Του Γιάννη Σχίζα
Από το ksipnistere
Οι Ύβρεις είναι συμπυκνωμένες αρνητικές εκφράσεις που στοχεύουν
ανθρώπους ή καταστάσεις . Οι ύβρεις συνιστούν
μια σημαντική υπόθεση που
συνδέεται με το ρατσισμό, το σωβινισμό, την ανδροκρατική έπαρση, την προσβολή
των θείων, την αλλοτρίωση του ατόμου από την
ερωτική του υπόσταση. Οι ύβρεις προετοιμάζουν το έδαφος για την άσκηση
βίας.
Αξίζει πραγματικά να εντρυφήσουμε σε ορισμένες από αυτές : Λόγου χάρη στο σημαίνον «Κάφρος», που παραπέμπει σε κάποιο Αφρικανικό λαό γνωστό για τις μικρές του επιδόσεις στον πολιτισμό, αλλά συμβαίνει και να ενδημεί στις στήλες αθλητικών εντύπων, κυρίως ως μέσο απαξίωσης διαφόρων καταστροφολάγνων. Ή στο σημαίνον «γυφτιά», που έχει χρησιμοποιηθεί για να υποδηλώσει τη κακογουστιά, τη βρώμα, την αποδιοργάνωση του χώρου και της εμφάνισης ατόμων, την έλλειψη φιλότιμου και άλλα παρεμφερή - θίγοντας όμως από την άλλη πλευρά τους Τσιγγάνους ή Ρομά. Ή στο σημαίνον «Βούλγαροι», που καταχωρήθηκε μάλιστα και στο λεξικό Μπαμπινιώτη ως υβριστικός χαρακτηρισμός εναντίον των Βορειοελλαδιτών, με αποτέλεσμα να προκληθούν χίλιες-μύριες υπερβολικές αντιδράσεις από τους Μακεδονο-αμύντορες : Αντιδράσεις που όμως αδιαφορούσαν για την εκ μέρους ημών προσβολή του γειτονικού λαού μέσω της «κακοδιαχείρισης» του ονόματός του.
Επανέρχομαι σε αυτή την παλιά ιστορία για να υπενθυμίσω κάτι ακόμη παλιότερο - όπως ήταν η καταχώρηση του λήμματος “grec” σε κάποιο Γαλλικό λεξικό, για την υποδήλωση του μικροκλέφτη και μικροαπατεώνα - πράγμα που είχε προκαλέσει αντιδράσεις σε Έλληνες του εξωτερικού, που προφανώς προσβάλλονταν από τη χρήση του ονόματός μας ως «βλήματος» για υβριστικές στοχεύσεις... ..... Οι βρισιές που αναφέρονται στη
«γενετήσια σφαίρα» είναι σε γενικές γραμμές απαξιωτικές της γυναικείας και
της ομοφυλόφιλης προσωπικότητας,
ενώ επίσης εκδηλώνουν απόρριψη
του αυνανισμού....Σε ένα όμως βαθύτερο
επίπεδο, οι υβριστικές εκφράσεις αυτού
του είδους, πέρα από τους άμεσα
θιγόμενους θίγουν και τη σεξουαλικότητα
γενικώς, υποβαθμίζοντάς την στο επίπεδο
μιας αναγκαστικής και ετεροβαρούς
«έκκρισης», όπως είναι η ούρηση ή η αφόδευση...Όταν τα στίφη των οπαδών
μιας «ακατανόμαστης» ομάδας κραυγάζουν
ρυθμικά «ΓΑΜΙΕΤΑΙ – Ο ΠΑΟ – ΚΙ Η ΛΕΩΦΟΡΟΣ», προφανώς , εκτός από την απέχθειά τους για τον ΠΑΟ, συν-δηλώνουν
και την απαξίωση της ερωτικής πρακτικής . Σε επίπεδο ατόμων ή πολιτικής, είχαμε το
σύνθημα «ο Μητσοτ@κης γ@μιέται» - σύνθημα που δεν σταδιοδρόμησε
ούτε απέφερε πολιτικούς πόντους στους χρήστες του… Όταν ο ΧάρυΚλυν σε γνωστό
σκετς διακωμώδησης του «πλούτου της ελληνικής γλώσσας» δίνει στη λέξη «μ@λ@κας» ένα σοβαρό ποσοστό του
συνολικού λόγου – με επικεφαλής εκείνο το αξεπέραστο «μα μ....είσαι
βρε μ...» , που χρησιμοποιείται από τον Λόγιο Εμμανουήλ
Κριαρά - εκφράζει επίσης την υπαρκτή
αποξένωση του ατόμου από μια μορφή ευπρεπούς
λόγου.............
Με την ευκαιρία, θα σχολιάσουμε και το ότι στο
παρελθόν πολλοί «καλλιτεχνικοί
παράγοντες» νόμισαν ότι μπορούν να παράγουν
κωμωδία ή αυθεντικά σκηνικά ζωής,
προβαίνοντας σε ένα overdose βωμολοχιών. Αρκετοί όμως την έπαθαν , με πρώτο και
καλύτερο τον Χάρυ Κλυν, που στις ύστερες
φάσεις του νόμισε ότι θα
πουλήσει τις δημοσίως
εκφερόμενες «βωμολοχίες» ως δείγμα κωμικού πνεύματος...... Στο μακρινό παρελθόν
επίσης αναλήφθηκαν προσπάθειες κατά της υβρεολογίας στα γήπεδα - με την απειλή ποινικών κυρώσεων- καθώς
επίσης και προσπάθειες ευπρεπεισμού του δημόσιου λόγου. Επί δικτατορίας
ακούσθηκαν εκφωνητές ποδοσφαιρικών αγώνων να λένε εκφράσεις του τύπου «ο τερματοφύλακας λακτίζει τη σφαίρα», ή «η σφαίρα εκτός παιδιάς» , ή «δίνει την
σφαίρα εις τον προπορευόμενο» , πρακτική που εγκαταλείφθηκε όμως γρήγορα , ενώ
οι μετέπειτα ευπρεπειστικές απόπειρες
άφησαν τουλάχιστον την
ξεκαρδιστική ανάμνηση μιας γελοιογραφίας του Γιάννη Καλαϊτζή :
Στην οποία οι έξαλλοι πλην
καθωσπρεπεισμένοι φίλαθλοι φώναζαν «ΡΕ ΚΙΝΑΙΔΕ ΔΙΑΙΤΗΤΗ, ΣΥΝΟΥΣΙΑΖΕΣΑΙ» !
Συνοψίζουμε
λοιπόν : Οι βρισιές είναι κακό πράγμα, που έχουν άμεσα αλλά και έμμεσα
πληττόμενους, έστω και εάν είναι αυτοαναφορικές – π.χ «στα απαυτά μου». Οι
βρισιές είναι κακές αλλά όχι χειρότερες από την επιθετική και
απορριπτική διάθεση, που κατά καιρούς διακατέχει όλους μας. Η εξάλειψη αυτών των δύο – ύβρεων και αρνητικής
διάθεσης- ανήκει στη σφαίρα της ουτοπίας, μερικές δε φορές στη σφαίρα της
μεταφυσικής, που ευαγγελίζεται την
κατάργηση του μίσους ενώ αυτό
αναδύεται αυθόρμητα σε μια κοινωνία αντιθέσεων. Προφανώς,
ένα βρισίδι χωρίς «περιβαλλοντικές» επιπτώσεις - δηλαδή χωρίς παράπλευρες απώλειες εις
βάρος της ερωτικής φύσης του ανθρώπου ή
εις βάρος κάποιων λαών και
συλλογικοτήτων - θα πρέπει να αποτελεί
ζητούμενο του χώρου. Προτείνω σε όλους – συμπεριλαμβανομένου του εαυτού μου ! - να
αποφεύγουμε τον πειρασμό των κατεστημένων
«σημάνσεων» και να εκφράζουμε την αρνητική μας διάθεση με
ευρηματικότητα, διαμορφώνοντας ένα εναλλακτικό βρισίδι...

Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου