ΟΤΑΝ ΣΙΔΕΡΩΝΩ ΑΚΟΥΩ ΣΙΓΑΝΙΔΗ

...... ἡ μουσικὴ τοῦ Σιγανίδη: περιγράφει τὴ σιωπή.....

Argenteus Canaliculatus Corallinus Doliatus Fuscescens Guttatus Javus

Labyrinthodes Lineatus Luridus Magnificus Niger Puelloides Puellus Punctatissimus Punctatus Randalli Rivulatus Spinus Stellatus Sutor Trispilos Unimaculatus Uspi Virgatus Vulpinus: 

Εἴδη τελεοστεϊκῶν ἀκανθοπτέρυγων ἰχθύων τῆς οἰκογένειας τῶν Σιγανιδῶν. Οἱ Σιγανίδες εἶναι εἴδη ἰθαγενὴ τοῦ Ἰνδικοῦ ὠκεανοῦ. Δύο εἴδη, Siganus luridus και Siganus rivulatus ἔφτασαν κι ἐγκαταστάθηκαν στὴν ἀνατολικὴ Μεσόγειο μέσω τῆς λεσέψειας μετανάστευσης ὅταν ἄνοιξε ἡ διώρυγα τοῦ Σουέζ. 

Ἡ σύμπτωση τῆς συνωνυμίας τῆς οἰκογένειας τῶν Σιγανιδῶν μὲ τὸν Μιχάλη Σιγανίδη σταματᾶ ἐδῶ. 

Οἱ Σιγανίδες σπάνια ξεπερνοῦν σὲ μπόι τὰ 25-30 ἑκατοστὰ, ἐνῶ ὁ Μιχάλης ἔχει οὐσιαστικὸ ἐκτόπισμα. 

Οἱ Σιγανίδες εἶναι χορτοφάγοι ἰχθεῖς ποὺ τρῶνε ἄλγα καὶ πλαγκτὸν, μὲ τὸν Μιχάλη μεταναστάσιμα ἀπολαύσαμε σὲ διανυκτερεῦον πατσατζίδικο ἐξαιρετικοὺς τζιεροσαρμάδες. 

Οἱ Σιγανίδες ζοῦν στὰ ρηχά, σὲ κοραλιογενεῖς ὑφάλους τοῦ Ἰνδικοῦ Ὠκεανοῦ, τοῦ Μιχάλη τὰ μακροβούτια σὲ ὑποσυνείδητο καὶ μουσικὴ παράδοση εἶναι βενθικῶν διαστάσεων. 

Οἱ Σιγανίδες ἔχουν δηλητήριο στ᾽ἀγκάθια, ἡ μουσικὴ τοῦ Μιχάλη στάζει λαύδανο παρηγορικό.

 

Ἡ συνωνυμία κρύβει ὡστόσο κάποιες συμπτώσεις. 

Τὴν οἰκογένεια τῶν Σιγανιδῶν πρωτομελέτησε ὁ φυσιοδίφης Forsskal τὸ 1775. Ὁ ἴδιος φυσιοδίφης μελέτησε τὰ ἐχινόδερμα ἐκεῖνα ποὺ ἐπιστημονικὰ ὀνομάζονται ὁλοθούρια κι οἱ ψαράδες ὀνομάζουν ψώλους. 

Τὰ ἐχινόδερμα χαρακτηρίζονται ἀπὸ πεντάκτινη συμμετρία. Κλασσικὸ παράδειγμα ὁ ἀστερίας. Στὰ ὁλοθούρια, ποὺ προέρχονται ἀπὸ συμπίεση κι ἐπιμήκυνση τοῦ ἡμισφαίριου ἀχινοῦ, ἡ πεντάκτινη συμμετρία μετασχηματίζεται σὲ σειρὰ πέντε παράλληλων σειρῶν ραχιαίων ἐπαρμάτων σὰν φύματα.

Ἡ μεταμόρφωση τῆς ἀκτινωτῆς συμμετρίας, ποὺ προϋποθέτει ἕνα κέντρο στὸ ὁποῖο συναντοῦνται οἱ ἀκτῖνες, σὲ σειρὲς παράλληλες, ποὺ σύμφωνα μὲ τὸν Εὐκλείδη ποτὲ δὲν συναντῶνται, ξεπερνᾶ τὸ σύμπαν τοῦ Εὐκλείδη. Ἀκριβῶς ὅπως ὁ Μιχάλης Σιγανίδης κινεῖται σὲ μὴ κλασικὰ κι εὐκλίδεια σύμπαντα, κι ἂν προσεγγίσετε τὴ μουσική του εὐκλίδεια φοβᾶμαι πὼς θὰ σπάσετε τὰ μοῦτρα σας.

