ Κιούλπαλη, Κουκλοπαίκτρια «Oμάδα Kέντρο Βάρους», πτυχιούχος Παιδαγωγικής Σχολής 21:00    Προβολή ταινίας: Στιγμιότυπα από τις καλλιτεχνικές παραγωγές του Michael Meschke 21:30    Περιήγηση στον χώρο του Μουσείου, πίνοντας ένα ποτήρι κρασί Είσοδος ελεύθερη για το κοινό Πληροφορίες: τηλ.: 2105222181 – 6942420062 e-mail: info@mairivi.gr, www.mairivi.gr Facebook Event: https://fb.me/e/1O6MFpD7A

"... Η μαριονέτα δεν είναι εξ ορισμού μια τέχνη –αλλά μπορεί να γίνει. Την αποκαλώ απίστευτη, γιατί πρόκειται για ένα φαινόμενο που είναι ταυτόχρονα έμψυχο και άψυχο, έμφυλο και άφυλο, κωμικό και αιθέριο. Κλειστή και χωρίς σύνορα, η τέχνη αυτή φέρει το φορτίο νεκρών και ζωντανών παραδόσεων, κατοικείται από παραχαράκτες και από ειλικρινείς ανανεωτές...", Michael Meschke  Οι μαριονέτες του Michael Meschke, όσοι είχαμε την ευκαιρία να τις δούμε, παραμένουν ζωντανές ακόμα και τώρα που ο καλλιτέχνης τις έχει εδώ και καιρό αποσύρει από τον χώρο της σκηνής. Από τη θέση τους στα Μουσεία, περιμένουν το άγγιγμα του χειριστή τους για να πάρουν ξανά τη ζωή που θα τους επιτρέψει να επικοινωνήσουν με το θεατή τους. Γιατί οι θεατρικές κούκλες διαθέτουν μια ακόμα δύναμη: να ξεπερνούν τα όρια του εφήμερου που χαρακτηρίζει κάθε θεατρική παράσταση. Είναι αυτό το στοιχείο που τις κάνει ξεχωριστές: άπνοες βρίσκονται για πάντα στη διάθεση όποιου θα ήθελε να τους δώσει πνοή.

Ο ΜΑΡΙΟΝΕΤΙΣΤΑΣ ΤΟΥ 20ΟΥ ΑΙΩΝΑ Εισαγωγή στην Ελληνική Έκδοση του βιβλίου του Michael Meschke «Το Θέατρο στα Ακροδάχτυλα», από την Αντιγόνη Παρούση (Απόσπασμα) Το τετράχρονο παιδί στερεώνει στη λευκή φορεσιά του φτερούγες από χρυσόχαρτο και γίνεται άγγελος. Ένας συνηθισμένος έφηβος βουτάει τα χέρια του στον πηλό και κερδίζει την εύνοια των συμμαθητών του. Ο νεαρός ενήλικος περιπλανιέται στη μεταπολεμική Ευρώπη αναζητώντας τις πηγές της θεατρικής γνώσης. Ένας  Δον Κιχώτης παλεύει με τα φαντάσματα της προκατάληψης, της δυσπιστίας, των πολιτικών και πολιτισμικών εμμονών. Θεατράνθρωπος πια, γυρίζει τον κόσμο, δίνοντας και παίρνοντας τα μηνύματα που μόνο η τέχνη μπορεί να μεταφέρει. Ένας θρύλος, στην ώριμη ηλικία του, καταθέτει τις εμπειρίες, τη γνώση, τη σοφία, τις χαρές και κάποτε την πικρία που συσσώρευσε στη διάρκεια της πορείας του. Όλα αυτά είναι το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας.  Μια αυτοβιογραφία, λοιπόν; Όχι ακριβώς. Πρόκειται για την αφήγηση της ζωής ενός ανθρώπου που, όπως λέει ο ίδιος, ποτέ δεν κατάφερε να ξεχωρίσει την ιδιωτική του ζωή από τη δουλειά του, σε βαθμό ώστε συχνά να μην ξέρει αν βίωνε κάτι πριν ή μετά την απόπειρά του να εκφράσει θεατρικά το βίωμα αυτό.

Στο κείμενο του Μίκαελ Μέσκε ο αναγνώστης θα ανακαλύψει ανάμεικτα αυτοβιογραφικά στοιχεία, σκέψεις, αλλά και δοκιμιακά μέρη σχετικά με τη σύνθετη τέχνη της θεατρικής κούκλας.  Διατρέχοντας τις σελίδες του, μέσα από περιγραφές που μοιάζουν με σκηνικά κι από διατυπώσεις απόψεων και θέσεων που εκπλήσσουν με την καθαρότητά τους,  θα γνωρίσει έναν ακούραστο εργάτη της τέχνης της κούκλας, ένα δάσκαλο, μια διεθνή προσωπικότητα που προάγει τον πολιτισμό με τις θεατρικές του παραστάσεις, τις περιοδείες του ανά την υφήλιο, οργανώνοντας φεστιβάλ, ιδρύοντας θέατρα και σχολές, κάνοντας κινηματογράφο και τηλεόραση, γράφοντας, παίζοντας, σκηνοθετώντας.               Ο Μέσκε είναι ο άνθρωπος που αφιέρωσε τη ζωή του στην τέχνη του κουκλοθέατρου και την έκανε παράδοση στη Σουηδία. Ίδρυσε στη Στοκχόλμη το Μαριονέτεατερν το 1958, και το διηύθυνε για 40 χρόνια. Παρουσίασε με κούκλες έργα μεγάλων δημιουργών, όπως του Σοφοκλή, του Δάντη, του Στρίντμπεργκ, του Μύλλερ, του Μπρεχτ, του Μπύχνερ. Γι’  αυτόν, η διαφορετικότητα της τέχνης του κουκλοθέατρου είναι η πρόκληση να πείσεις το κοινό, μα και να προσποιηθείς τη ζωή, να δημιουργείς τη ζωή με άψυχα αντικείμενα, να κατασκευάζεις το όνειρο.

