του Γιάννη Ζήβα
Μιά που η Βολιβία βρίσκεται σήμερα στην επικαιρότητα αξίζει έστω συνοπτικά να την περιηγηθούμε και να πούμε δυό λόγια γι' αυτή τη χώρα των φυσικών ιδιαιτεροτήτων. Με έκταση 1.100.000 τ.χ. και με πληθυσμό 7.600.000 κατοίκους η χώρα αυτή όπως και η νοτίως εκτεινομένη Παραγουάη είναι οι μόνες στην Νότια Αμερική , που δεν βρέχονται από θάλασσα. Ένα άξιο λόγου φυσιογεωγραφικό χαρακτηριστικό είναι ότι το 65% της έκτασης της χώρας είναι πεδινό και καταλαμβάνει το ανατολικό τμήμα της χώρας ενώ το 35% της έκτασης καταλαμβάνεται από τις Άνδεις στα δυτικά όπου ---εκ πρώτης όψεως παραδόξως---είναι και το πιό πυκονοκατοικημένο. Εδώ σε υψόμετρο που κυμαίνεται από τα 3000 έως τα 4500 μέτρα, συναντούμε τις μεγάλες πόλεις της χώρας : την Λά Πάζ (πρωτεύουσα), Ποτοσί, Κοτασμπάμπα, Σούκρε αλλά και πολλές μικρότερες με μεγάλη σχετικά πυκνότητα πληθυσμού.
Στα ανατολικά πληθυσμιακά κέντρα είναι η Σάντα Κρούθ, και η Τρινιδάδ. Ο πολιτισμός των ιθαγενών αποτελεί έναν εξαιρετικά ενδιαφέροντα θησαυρό, απόηχο των μεγάλων προκολομβιανών πολιτισμών που ήκμασαν στην Λατινική Αμερική. Η Ιστορία συνέδεσε την Βολιβία με τις τύχες του Περού στο διάβα των αιώνων, μιά και εκεί οι ισπανοί κονκισταδόρες με επικεφαλής τον Πιθάρο επέβαλαν διά πυρός και σιδήρου την κυριαρχία τους με εκατομμύρια θύματα από τον ντόπιο ιθαγενή πληθυσμό.
Η πόλη Ποτοσί αποτελούσε ανέκαθεν το εξορυκτικό κέντρο αργύρου. Σε άλλα μέρη των υψιπέδων των Άνδεων βρέθηκαν κοιτάσματα βολφραμίου και κασσιτέρου. Όμως στην σύγχρονη εποχή το μήλο της έριδος για πολλές πολυεθνικές και μητροπολιτικά κέντρα της Δύσης αποτελεί το λίθιο, ένα μέταλλο ελαφρύ μέν, χρησιμότατο δε στην επεξεργασία του αλουμινίου αλλά κυρίως στην παραγωγή τελευταίας τεχνολογίας μπαταριών. Εκεί παίζεται σήμερα το παιχνίδι των πολυεθνικών , αμερικανικών, γερμανικών, αλλά και κινεζικών εταιρειών. Από εκεί μπορούμε να συναγάγουμε πολλά συμπεράσματα για την λυσσαλέα επίθεση των συμφερόντων των ΗΠΑ στον ανταγωνισμό τους με τα ευρωπαϊκά και κινεζικά κεφάλαια για την αποκλειστική εκμετάλλευση του πολύτιμου αυτού μετάλλου, πάντα εις βάρος της βολιβιανής οικονομίας και κοινωνίας.
Φυσιογεωγραφικά εντυπωσιάζει το τεράστιο οροπέδιο (Altiplano) που εκτείνεται στα δυτικά της χώρας και περιλαμβάνει και την υψηλότερη (3800 μ. υψόμετρο) στον κόσμο λίμνη Τιτικάκα (8340 τ.χ.). Νοτιότερα συναντούμε την λίμνη που στα ελληνικά με το άκοσμα του ονόματός της είναι σαν να απορούμε και να θαυμάζουμε, μιά και το όνομά της είναι : Ποοπό (Poopó). O άσσος που κρύβει όμως αυτή η εξωτική φύση των Άνδεων και ειδικά της Βολιβίας είναι ένα γεωφυσικό παράδοξο που εκτείνεται στα νοτιοδυτικά. Πρόκειται για την τεράστια αλατώδη λίμνη Ουγιούνι (Uyuni) που βρίσκεται σε υψόμετρο 3650 μέτρων. Προέκυψε από φυσική αποξήρανση τεραστίων λιμνών πρίν από εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια. Η ποσότητα του άλατος προσμετράται στα 10 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα. Η φαντασμαγορία της λίμνης μαγεύει τον περιηγητή ιδιαίτερα μετά από βροχή. Τότε η αλατώδης αυτή λίμνη μοιάζει με ένα ανυπέρβλητης ομορφιάς κάτοπτρο, στο οποίο καθρεπτίζονται τα πέριξ ορεινά συγκροτήματα. Μέσα στην αλατώδη αυτή λίμνη συναντούμε σποραδικά μικρά νησάκια που λέγονται νησιά των ψαριών
( Islas de pescados).
