Του
Γιάννη Σχίζα
Ποντίκι, 1.8.24
Η
λογιστική εξελίσσεται δυσμενώς για τις ομάδες εκείνες που έλκονται από τον
νησιώτικο , τον παραλιακό και τον αστικό τουρισμό. Ακούω κάτι τιμές που
συνοδεύουν προϊόντα ευρείας κατανάλωσης και παίρνω ανάποδες στροφές : Ο καφές στα νησιά των Κυκλάδων καταντάει 20 ευρώ, το γεύμα αισίως τα 300 ευρώ, η ενοικίαση διαμερίσματος
έρχεται στα 200 ευρώ την ημέρα . Στις παραλίες με πληροφορούν ότι η πρώτη θέση
από τις ξαπλώστρες έχει 120 ευρώ, φτάνοντας μέχρι 60 ευρώ στις τελευταίες
θέσεις. Στις πόλεις τα Αirbnb στοιχίζουν
πανάκριβα, ενώ πολλές επισκέψεις στους
αστικούς χώρους ξένων πόλεων γίνονται πλέον μαζικά, με πούλμαν. Το σπιράλ
των τιμών ξεκινάει από τον τουρισμό και επηρεάζει όλες τις τιμές, προκαλεί μια
ανοδική δίνη και πληθωρισμό, σε βαθμό ώστε να κάνει επιτακτική την παρέμβαση
κάποιας δημόσιας αρχής.
Ο χώρος της πόλης βρίσκεται σε στενότητα, που
είναι μάλιστα ανυπόφορη στη περίπτωση της Αθήνας. Πως μπορούν οι τουρίστες να απολαύσουν τα
μνημεία και τα άλλα αξιοθέατα της πόλης, ενώ διασταυρώνονται με αυτοκίνητα και άλλους
πεζούς, ενώ η υπερθέρμανση του περιβάλλοντος
κάνει τη ζωή ανυπόφορη;
Παλιός
, γνώριμος από το περιβαλλοντικό κίνημα,
ύψους 1.65 και βάρους 140 κιλών – κοντόχοντρος δηλαδή - συνήθιζε να λέει ότι
πρόβλημά του δεν είναι η
περίσσεια βάρους αλλά η έλλειψη ύψους…Με ένα παρεμφερές
σκεπτικό, έγραφα κι εγώ από την εποχή της
Νέας Οικολογίας και του περιοδικού Highlights, ότι η Αθήνα
πρέπει να γίνει ψηλόλιγνη , απελευθερώνοντας έτσι επιφανειακό χώρο,
δυνατότητες για πεζούς, διακίνηση αερίων ρευμάτων . Φυσικά έπαιρνα υπόψη
την «πολεοδομία τριών
διαστάσεων» του Λε Κορμπυζιέ , όπως
διατυπώθηκε στην περίφημη «Χάρτα των Αθηνών», που σήμαινε «αναδιάταξη» των
κτιριακών όγκων στον υπέργειο και υπόγειο χώρο….
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ
ΑΛΛΑ ΕΥΦΑΝΤΑΣΤΗ
ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑ
Μια δημοκρατική
πολεοδομία μπορεί να δημιουργήσει
ελεύθερους χώρους εκ του μηδενός, κάνοντας τον αστικό χώρο κυκλοφορήσιμο και
ελκυστικό σε κατοίκους και σε
τουρίστες ! Ο επαναπροσδιορισμός των συντελεστών δόμησης
και η κατεδάφιση κάποιων παμπάλαιων , μη
διατηρητέων κτιρίων , μπορούν να
λειτουργήσουν προς αυτή την κατεύθυνση,
κι ακόμη να προσφέρουν απασχόληση στο σημερινό κατασκευαστικό δυναμικό της χώρας . Η Ελλάδα δεν χρειάζεται αυτό που κάποτε «σκάει» στο λόγο του πρωθυπουργού - δηλαδή μια νέα φάση
εκτατικής δόμησης με τα γνωστά,
φυσιοβόρα και ενεργειοβόρα χαρακτηριστικά
– αλλά μια ποιοτική μετεξέλιξη του δομημένου χώρου.…
Ο
«δρόμος της αρετής» οδηγεί στην έλλογη και μεγαλύτερη ανάπτυξη των κτιριακών υψών, επομένως στη
μεγιστοποίηση του επιφανειακού χώρου
υπέρ των πεζών, στην ανακοπή της προαστιοποίησης και επομένως στην υπεράσπιση
της φύσης, στην υπογειοποίηση διαφόρων
δευτεροκλασάτων χρήσεων – π.χ. των γκαράζ.
Υπάρχει όμως και ο «δρόμος της κακίας» :
Που είναι η πολεοδομία μονής
κατεύθυνσης, η αναζήτηση του απλώς υψηλότερου
στη θέση του υψηλού, η προσφορά κατασκευαστικών δυνατοτήτων στις
επιχειρήσεις αντί της ολιστικής αντιμετώπισης δόμησης και
ποιότητας ζωής. Κάτι τέτοιο τείνει να κατασκευαστεί στο χώρο του παλιού
αεροδρομίου, με τον ουρανοξύστη.
Σήμερα
η Κίνα έρχεται να καταλάβει τη θέση της Μαλαισίας στη δημιουργία των υψηλότερων
κτιρίων του κόσμου , με τους δίδυμους Phoenix
Towers, στην πόλη Γιουχάν «των χιλίων λιμνών». Γράφει ο
Οικονομικός Ταχυδρόμος : «Η πρόταση του δανέζικου αρχιτεκτονικού γραφείου BIG
προκρίθηκε για τους ουρανοξύστες Qianhai Prisma Towers που θα ανεγερθούν στη
Σενζέν της Κίνας. Οικοδομημένοι από τη μία και την άλλη πλευρά της Shenzhen
Hong Kong Plaza, οι ουρανοξύστες θα έχουν αντιστοίχως ύψος 300 και 250 μέτρα». Η
συγκεκριμένη χώρα φαίνεται να
προσανατολίζεται στο τουριστικό
μοντέλο των επτάστερων(!) ξενοδοχείων και των γκλαμουροειδών κατασκευών τύπου
Ντουμπάϊ, παραγνωρίζοντας ότι
η παραγωγή «τεχνολογικών show» αδυνατεί να
υπηρετήσει έναν ποιοτικό τουρισμό με
αυξημένες πολιτιστικές απαιτήσεις. Φαίνεται ότι ο
αστικός τουρισμός της Κίνας εξυπηρετείται
με τέτοιες δομές, ασχέτως ποιότητας.
ΦΩΝΗ
ΥΠΕΡ ΤΟΥ STATUS
O εγχώριος επαρχιωτισμός συνηθίζει να «τσιμπάει» οποιουσδήποτε
νεωτερισμούς εκβάλλει το ρεύμα της ιστορίας, χωρίς προηγούμενη αξιολόγηση :
Όμως σε μια ευρωπαϊκή χώρα όπως η Ελλάδα, όπου το μεγαλύτερο κομμάτι του πληθυσμού
δηλώνει ότι δεν θα κάνει διακοπές, χρειάζονται
ριζικοί αναστοχασμοί και διατύπωση
φτηνών λύσεων μικρής χωρικής εμβέλειας.
Χρειάζονται ακόμη και προτάσεις
τουρισμού εντός και επί τα αυτά μέρη, δηλαδή αστικού…
Εν τω μεταξύ
σε όλα αυτά προστίθεται μια φωνή υπέρ της διατήρησης του οικιστικού status.
Λέει η φωνή υπό τον τίτλο «Μπετοσυμμορία», που
διακινείται από την Ελληνική
Εταιρεία : «16 Καθηγητές και Ομότιμοι
Καθηγητές, κυρίως της Αρχιτεκτονικής του ΕΜΠ (Εθνικού Μετσόβειου Πολυτεχνείου),
(τάσσονται) υπέρ της προσπάθειας που κάνουν πολλοί Δήμοι για να προστατεύσουν
τις πόλεις από την καταχρηστική δόμηση και τα απαράδεκτα ψηλά κτήρια, που
προκύπτουν μέσα από την (κατά)χρηση διατάξεων του ΝΟΚ (Νέος Οικοδομικός
Κανονισμός)».
Σύμφωνοι,
υπάρχουν περιοχές της Αθήνας και Θεσσαλονίκης που είναι χτισμένες με τον παλιό
τρόπο, που θυμίζουν τον Κωνσταντίνο Δοξιάδη όταν έλεγε ότι θα καταλήξουμε στο ενιαίο σύστημα Αθήνας-Χαλκίδας-Κορίνθου, εάν ακολουθήσουμε τη «λύση» της επίπεδης πολεοδομίας, δηλαδή μονοκατοικία
σπίτι με κήπο. Όμως υπάρχουν διέξοδοι δόμησης, υπάρχουν κενά στο χώρο και
εκτάσεις που απέχουν πολύ από το να είναι πλήρους οικιστικής αξιοποίησης .
Υπάρχουν θέσεις όπου μπορεί η αστική δόμηση να έχει τέτοια χαρακτηριστικά ώστε
να είναι ελκυστική, ανοικτή και «οικονομικώς φιλική» στον αστικό τουρισμό.
Ξανά
μανά λοιπόν, να προτάξουμε γνωστές και μη εξαιρετέες προϋποθέσεις : Τη
διευκόλυνση των πεζών , τη συντήρηση των υπαρκτών πεζόδρομων από το
τσουνάμι των τραπεζοκαθισμάτων, την αμφίδρομη επίδραση αισθητικής του δημόσιου χώρου και λαϊκής συμμετοχής.…Κι από κοντά έρχεται
η άμεση αντιμετώπιση των παρανοϊκών βανδαλισμών,
που απενεργοποιούν βασικούς αισθητήρες της αστικής ζωής, όπως οι πινακίδες της τροχαίας….
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου