1821: Τὰ Μικρὰ τοῦ Μεγάλου Ἀγώνα Γιὰ τὴν ἅ­για Λευ­τε­ριά! [τοῦ Θεοδωράκη Κολοκοτρώνη]

 

TΟΝ ΑΥΓΟΥΣΤΟ τοῦ 1821, στὰ Τρί­κορ­φα, ὄ­ξω ἀ­πὸ τὴν Τρι­πο­λι­τσά, ποὺ τὴν πο­λι­ορ­κοῦ­σαν οἱ Ἕλ­λη­νες, πα­ρου­σι­ά­στη­κε πρω­ῒ-πρω­ῒ ἕ­νας χρι­στια­νὸς μι­σό­γυ­μνος στὸν Κο­λο­κο­τρώ­νη καὶ τοῦ λέ­ει:

       — Ποῦ εἶ­ναι, Κα­πε­τά­νε, αὐ­τὴ ἡ ἅ­για Λευ­τε­ριά, ποὺ κά­θε τό­σο μᾶς κο­πα­νᾶ­τε; Θέ­λω νὰ τὴν προ­σκυ­νή­σω καὶ νὰ δο­ξά­σω τὸ Θε­ό, ποὺ μᾶς τὴ χά­ρι­σε. Ἤ­μου­να κλει­σμέ­νος στὴν Τρι­πο­λι­τσὰ κ' ἐ­γώ· ἡ γυ­ναῖ­κα μου πέ­θα­νε ἀ­πὸ τὴ λοι­μι­κή, ἕ­να παι­δί μου καὶ δυ­ὸ κο­ρί­τσια μου πε­θά­ναν ἀ­π' τὴν πεῖ­να. Ἑ­κα­τὸν τριά­ντα γρό­σια εἶ­χα, μοῦ τὰ πῆ­ρε ὁ Ἀρ­βα­νί­της γιὰ νὰ μὲ βο­η­θή­σῃ νὰ γλυ­τώ­σω. Τέ­λος γλύ­τω­σα! Μιὰ κα­πό­τα μοὔ­μει­νε, στὸ δρό­μο μὲ πι­ά­σα­νε δυ­ὸ πα­λη­κά­ρια δι­κά σου, μοῦ τὴν πή­ρα­νε κι' αὐ­τού­νη! Τώ­ρα εἶ­μαι κι' ἀ­λή­θεια λεύ­τε­ρος! Ζή­τω τὸ λοι­πὸν ἡ ἅ­για Λευ­τε­ριά! Δό­ξα νἄ­χῃ τ' ὄ­νο­μά της!

       Κόκ­κα­λο ὁ Κο­λο­κο­τρώ­νης. Βρῆ­κε τὸ μά­στο­ρή του. Κά­τι θὰ μπο­ροῦ­σε νὰ τοῦ πῇ, ὅ­μως ἔ­βλε­πε πὼς εἶ­χε δί­κιο ὁ ἄν­θρω­πος.

Βι­βλι­ο­γρα­φι­κὴ ση­μεί­ω­ση τοῦ Γ. Βλα­χο­γιά­ννη: Πρα­κτι­κὰ τῆς Βου­λῆς Πε­ρί­οδ. Γ´, Σύ­νοδ. Β´, τόμ. β´, 1852, σ. 365.

Πη­γή: Γιά­ννη Βλα­χο­γιά­ννη, Ἱ­στο­ρι­κὴ Ἀν­θο­λο­γί­α. Ἀ­νέκ­δο­τα – Γνω­μι­κά – Πε­ρί­ερ­γα – Ἀ­στεῖ­α ἐκ τοῦ βί­ου δι­α­σή­μων Ἑλ­λή­νων 1820-1864. Πα­τρι­ω­τι­κὴ χο­ρη­γί­α Ἐμ. Ἀ. Μπε­νά­κη εἰς τι­μὴν τῆς Ἑ­κα­τον­τα­ε­τη­ρί­δος τῆς Ἑλ­λη­νι­κῆς Ἐ­πα­να­στά­σε­ως. Ἀ­θῆ­ναι, 1927, σελ. 193 [Τίτλος: «394.— Γιὰ τὴν ἅ­για Λευ­τε­ριά.»].

Εἰσαγωγὴ (βλ. ἐδῶ) καὶ ἐπιμέλεια ἀφιερώματος: Γιάννης Πατίλης.

Εἰκόνα: Ἡ Ἅλωση τῆς Τριπολιτσᾶς. Πί­να­κας τοῦ Πα­να­γιώ­τη Ζω­γρά­φου μὲ τὴν κα­θο­δή­γη­ση τοῦ Μα­κρυ­γιάν­νη.

Ἄκου ἐδῶ καὶ ὁμιλία γιὰ τὸν Κο­λο­κο­τρώνη τοῦ Δη­μή­τρη Λιαν­τί­νη στὴν Τρί­πο­λη στὶς 13 Φε­βρου­α­ρί­ου 1993.