Σήμερα η χώρα βρίσκεται σε μία μεγάλη αναταραχή μετά την πραξικοπηματική ενέργεια των ΗΠΑ και ειδικά των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών να τοποθετήσουν μία εγκάθετη κυβέρνηση και να αναγκάσουν σε παραίτηση την λαϊκή κυβέρνηση του κόμματος MAS υπό τον Έβο Μοράλες. Ο λαός της Βολιβίας είδε εδώ και 13 χρόνια το βιοτικό του επίπεδο να βελτιώνεται θεαματικά, να εθνικοποιούνται πολλοί τομείς της οικονομίας, και να ενισχύεται η Παιδεία και η Δημόσια Υγεία. Όμως η λαϊκή κυβέρνηση δέν είχε τον στρατό με το μέρος της, πράγμα που αποβαίνει μοιραίο για χώρες που βρίσκονται στην πίσω αυλή των ΗΠΑ. Απομένει να δούμε κατά πόσον ο λαϊκός παράγοντας μπορεί να πάρει το πάνω χέρι ξανά στην χώρα. Ανέκαθεν παρατηρείται εδώ η έντονη αντιπαράθεση του ιθαγενούς πληθυσμού με τα συμφέροντα των γαιοκτημόνων και των πολυεθνικών, όπως και στις άλλες γειτονικές χώρες. Τα πειράματα των λαϊκών εξουσιών στην Βενεζουέλα, το Εκουαδόρ, την Ουρουγουάη, την Παραγουάη και την Βολιβία υφίστανται παλινωδίες , αλλά μένει να αποδειχθεί η δυνατότητα επικράτησής τους.
Μιά που η Βολιβία βρίσκεται σήμερα στην επικαιρότητα αξίζει έστω συνοπτικά να την περιηγηθούμε και να πούμε δυό λόγια γι' αυτή τη χώρα των φυσικών ιδιαιτεροτήτων. Με έκταση 1.100.000 τ.χ. και με πληθυσμό 7.600.000 κατοίκους η χώρα αυτή όπως και η νοτίως εκτεινομένη Παραγουάη είναι οι μόνες στην Νότια Αμερική , που δεν βρέχονται από θάλασσα. Ένα άξιο λόγου φυσιογεωγραφικό χαρακτηριστικό είναι ότι το 65% της έκτασης της χώρας είναι πεδινό και καταλαμβάνει το ανατολικό τμήμα της χώρας ενώ το 35% της έκτασης καταλαμβάνεται από τις Άνδεις στα δυτικά όπου ---εκ πρώτης όψεως παραδόξως---είναι και το πιό πυκονοκατοικημένο. Εδώ σε υψόμετρο που κυμαίνεται από τα 3000 έως τα 4500 μέτρα, συναντούμε τις μεγάλες πόλεις της χώρας : την Λά Πάζ (πρωτεύουσα), Ποτοσί, Κοτασμπάμπα, Σούκρε αλλά και πολλές μικρότερες με μεγάλη σχετικά πυκνότητα πληθυσμού.
Στα ανατολικά πληθυσμιακά κέντρα είναι η Σάντα Κρούθ, και η Τρινιδάδ. Ο πολιτισμός των ιθαγενών αποτελεί έναν εξαιρετικά ενδιαφέροντα θησαυρό, απόηχο των μεγάλων προκολομβιανών πολιτισμών που ήκμασαν στην Λατινική Αμερική. Η Ιστορία συνέδεσε την Βολιβία με τις τύχες του Περού στο διάβα των αιώνων, μιά και εκεί οι ισπανοί κονκισταδόρες με επικεφαλής τον Πιθάρο επέβαλαν διά πυρός και σιδήρου την κυριαρχία τους με εκατομμύρια θύματα από τον ντόπιο ιθαγενή πληθυσμό.
