"Πράσινη" επανάσταση στην Ευρώπη

Της Έφης Τριήρη
etriiri@naftemporiki.gr

Οι τιμές φυσικού αερίου και άνθρακα βουλιάζουν στην Ευρώπη, υπό την απειλή των φθηνότερων τιμών καθαρής ενέργειας, που κερδίζει ολοένα και μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς και τείνει να θέσει εκτός παιχνιδιού τα ορυκτά καύσιμα. Αυτό δείχνει ότι κάτι πάει να αλλάξει. Τόσο το φυσικό αέριο όσο και ο άνθρακας γνώρισαν τις τελευταίες ημέρες απώλειες για τέταρτη συναπτή εβδομάδα, με το φυσικό αέριο να προβλέπεται ότι στο πρώτο εξάμηνο θα παρουσιάσει τη μεγαλύτερη πτώση εδώ και μία δεκαετία. Εξέλιξη που επιτείνεται ακόμη περισσότερο από την αφθονία προσφοράς σε υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) που καταφθάνει στην Ευρώπη.
Το LNG είναι τόσο φθηνό σήμερα που ανταγωνίζεται σχεδόν μόνο τον άνθρακα, του οποίου η ζήτηση φαίνεται να περιορίζεται, αν και κάποιοι αναλυτές προβλέπουν ότι η πτωτική πορεία του θα σταματήσει. Τα προθεσμιακά συμβόλαια φυσικού αερίου στην Ολλανδία, που θεωρούνται ορόσημο για την Ευρώπη, απώλεσαν το ήμισυ της αξίας τους. Τα προθεσμιακά άνθρακα παράδοσης το επόμενο έτος «είδαν» τις τιμές τους να χάνουν το ένα τέταρτο της αξίας τους, καθώς ο ήπιος χειμώνας διατήρησε τα αποθέματα στα ευρωπαϊκά λιμάνια σε ασυνήθιστα υψηλά επίπεδα.

Από την άλλη πλευρά, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας διεκδικούν ολοένα και μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς, με την παράκτια παραγωγή αιολικής και ηλιακής ενέργειας να γίνεται πολύ πιο φθηνή από τη μέση τιμή ενέργειας στις μεγαλύτερες αγορές της Ευρώπης. Η εξέλιξη αυτή καταδεικνύει την αποφασιστικότητα της Ευρώπης να σταματήσει σταδιακά τη χρήση του άνθρακα. Η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης, η Γερμανία, έχει θέσει ως στόχο να αποδεσμευθεί από την παραγωγή ενέργειας από ορυκτά καύσιμα μέσα στις δύο επόμενες δεκαετίες. Η Βρετανία, για πρώτη φορά από τη Βιομηχανική Επανάσταση, παρήγε ηλεκτρική ενέργεια χωρίς να χρησιμοποιήσει ούτε ένα γραμμάριο άνθρακα επί 15 ημέρες, καθώς επιταχύνει τις προσπάθειές της να καταργήσει σταδιακά τα ορυκτά καύσιμα.
Την ίδια στιγμή, η κατανάλωση ορυκτών καυσίμων για την παραγωγή ενέργειας στις ΗΠΑ βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο από το 1994, ενώ η Κίνα, παρότι εξακολουθεί να κατέχει το ρεκόρ της μεγαλύτερης κατανάλωσης άνθρακα στον κόσμο, επενδύει σήμερα πάνω από 100 δισ. δολάρια ετησίως στην επέκταση της ανάπτυξης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, περισσότερα δηλαδή απ’ ό,τι δαπανούν ΗΠΑ και Ε.Ε. μαζί.
Βεβαίως, θα πρέπει να γίνουν ακόμη πάρα πολλά για να αντιμετωπιστεί η κλιματική αλλαγή, όπως για παράδειγμα να απαγορευτούν σταδιακά τα ντιζελοκίνητα οχήματα, να βελτιωθεί η ενεργειακή απόδοση των κατοικιών, να μειωθεί η κατανάλωση κρέατος και να φυτευτούν εκατομμύρια δέντρα. Όμως, είναι μια αρχή για μια νέα ενεργειακή εποχή.