*Εισήγηση
στο συνέδριο της ΑΚΤΟ (23-25 Μαϊου 2012) με θέμα : «Η μορφή της ομορφιάς-το σχήμα της ασχήμιας»
Ο
Ντοστογιέφσκυ έλεγε : Η ομορφιά θα σώσει τον κόσμο…Σε αυτό όμως τον κόσμο που
ζούμε, υπάρχουν περιοχές όπου κάποιοι πιστεύουν το αντίθετο, δηλαδή ότι η
ασχήμια είναι αυτή που θα σώσει…Παραδείγματος χάρη στη Ζιμπάμπουε, όπου το
14,3% του πληθυσμού είναι φορέας του ιού ΗΙV. Στη χώρα αυτή ένας πολιτικός, αποβλέποντας στη μείωση των
σεξουαλικών επαφών και αδιαφορώντας
για τη διεθνή κατακραυγή, προτείνει τη συστηματική «ασχημοποίηση» των γυναικών : Να ξυρίζουν το κεφάλι τους, να μην
πλένονται, να μην στολίζονται ,ει δυνατόν
να κάνουν κλειτοριδεκτομή…
Όμως ακόμη
και οι εξαιρέσεις «επείγουσας ανάγκης» επιβεβαιώνουν τον κανόνα ….Παρά τις
όποιες αντιρρήσεις όσον αφορά τις
παράπλευρες απώλειες της αισθητικής(!), ο σύγχρονος κόσμος είναι κατά
συντριπτική πλειοψηφία πεισμένος για την αξία της ! Και παραπέρα ακόμη, η αισθητική του σώματος φαίνεται να αποτελεί την
αφετηρία εκτιμήσεων για την μείζονα
αισθητική - των πραγμάτων και του χώρου. Ας πάρουμε ως
παράδειγμα την περίπτωση της
εγκατάστασης ανεμογεννητριών σε ειδικές
περιοχές της φύσης, που συνήθως είναι τα υψηλότερα σημεία των ορεινών περιοχών.
Οι υποστηρικτές των ανεμογεννητριών υποστηρίζουν ότι η εγκατάστασή τους συνιστά ένα αισθητικά ουδέτερο γεγονός, παρά το ότι
αυτό διαδραματίζεται συχνά στη καρδιά της φύσης…..Αντίθετα οι αντίπαλοι
επικαλούνται την πλειάδα των αισθητικών και καλλωπιστικών
αναπλάσεων, που γίνονται σε όλες τις κλίμακες της ζωής – στη πόλη, στη
γειτονιά , στο δρόμο, στον ιδιωτικό χώρο του σπιτιού, στο σώμα – για να
υποστηρίξουν την ανάγκη της επέκτασης
της αισθητικής προστασίας του μείζονος χώρου (τοπίο) . Και επομένως για
να θέσουν το ζήτημα της συμβατότητας των μορφών και των σχημάτων της
βιομηχανίας Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, με αυτά της φύσης….
Το «τοπίο
του σώματος», είναι μια έκφραση δόκιμη στο χώρο της λογοτεχνίας. Μια έκφραση
διεγερτική για αναζητήσεις βαθύτερες, για
την κατανόηση κάποιων εξωραϊστικών δράσεων – έστω και αν αυτές οι δράσεις είναι
κατά βάθος δυσερμήνευτες.
Γιατί εξωραϊζουμε το σώμα, τον αστικό χώρο, το
τοπίο;
Μπορούμε να
μιλάμε για ενιαία κριτήρια αισθητικής αξιολόγησης σωματικών και «υλικών» συστημάτων;
Να ένα
ενδιαφέρον ερώτημα. Θα ξεκινήσω από το τοπίο ,σε αναζήτηση αυτής της πιθανής
ενότητας.