1821: Τὰ Μικρὰ τοῦ Μεγάλου Ἀγώνα Μαχαιρᾶς καὶ Ρου­χου­λᾶς [τοῦ Ἀλῆ Πασᾶ]

 

Ο ΑΛΗ-ΠΑΣΑΣ εἰ καὶ ἀ­παί­δευ­τος ἐν­τε­λῶς, ἦ­τον ὅ­μως με­γα­λο­φυ­ής, διὰ τοῦ­το εἰς τὸν Μω­ά­μεθ οὐ­δε­μί­αν ἀ­πέ­δι­δεν ὑ­πε­ράν­θρω­πον δύ­να­μιν, ἀ­φοῦ αὐ­τὸς καὶ οἱ δι­ά­δο­χοί του ἐ­πέ­βα­λον τὸ θρή­σκευ­μά των διὰ πυ­ρὸς καὶ σι­δή­ρου, χο­ρη­γοῦν­τες μά­λι­στα εἰς τοὺς πι­στοὺς με­θ' ὑ­περ­βο­λῆς πά­σας τὰς σαρ­κι­κὰς ἀ­πο­λα­βάς, ὅ­περ εἶ­ναι δό­λω­μα ἰ­σχυ­ρώ­τα­τον εἰς τὴν ἀν­θρω­πί­νην ἀ­δυ­να­μί­αν. Δὲν ἠ­δύ­να­το ὅ­μως νὰ πι­στεύ­σῃ ὅ­τι ὁ Χρι­στὸς δὲν εἶ­χε τι ὑ­πε­ράν­θρω­πον ἀ­φοῦ αὐ­τὸς καὶ οἱ Ἀ­πό­στο­λοί του ὄ­χι μό­νον δὲν με­τε­χει­ρί­σθη­σαν βί­αν ἀλ­λὰ καὶ ἀ­πη­γό­ρευ­ον αὐ­στη­ρῶς αὐ­τήν, συ­νά­μα δὲ δι­έ­τατ­τον εἰς τοὺς πι­στοὺς δί­αι­ταν βα­σα­νι­στι­κήν. Ἐν τού­τοις ὅ­μως δὲν ἠ­δύ­να­το ν' ἀν­τι­ληφ­θῇ πῶς ἐ­γέ­νε­το ἡ ἐκ τοῦ Ἁ­γί­ου Πνεύ­μα­τος ἐκ­πό­ρευ­σις τῆς θε­ό­τη­τος τοῦ Χρι­στοῦ, διὰ τοῦ­το ἡ­μέ­ραν τι­νὰ συν­τρώ­γων με­τὰ τοῦ Τουρ­τού­ρη(1) ὃν ἐ­ξε­τί­μα ὡς νου­νε­χῆ καὶ γνω­ρί­ζον­τα κα­λῶς τὰ τῶν Χρι­στια­νῶν, τῷ εἶ­πε:

       — Ἀ­γλούμ, ἐ­γὼ ξεύ­ρω ὅ­τι τὸ δι­κό μου τὸ Μω­α­μέ­τη ἐ­κά­θι­σε στὸ σβέρ­κο τοῦ κό­σμου δι­ό­τι ἦ­το μα­χαι­ρᾶς καὶ αὐ­τὸς ὡ­σὰν καὶ μέ­να, μὰ δὲν μοῦ λέ­γεις πῶς τὸ δι­κό σας τὸ Χρι­στὸ ἔ­γι­νε ρου­χου­λᾶς (ἐκ πνεύ­μα­τος);

       Ὁ Τουρ­τού­ρης τῷ ἀ­πήν­τη­σεν ὅ­τι:

       — Εἶ­ναι τοῦ­το τό­σο με­γά­λο θέ­λη­μα τοῦ Θε­οῦ, ὅ­που δὲν ἀ­φῆ­κε νὰ τὸ ἀν­τι­λαμ­βά­νε­ται ὁ ἄν­θρω­πος.

       — Πέ­κε­ϋ (οὕ­τως ἔ­χει) τῷ ἀ­πήν­τη­σεν ὁ Ἀ­λῆ-πα­σᾶς.

(1) Γεώργιος Τουρτούρης (1747/1750-1831). Ἠ­πει­ρώ­της φι­λι­κός, στε­νὸς γνώ­ρι­μος καὶ συ­νερ­γά­της τοῦ Ἀ­λῆ Πα­σᾶ. [Σημ. τοῦ ἐπιμελητῆ.]

Πη­γή: Δη­μή­τριος Γ. Δη­μη­τρα­κά­κης, Ἀ­πο­μνη­μο­νεύ­μα­τα Ἢ Ἐν­θυ­μή­μα­τα καὶ Δι­η­γή­σεις ἑ­νὸς κοι­νο­βου­λευ­τι­κοῦ τοῦ 19ου αἰ­ώ­να. Ἐ­πι­μέ­λεια: Θε­οδ. Δα­ρει­ώ­τη-Πε­λε­κά­νου, φι­λό­λο­γος. Πο­λι­τι­στι­κὸς σύλ­λο­γος Κα­στο­ρεί­ου «Ὁ Πο­λυ­δεύ­κης», Νο­μι­κὸ Πρό­σω­πο Πο­λι­τι­σμοῦ, Ἀ­θλη­τι­σμοῦ καὶ Πε­ρι­βάλ­λον­τος Δή­μου Σπάρ­της, Ἀ­θή­να, 2013, σελ. 117.

Εἰσαγωγὴ (βλ. ἐδῶ) καὶ ἐπιμέλεια ἀφιερώματος: Γιάννης Πατίλης.

Εἰ­κό­να: Λου­ῒ Ντυ­πρέ (Louis Du­pré, 1789-1837), Ὁ Ἀ­λῆ Πα­σᾶς στὴ λί­μνη τοῦ Βου­θρω­τοῦ, Ἀ­πρί­λιος 1819. Λε­πτο­μέ­ρεια ἀ­πό λι­θο­γρα­φί­α τοῦ Λου­ῒ Ντυ­πρέ, 1825. Πι­να­κο­θή­κη Ἑλ­λη­νι­κοῦ Κοι­νο­βου­λί­ου.