ΤΑ ΚΟΝΚΟΡΝΤ ΕΙΝΑΙ ΠΑΝΤΟΤΙΝΑ

Του Γιάννη Σχίζα*

Xάρη στους συνάδελφους   Κώστα Πατούρα     και Στέφανο  Καμπανέλλη και φυσικά χάρη  στο φεϊσμπουκ, μπόρεσα να σώσω μια «στιγμή» της πολιτικής αεροπορίας την 20^η  Μαϊου του 1990…Τότε ήλθε ένα σχέδιο πτήσης (flight plan) του  κονκόρντ από τη Λυών της Γαλλίας με προορισμό την  Αθήνα, έχοντας σαν  εναλλακτικό προορισμό   τη Κωνσταντινούπολη -  σε περίπτωση που το αεροπλάνο  δεν κατάφερνε  να προσγειωθεί  εδώ. Το περιμέναμε λοιπόν, και πραγματικά, μετά από λίγες ώρες το αεροσκάφος προσγειώθηκε σε μας, στο αεροδρόμιο του Ελληνικού. Ο θόρυβος του ήταν εκκωφαντικός, τα διπλά τζάμια του κτιρίου ελέγχου μόλις και μετά βίας αρκούσαν για να μην συγκλονισθείς από τη δόνηση που σου φαίνονταν ότι εισδύει παντού, όχι μόνο από τα  αυτιά αλλά και από ολόκληρους τους πόρους του σώματος. Με "βιβλικούς όρους"   ο θόρυβος ήταν παραπλήσιος με τις σάλπιγγες του  Ιησού του Ναυή, που μέσα από το συγχρονισμό τους κατάφεραν να γκρεμίσουν τα τείχη της πολιορκημένης Ιεριχούς....  

Η προσγείωση στο αεροδρόμιο του Ελληνικού είχε κάτι από τη προσεδάφιση  μιας διαπλανητικής συσκευής. Το κονκόρντ έτρεχε με ταχύτητα τουλάχιστον 2 Μαχ , που ήταν πολύ  περισσότερη από τα 0,85 Μαχ που μπορούσαν το μέγιστο να αναπτύξουν  ακόμη και τα τζάμπο της πολιτικής αεροπορίας. Επίσης χάραζε ευθείες διαδρομές αποφεύγοντας τις αεροπορικές τεθλασμένες, πετούσε δε σε ύψη  55.000 έως 60.000 ποδών, πολύ περισσότερο από τα όρια  των 46.000 ποδών που έδινε ο Διεθνής Οργανισμός Πολιτικής Αεροπορίας  στα κράτη ως  Εθνικό  Εναέριο Χώρο.....

  Για πολλά χρόνια το "Μαχ" μου θύμιζε μια ερώτηση που μου έκανε μια νεαρή συνάδελφος : Τι ήταν αυτό το Μαχ; Λοιπόν, το πρώτο πράμα που της εξήγησα ήταν.... ότι ο Λένιν ως φιλόσοφος(!!!)  βρίσκονταν σε αγεφύρωτη αντίθεση με τον Μαχ, που ήταν οπαδός της υποκειμενικής  παράστασης του κόσμου.... Ο Μαχ , που ήταν φυσικός εκτός από φιλόσοφος , φυσικά  επιβραβεύτηκε για την εμμονή του στο σύστημα με  την χορήγηση του ονόματος του σε μια βασική παράμετρο της αεροπορίας, ενώ ο Λένιν πήρε μια άλλη  θέση...

ΕΠΙΔΕΙΞΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΥΠΕΡΟΧΗΣ, ΚΑΙ ΟΧΙ ΜΟΝΟ

Το κονκόρντ ήταν προϊον μιας Γαλλοβρετανικής συμμαχίας και ήταν αποτέλεσμα δύο επιδιώξεων  : Αφενός της επιθυμίας των δύο δυνάμεων για επίδειξη τεχνολογικής υπεροχής, σε μια περίοδο που προετοιμάζονταν από τους Αμερικανούς το εγχείρημα της προσελήνωσης...Και  αφετέρου για να ικανοποιήσει τον  ασίγαστο πόθο των ανωτέρων τάξεων και ειδικά των μετόχων της Jet Society για περιορισμό του ταξιδιωτικού χρόνου! Το Κονκόρντ πέταξε στους ουρανούς στις αρχές του 1969, μόλις 2 μήνες μετά την πτήση του Τουπόλεφ 144 : Αυτό το τελευταίο, που πήρε  το  όνομα  του μηχανικού και σχεδιαστή Τουπόλεφ και  καταγγέλθηκε ως  προϊόν βιομηχανικής κατασκοπίας από τους Δυτικούς,  βγήκε στον αέρα στις 31 Δεκεμβρίου του 1968 και μπορούσε επίσης να αναπτύσσει ταχύτητα 2300 χιλιομέτρων την ώρα. Το μέλλον του όμως υπήρξε κάθε άλλο παρά λαμπρό, ήδη το 1977 υπέστη ολική καταστροφή σε μια αεροπορική επίδειξη στο Παρίσι και η απόσυρσή του από την εναέρια κυκλοφορία ήλθε σύντομα.

 Το κονκόρντ ρύπαινε την ατμόσφαιρα σε ένα τεράστιο βαθμό, αν σκεφθούμε ότι σήμερα  μόνο  η πτήση Λονδίνο-Νέα Υόρκη-Λονδίνο δημιουργεί περίπου 986 κιλά CO2 ανά επιβάτη, ενώ η πτήση Λονδίνο-Ρώμη-Λονδίνο 234 κιλά CO2/επιβάτη.  (Manchester Metropolitan University. Atmosfair. Guardian. ecozen.gr, 19/7/2019.).    Υπάρχουν ακόμη πολλοί που διατείνονται ότι οι πτήσεις με κονκόρντ παραβλάπτουν τη στιβάδα του Όζοντος, που είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση της υπεριώδους ακτινοβολίας.

Σε ένα κόσμο που αρκούσαν ελάχιστες ώρες - λιγότερες  από ένα 24ωρο ! -  για την περιφορά του, το κονκόρντ θύμιζε  την υπεροπτική επιδίωξη  του ανθρώπου για νέα ρεκόρ...  Η    πτώση του κονκόρντ το 2003 ήταν προϊόν ενός σοβαρού ατυχήματος το οποίο απομένει ουσιαστικά μέχρις στιγμής αδιευκρίνιστο. Επόμενο ήταν η απόσυρσή του και η μελέτη της κατασκευής του, χωρίς αυτό να επιβάλλεται από κάποιο κανόνα.

ΝΕΑ ΣΧΕΔΙΑ

Τώρα οι αεροπορικές εταιρείες σχεδιάζουν ένα "κονκόρντ" το ίδιο γρήγορο αλλά πολύ λιγότερο θορυβώδες - σε σχέση με τον προκάτοχό του, που είχε αποκλεισθεί από τα κυριότερα αεροδρόμια του κόσμου τις βραδυνές ώρες...Ήδη η ΝΑΣΑ από το 2014 ασχολείται με την καθιέρωση ενός στάνταρ για  χαμηλής έντασης sonic booms (ηχητική έκρηξη),που είναι τα ηχητικά και κρουστικά κύματα τα παραγόμενα  κατά τη διάσπαση του ήχου.

Παράλληλα όμως η αεροπορική βιομηχανία στρέφεται σε κατευθύνσεις πιο ρεαλιστικές, διαβλέποντας νέες δυνατότητες.

Μια από αυτές τις κατευθύνσεις είναι τον   "αυτοκινητοπλάνο", που αποτελεί κράμα αυτοκινήτου και αεροπλάνου ικανού να μετασχηματίζεται κατά βούληση σε αυτοκίνητο ή αεροπλάνο. Ακολουθεί το αεροπλάνο - ελικόπτερο,  μια πιο φιλόδοξη κατασκευή, που προσδίδει στο αεροπλάνο τη δυνατότητα να υψώνεται αλλά και να προσγειώνεται επί τόπου, καταργώντας επίσης τα τεράστια "χωρικά" κόστη των αεροδρομίων. Λιγότερο φιλόδοξη αλλά πιο θεαματική είναι  η δυνατότητα των σύγχρονων αεροσκαφών να "βλέπουν"  σε κάθε τους σημείο και ταυτόχρονα να προσφέρουν αυτή  την  όραση σε κάθε επιβάτη - κάνοντας την πτήση πιο ευχάριστη και ενδιαφέρουσα.

ΠΗΓΗ  ΔΡΟΜΟΣ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