Τὰ μοῦτρα του σπάει ὁ ἴδιος ὁ καλλιτέχνης σὲ μιὰ πορεία ποὺ ὁριοθετοῦν ὀκτὼ προσωπικοὶ δίσκοι, ποὺ ἐπιβάλλεται μὲ τὸν συνεπὴ τρόπο μὲ τὸν ὁποῖο ὁ Σιγανίδης σκάβει ἐντός του καὶ αὐτομυθεύεται. Σπάει τὰ μοῦτρα του γιατὶ οἱ πέραν τοῦ Εὐκλείδη γεωμετρίες δὲν ἀποκαλύπτονται ἂν δὲν τσαλακωθεῖς, γιατὶ τὸ τσαλάκωμα εἶναι ἀκριβῶς ὑπόμνηση ἄλλης διάστασης. Ὁ Topor στὸ βιβλίο του Ἐγκώμιο ἀντικειμένων τοῦ 20^οῦ αἰώνα, βάζει τὸ ἠλεκτρικὸ σίδερο νὰ καυχιέται: «κάτω ἀπ᾽τὸ ἀνοξείδωτο πέλμα μου, οἱ ζάρες, ὑπομνήσεις τῆς τρίτης διάστασης, ἰσοπεδώνονται».

Ἡ ἐκ μητρὸς γιαγιά μου ἦταν ὀνομαστὴ πουκαμισοῦ, καὶ στὸ ἐννοιολογικό μου σύμπαν, ὕψιστη διάκριση εἶναι ἡ ταύτιση ἑνὸς ἔργου, ἑνὸς καλλιτέχνη μὲ πουκάμισο. Σημαίνει ὅτι ἔργο καὶ καλλιτέχνης μὲ ντύνουν. Δὲν λησμονῶ ἐκεῖνο τὸ ἀπόσπασμα στὶς Πράξεις, ὅταν ἡ φιλάνθρωπος Ταβιθᾶ πεθαίνει καὶ μὲ λυγμοὺς κι οἰμωγὲς οἱ εὐεργετηθέντες δείχνουν στὸ ἅγιο Ἀπόστολο Πέτρο τὰ ρουχαλάκια ποὺ τοὺς εἶχε ράψει μὲ τὰ χέρια της. Ὁ Μιχάλης εἶναι τσαλακωμένο πουκάμισο, ποὺ ἀντανακλᾶ τὸ ἀνάγλυφο τοῦ πονεμένου τόπου μας. Γι᾽αὐτὸ ὅταν σιδερώνω ἀκούω Σιγανίδη.

Στὸ νοικοκυρεμένο σύμπαν τοῦ ἰδεαλισμοῦ, τὸν 19^ο αἰώνα, ὁ τεχνοκριτικὸς Walter Pater, ποὺ ὁρισμένοι ἀποκαλοῦν Βαλτερπάτερ, διατύπωσε τὴν πεποίθεση ὅτι ὅλες οἱ τέχνες ἐπιδιώκουν τὴν κατάσταση τῆς μουσικῆς. Ἀποστάζοντας τὸ βίωμα τοῦ 20οῦ αἰώνα, τὸ ἔργο τοῦ Samuel Beckett μᾶς διδάσκει ὅτι ὅλη ἡ τέχνη ἐπιδιώκει τὴ σιωπή. Αὐτὸ κάνει ἡ μουσικὴ τοῦ Σιγανίδη: περιγράφει τὴ σιωπή, τὴν ἀφωνία τῶν Σιγανιδῶν ἰχθύων, τὴ σιωπὴ ποὺ εἶναι τὸ μηδέν.

«Γεννιόμαστε ἀνάμεσα στὰ κάτουρα καὶ τὰ σκατά,» παρατηρεῖ ὁ ἱερὸς Αὐγουστῖνος παραβλέπει ὅμως ὅτι ὅλοι ἐρχόμαστε στὸ εἶναι μέσα ἀπὸ ἕνα διεσταλμένο μηδέν, πύλη ὕπαρξης κι ἀνυπαρξίας, ποὺ ὅλο καὶ πιὸ εὔστοχα περιγράφει καὶ περιχωρεῖ τὸ ἔργο τοῦ Μιχάλη Σιγανίδη.

Προσεύχομαι πάντα νὰ τὸν συνδράμει Ἐκείνη ποὺ τοὺς πολύφθογγους ρήτορες κατάντησε ἄφωνους ὡσὰν ἰχθεῖς, ἡ Δέσποινά μας Ὑπεραγία Θεοτόκος.