ΧΑΘΗΚΕ ΜΙΑ ΑΚΑΤΑΠΟΝΗΤΗ ΜΕΛΙΣΣΑ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

του Γιάννη Ζήβα

Ο  πνευματικός  κόσμος  της  χώρας  μας---  και  όχι  μόνο---, αποχαιρετά  έναν  άνθρωπο  που  ταυτίστηκε  με  το  θέατρο  όσο  λίγοι. Μιλούμε  για  τον  Σπύρο  Ευαγγελάτο (1940-2017 )  με  καταγωγή  από  το  Ληξούρι  Κεφαλονιάς  αλλά  με  σταδιοδρομία    στην  Αθήνα, ο  οποίος  αναλώθηκε  στην  υπηρεσία  τόσο  του  αρχαίου , όσο  και  του  μεσαιωνικού, του  αναγεννησιακού  και  του  νεότερου  θεάτρου  ελληνικού  και  ξένου. Αλησμόνητες  θα  μείνουν  οι  σκηνοθετικές  του  εργασίες  σχεδόν  σε  όλα  τα  κλασσικά  έργα  της  αρχαίας  γραμματείας  στην  τραγωδία  και  την  κωμωδία ( Φρύνιχος, Αισχύλος, Σοφοκλής , Ευριπίδης, Αριστοφάνης, Μένανδρος). Με  συγκίνηση  θυμάμαι  την  σκηνοθεσία  του  Ευαγγελάτου  στις  "Βάκχες"  του  Ευριπίδη, ένα  από  τα  υποδείγματα  και  σημεία  αναφοράς  στις  παραστάσεις  αρχαίου  δράματος.

 Στις  συνεντεύξεις  που  κατά  καιρούς  είχε  δώσει, διαπίστωνε  κανείς  την  πολυσχιδή  του  ενασχόληση  και  την  σφαιρικότητα  με  την  οποία  περιέγραφε  τα  πολιτιστικά  ζητήματα. Δεν  υπήρξε  μόνο  τυπικά  ένας  σκηνοθέτης, αλλά  λόγω  των  απέραντων  γνώσεών  του  στον  τομέα  της  Αρχαίας  Ελληνικής  Φιλολογίας, αποτελούσε  μία  αστείρευτη  πηγή  δημιουργικής  σκέψης  και  εν  τέλει  φιλοσοφικής  προσέγγισης  των  πραγμάτων. Επανειλημμένα  τόνιζε  την  ανάγκη  σεβασμού  του  πνεύματος  του  δραματουργού  και  γενικότερα  του  συγγραφέα  ενός  έργου, ενώ   αντίθετα  απέκρουε  τις  φυγόκεντρες  τάσεις  από  την  ουσία, το  πνεύμα  και  το  ύφος   των  έργων  με  δήθεν  μοντέρνες  διασκευές.

  Μεγάλη  υπήρξε  η  συμβολή  του  Ευαγγελάτου  στην  ανάδειξη  αγνώστων  έργων  της  Κρητικής  και  Επτανησιακής  Αναγέννησης  ( Κατσούρμπος, Ιφιγένεια  εν  Ληξουρίω  κ.ά). Εκείνο  που  τον  τιμά  ιδιαίτερα  είναι  το  γεγονός  ότι  δεν  αναλωνόταν  στην  επανάλειψη  των  γνωστών  και  πλατιά  διαδεδομένων  έργων, αλλά  επεδίωκε  να  ανεβάζει  παράλληλα  με  τα  μεγάλα, και  έργα  ελασσόνων, και  λιγότερο  γνωστών  συγγραφέων  και  δραματουργών. Αλησμόνητη  παραμένει  η  σκηνοθετική  δουλειά  του  Ευαγγελάτου  σε  ένα    έργο  του  άγνωστου  σχετικά  βούλγαρου  θεατρικού  συγγραφέα  Στανισλάβ  Στρατίεφ , το  "Σακάκι  που  βελάζει", που  καυτηριάζει  με  σουρρεαλιστικό  ύφος  την  γραφειοκρατία  στην  χώρα  του  και  γενικότερα  αυτό  το  παγκόσμιο  φαινόμενο  της  σύγχρονης  δημόσιας  ζωής.

  Η  εστία   που  σαν  κυψέλη  παρήγαγε  το  μέλι  της  σπουδαίας  δημιουργίας  του  μεγάλου  αυτού  ανθρώπου, ήταν  αναμφίβολα  το  "Αμφιθέατρο", της  οδού  Αδριανού  ανάμεσα  στο  Μοναστηράκι  και  στο  Θησείο. Όμως  δεν  μπορούμε  να  παραλείψουμε  το  στήριγμα  του  Ευαγγελάτου  στην  όλη  του  δραστηριότητα. Αυτό  το  στήριγμα  υπήρξε  η  πολυαγαπημένη  του  σύζυγος, σπουδαία  ηθοποιός  και  σκηνοθέτιδα  Λήδα  Τασοπούλου. Η  πρόωρη  απώλεια  αυτής  καθώς  και  του  γιού  του  πρίν  μερικά  χρόνια  υπήρξαν  μεγάλα  πλήγματα  γι' αυτόν  τον  εξέχοντα  άνθρωπο. Το  έργο  του  συνεχίζει  επάξια  στον  χώρο  της  σκηνοθεσίας  η  κόρη  του  Κατερίνα, με  σημαντική  συνεισφορά  στα  θεατρικά  πράγματα  της  χώρας  μας. Η  αδελφή  του  Δάφνη  διαπρέπει  ως  μεσόφωνος  στην  όπερα  στα  μεγάλα  λυρικά  θέατρα  της  Ευρώπης  με  θητεία  πολλών  χρόνων.

  Ο  Σπύρος  Ευαγγελάτος  βασιζόμενος  σε  ένα  στέρεο  υπόβαθρο  βαθιάς  μουσικής  παιδείας, σκηνοθέτησε  έργα  και  στον  χώρο  του  μελοδράματος, με  αξεπέραστες  εργασίες  στα  έργα  των  μεγάλων  συνθετών  όπερας ( Βέρντι, Μότσαρτ,  Βάγκνερ,  Ρίχαρντ  Στράους,  κ.ά.). Αυτή  του  η  προσφορά  οφείλεται   στο  ότι  ανατράφηκε  στο  μουσικό  περιβάλλον  που  είχε  διαμορφώσει  η  σταδιοδρομία  του  πατέρα  του  Αντιόχου (1904-1981), ενός  από  τους  μείζονες  συνθέτες  της  νεότερης  ελληνικής  μουσικής  σκηνής.

  Σε  λίγο  το  χώμα  της  Αττικής  γής , που  γέννησε  τους  μεγάλους  δημιουργούς  των  γραμμάτων  και  των  τεχνών, θα  σκεπάσει  έναν  από  εκείνους  που  τους  υπηρέτησαν  με  την  πιστή  ανάδειξη  του  έργου  τους .