Η πόλη Ποτοσί αποτελούσε ανέκαθεν το εξορυκτικό κέντρο αργύρου. Σε άλλα μέρη των υψιπέδων των Άνδεων βρέθηκαν κοιτάσματα βολφραμίου και κασσιτέρου. Όμως στην σύγχρονη εποχή το μήλο της έριδος για πολλές πολυεθνικές και μητροπολιτικά κέντρα της Δύσης αποτελεί το λίθιο, ένα μέταλλο ελαφρύ μέν, χρησιμότατο δε στην επεξεργασία του αλουμινίου αλλά κυρίως στην παραγωγή τελευταίας τεχνολογίας μπαταριών. Εκεί παίζεται σήμερα το παιχνίδι των πολυεθνικών , αμερικανικών, γερμανικών, αλλά και κινεζικών εταιρειών. Από εκεί μπορούμε να συναγάγουμε πολλά συμπεράσματα για την λυσσαλέα επίθεση των συμφερόντων των ΗΠΑ στον ανταγωνισμό τους με τα ευρωπαϊκά και κινεζικά κεφάλαια για την αποκλειστική εκμετάλλευση του πολύτιμου αυτού μετάλλου, πάντα εις βάρος της βολιβιανής οικονομίας και κοινωνίας.
Φυσιογεωγραφικά εντυπωσιάζει το τεράστιο οροπέδιο (Altiplano) που εκτείνεται στα δυτικά της χώρας και περιλαμβάνει και την υψηλότερη (3800 μ. υψόμετρο) στον κόσμο λίμνη Τιτικάκα (8340 τ.χ.). Νοτιότερα συναντούμε την λίμνη που στα ελληνικά με το άκοσμα του ονόματός της είναι σαν να απορούμε και να θαυμάζουμε, μιά και το όνομά της είναι : Ποοπό (Poopó). O άσσος που κρύβει όμως αυτή η εξωτική φύση των Άνδεων και ειδικά της Βολιβίας είναι ένα γεωφυσικό παράδοξο που εκτείνεται στα νοτιοδυτικά. Πρόκειται για την τεράστια αλατώδη λίμνη Ουγιούνι (Uyuni) που βρίσκεται σε υψόμετρο 3650 μέτρων. Προέκυψε από φυσική αποξήρανση τεραστίων λιμνών πρίν από εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια. Η ποσότητα του άλατος προσμετράται στα 10 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα. Η φαντασμαγορία της λίμνης μαγεύει τον περιηγητή ιδιαίτερα μετά από βροχή. Τότε η αλατώδης αυτή λίμνη μοιάζει με ένα ανυπέρβλητης ομορφιάς κάτοπτρο, στο οποίο καθρεπτίζονται τα πέριξ ορεινά συγκροτήματα. Μέσα στην αλατώδη αυτή λίμνη συναντούμε σποραδικά μικρά νησάκια που λέγονται νησιά των ψαριών
( Islas de pescados).
Σήμερα η χώρα βρίσκεται σε μία μεγάλη αναταραχή μετά την πραξικοπηματική ενέργεια των ΗΠΑ και ειδικά των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών να τοποθετήσουν μία εγκάθετη κυβέρνηση και να αναγκάσουν σε παραίτηση την λαϊκή κυβέρνηση του κόμματος MAS υπό τον Έβο Μοράλες. Ο λαός της Βολιβίας είδε εδώ και 13 χρόνια το βιοτικό του επίπεδο να βελτιώνεται θεαματικά, να εθνικοποιούνται πολλοί τομείς της οικονομίας, και να ενισχύεται η Παιδεία και η Δημόσια Υγεία. Όμως η λαϊκή κυβέρνηση δέν είχε τον στρατό με το μέρος της, πράγμα που αποβαίνει μοιραίο για χώρες που βρίσκονται στην πίσω αυλή των ΗΠΑ. Απομένει να δούμε κατά πόσον ο λαϊκός παράγοντας μπορεί να πάρει το πάνω χέρι ξανά στην χώρα. Ανέκαθεν παρατηρείται εδώ η έντονη αντιπαράθεση του ιθαγενούς πληθυσμού με τα συμφέροντα των γαιοκτημόνων και των πολυεθνικών, όπως και στις άλλες γειτονικές χώρες. Τα πειράματα των λαϊκών εξουσιών στην Βενεζουέλα, το Εκουαδόρ, την Ουρουγουάη, την Παραγουάη και την Βολιβία υφίστανται παλινωδίες , αλλά μένει να αποδειχθεί η δυνατότητα επικράτησής τους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου