Στους ουρανούς ίσως αγάλλονται

Του Γιάννη Σχίζα

Δημοσιεύεται στην ΑΥΓΗ της 15.12.15

Κατά πως θέλει η χριστουγεννιάτικη παράδοση, άστρο  λαμπρό οδηγούσε  τους μάγους με τα δώρα, κι αυτό δεν ήταν τόσο παράδοξο στην εποχή που  τα άστρα αποτελούσαν  σημαντικά βοηθήματα της επίγειας κίνησης  και της ναυσιπλοϊας. Το ερώτημα είναι : Το μωρό ήταν ταυτοποιημένο , ή απλώς τυχερό σε ένα πρωτόγονο τζόκερ ; Η μεταφυσική  κλίνει σαφώς προς την πρώτη απάντηση, όμως υπάρχουν και αμφισβητήσεις . Ο μεταφυσικός λόγος είχε πάντοτε μια τάση  παραμυθοπλασίας, κι αυτό  το πιστοποιούν  συγγραφείς όπως ο Κυριάκος Σιμόπουλος : Ο οποίος αναφέρεται στο κύμα των επισκεπτών προς την Παλαιστίνη τον 7-8^ο αιώνα  και στις αφηγήσεις των εγχώριων ξεναγών, τονίζοντας ότι αυτές  διαρκώς «εμπλουτίζονταν» με νέα στοιχεία για την εκεί παρουσία της Θείας οικογένειας -   άλλοτε για το εργόχειρο της Παναγίας, άλλοτε για το σκαμνάκι όπου καθόταν τη στιγμή της «προσγείωσης»   του αγγέλου κλπ 

Όταν διαβάζω για την υπόθεση της Δήμητρας –  ουράνιου σώματος που ανακαλύφθηκε πρόσφατα, έχοντας  μέγεθος  όσο η Ελλάδα και  υβριδικά  χαρακτηριστικά κομήτη, αστεροειδή και πλανήτη  - σκέπτομαι ότι ένα «άστρο λαμπρό» στο μηδέν της χρονολογίας μας, θα μπορούσε πραγματικά να αποτελέσει εφάπαξ οδηγό μάγων 

. Πάλι όμως αυτή η εικονοποιϊα δεν ταιριάζει στο σύγχρονο αίσθημα : Αυτό που στην περίπτωση των μορφωμένων ατόμων  εκφράζεται με τις   αναφορές στο λεγόμενο  «σωματίδιο του  Θεού» ,δηλαδή στο υποατομικό σωματίδιο  που η ταχύτητα  και ο βραχύβιος χαρακτήρας του «μιλάνε» για τη στιγμή της «μεγάλης έκρηξης».

Φυσικά και  η «μεγάλη έκρηξη» θέλει μια νέα εικονοποιϊα, τόσο χαοτική ώστε να θυμίζει πίνακα αφηρημένης ζωγραφικής.   Είναι όμως αυτή η έκρηξη απαρχή των πάντων, ή μήπως αποτελεί ένα άλλο μεταφυσικό ιδεολόγημα;

Ο Γκαγκάριν, πρώτος σοβιετικός αστροναύτης, βεβαίωσε κάποτε ότι δεν είδε πουθενά τον Θεό  στο εγγύς διάστημα. Περισσότερο πάντως  βέβαιο είναι ότι οι  διαστημικοί τουρίστες του κοντινού μέλλοντος δεν πρόκειται να αναζητήσουν τον θεό αυτοπροσώπως ή ίχνη της θεϊκής παρουσίας εν ουρανοίς, ως ενδιαφερόμενοι κυρίως  για  την πρόσκτηση  ταξιδιωτικού κύρους. Οι Αρχαίοι Έλληνες το  έλεγαν, «ου παντός πλειν ες Κόρινθον» - δεν μπορεί όποιος- όποιος να πηγαίνει σε μια πόλη επιπέδου όπως η Κόρινθος-  οι σύγχρονοι  σνομπ μπορούν να υπερβαίνουν την  jet society εκθέτοντας  διαστημικές εικόνες από το κινητό τους. Αφότου  μάλιστα μια  Εταιρεία  του  ιδιοκτήτη της Γουάσινγκτον Ποστ, ανακοίνωσε ότι εκτόξευσε πύραυλο στο όριο του διαστήματος και στη συνέχεια κατάφερε να τον προσεδαφίσει ομαλά, ο διαστημικός τουρισμός αναμένεται να προσλάβει  μεγάλες διαστάσεις  και οι πιστοί του να μοστράρονται  όπως οι ποδοσφαιριστές συστήνονται αναλόγως -   ως Χ ή Ψ φορές διεθνείς…

Στην Ελλάδα ο διαστημικός τουρίστας φαίνεται άκρον άωτο της πολυτέλειας, καθώς η κρίση συρρικνώνει  τον εγχώριο τουρισμό. Η χώρα ζει  καθεστώς «προσφυγικού τουρισμού»,  ενώ οι δυνάμεις που τον προκάλεσαν και τον προκαλούν κάνουν το κορόϊδο. Κι εμείς με τη σειρά μας επιχειρούμε να σφάξουμε το ψέμα τους, αλλά με το βαμβάκι .

Όλα αυτά διαδραματίζονται ενώ όσοι κοιτούν τον ουρανό με κριτική διάθεση κινδυνεύουν να θεωρηθούν σαν τον Θαλή τον Μιλήσιο – δηλαδή υψιπετείς  τόσο  ώστε  να πέφτουν σε   πηγάδια  . Το Άστρο της Βηθλεέμ και άλλα μεταγενέστερα μας απασχολούν, ενώ οι πιο ερευνητικοί ή τηλεθεατές  κρατικού καναλιού εντρυφούν στην αρχαιολογία του διαστήματος – στους πλανήτες, στα ηλιακά συστήματα, στους γαλαξίες, σε ο,τιδήποτε «πετάει», έλκει και έλκεται. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο  αναπόφευκτη είναι η αναφορά  στο «Ευαγγέλιο της απώλειας», του Εντγκάρ Μορέν : «Αυτό το θαυμάσιο σύμπαν προώρισται να χαθεί. Έχει γεννηθεί, συνεπώς είναι θνητό… Όλοι οι ζωντανοί …Ζουν μεταξύ του προηγούμενου και του επόμενου μηδενός».

Και ο Μορέν τσιτάρει τον Αλμπερτ Κοέν ,  που μιλάει γι αυτή τη μοίρα . Τη μοίρα  που θα έπρεπε να κάνει, θρησκευόμενους και μη,  στοργικούς και συμπονετικούς μεταξύ τους.