Ο Μέσκε έρχεται να δώσει μια άλλη διάσταση της λέξης κουκλοθέατρο, τόσο ως προς το περιεχόμενο και τη θεματολογία των παραστάσεων όσο και ως προς την ευρύτητα των τεχνικών που χρησιμοποιούνται, την αλληλεπίδραση με άλλες μορφές τέχνης, το ξεπέρασμα των παραδοσιακών συνόρων. Έκανε παραστάσεις για παιδιά, όπως ο Μικρός Πρίγκιπας, και παραστάσεις για ενηλίκους, όπως η  Αντιγόνη του Σοφοκλή, με το ίδιο πάντα μέλημα: να προσφέρει στους θεατές του το καλύτερο δυνατό. Γιατί ο στόχος του δεν ήταν να παράγει ένα παιδικό θέαμα εντεταγμένο σε μια ειδική κατηγορία «ακατάλληλη για ενηλίκους», αλλά να ανοίξει το θέατρο για όλο τον κόσμο, χωρίς όρια ηλικίας ή γνώσεων. ------- Ο ίδιος ο Μέσκε έχει βιώσει στη χώρα του τις συγκρούσεις που ζούμε σήμερα στην Ελλάδα. Σε μια χώρα χωρίς παράδοση στο κουκλοθέατρο, όπως ήταν η Σουηδία, έδειξε πώς μπορεί να δημιουργήσει παράδοση. Σήμερα, το Μαριονέτεατερν της Στοκχόλμης έχει γίνει μύθος, έχει καταξιωθεί στη Σουηδία κι έχει γίνει γνωστό σε όλο τον κόσμο. Όπως αναφέρει στο κείμενό του,  ο ίδιος ο Μέσκε στο ξεκίνημά του είχε να αντιμετωπίσει αντίστοιχες προκαταλήψεις, να παλέψει  για να περάσει τα όρια ανάμεσα στο παιδικό θέαμα και το θέαμα για ενήλικες, ανάμεσα στο σουρεαλισμό και το ρεαλισμό, στην τραγωδία και την κωμωδία. Η λέξη κουκλοθέατρο δεν παραπέμπει στο παιδικό θέαμα μόνο στην Ελλάδα: «Με συμβούλεψαν να μη χρησιμοποιώ πολύ αυτή τη λέξη (μαριονετίστας), γιατί στη Γαλλία έχει μια υποτιμητική χροιά, συχνά δικαιολογημένη, δυστυχώς. Συμφωνώ μ΄ αυτό, αλλά θεωρώ άδικη την εκγενίκευση. Γι΄ αυτό το λόγο θα χρησιμοποιώ ακόμα περισσότερο τη λέξη, για να της αποδώσω την πρωταρχική της ευγένεια. Κρύβει θαυμαστές δυνατότητες, μια πρόκληση για τους ευαίσθητους καλλιτέχνες και πρέπει να προσπαθήσουμε ν΄ αλλάξουμε τις παραδοσιακές προκαταλήψεις που την περιβάλλουν. Είμαι λοιπόν περήφανος όταν με αποκαλούν μαριονετίστα του 20ου αιώνα.»

Το Φεστιβάλ συνεχίζεται με: - Παρασκευή 13, Σάββατο 14 & Κυριακή 15/12/24, 11π.μ.- 8μ.μ. «Το Επισκεπτήριο» - Έκθεση με κούκλες φτιαγμένες από τις κρατούμενες των Γυναικείων Φυλακών Θήβας - Σάββατο 14/12/24, 8.30μ.μ., Προβολή ντοκιμαντέρ "Η ιστορία της αυτοάμυνας από τις γυναικείες φυλακές", της Αλεξίας Τσούνη - Κυριακή 15/12/24, 1μ.μ., Προβολή της αγαπημένης Κουκλοπαράστασης "Οι τρεις Χιονάνθωποι", που έγινε ταινία για μικρούς και μεγάλους! - Σάββατο 21/12/24, 8μ.μ., Μια πολυσυλλεκτική εκδήλωση για τον πόλεμο στην Παλαιστίνη, με σκοπό την ενίσχυση της εκστρατείας της Διεθνούς Αμνηστίας. Ένα ταξίδι στην Παλαιστίνη από τα αρχαία χρόνια μέχρι και σήμερα, με τη συμμετοχή ακτιβιστών και καλλιτεχνών, Ελλήνων και Παλαιστινίων, αντρών και γυναικών. *Ανοιχτό το Μουσείο Κουκλοθεάτρου «Το Θέατρο στ’ Ακροδάχτυλα» Κυριακές 8 & 15/12/24, 11π.μ. 2μ.μ. Τις ίδιες ημερομηνίες στο χώρο του Μουσείου θα πραγματοποιούνται Εργαστήρια Κατασκευής και Εμψύχωσης Κούκλας, εμπνευσμένα από το πνεύμα των Χριστουγέννων! «Εργαστήρι Μαιρηβή» Κουκλοθέατρο – Μουσείο Κουκλοθεάτρου Δεληγιώργη 33, Μεταξουργείο τηλ.: 2105222181 – 6942420062 e-mail: info@mairivi.gr, www.mairivi.gr

Με την αιγίδα και την υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού & Αθλητισμού: