Για όσους πάνε γυρεύοντας στο χώρο της Οικολογίας και του Πολιτισμού. Υπό τη διαχείριση του Γιάννη Σχίζα
Ημέρες ορειβασίας
Παρασκευή 31 Δεκεμβρίου 2021
Χρίστος Δάλκος: Ἡ ἐπιστήμη τῆς φακῆς
Τὸ
ἔργο τοῦ RobertBeekesEtymologicalDictionaryofGreek(Ἐτυμολογικὸ
Λεξικὸ τῆς Ἀρχαίας Ἑλληνικῆς), τ. 2, Leiden
- Brill,
2010, δικαίως θεωρεῖται ἡ τελευταία λέξη στὸν τομέα τῆς ἱστορικοσυγκριτικῆς ἐτυμολογικῆς
διερεύνησης τῆς ἀρχαίας ἑλληνικῆς. Τὸ ἔργο ἀποκτᾷ ἐπιπρόσθετη ἀξία, λόγῳ τοῦ ὅτι
λαμβάνει ὑπ᾿ ὄψη του τὶς τελευταῖες ἐξελίξεις τῆς ἔρευνας τῆς λεγόμενης
«προελληνικῆς», στὴν ὁποία ἔχει συμβάλει τὰ μέγιστα, πλὴν τοῦ Beekes, ὁ EdzardFurnée, μὲ τὸ θεμελιῶδες ἔργο του DiewichtigstenkonsonantischenErscheinungendesVorgriechischen(Τὰ κυριώτερα συμφωνικὰ φαινόμενα τῆς προελληνικῆς, 1972).
Ἐν τούτοις, ἐκεῖνο ποὺ κάνει ἐντύπωση μὲ τὸ ἔργο τοῦ
σοφοῦ ἐπιστήμονα, εἶναι ὅτι, προκειμένου περὶ τῆς λεγόμενης «προελληνικῆς», ἐλάχιστα
λαμβάνει ὑπ᾿ ὄψη του τὶς πλούσιες μαρτυρίες τῆς νέας ἑλληνικῆς, τῆς μόνης
ζωντανῆς γλώσσας ποὺ ἔχει νὰ ἐπιδείξῃ εὐρεῖες καὶ πολυποίκιλες σχέσεις μὲ τὸ
θεωρούμενο μὴ ἑλληνικὸ καὶ μὴ ἰνδοευρωπαϊκὸ αὐτὸ γλωσσικὸ ὑπόστρωμα, ἀναγόμενο
στὴν πρὸ τοῦ 2.000 π.Χ. ἐποχή[1].
ΟΙ ΕΥΧΕΣ
Του Γιάννη Σχίζα
Αυγή 30.12.21
Οι ευχές
είναι γενικά καλό πράγμα , αν και τελικά έχουν μια άσφαιρη διάθεση που
εξαντλείται μέσα σε μερικές ημέρες.
Παρ’ όλα αυτά , μας επιτρέπουν να ερχόμαστε σε επαφή με διάφορα ευγενικά
αισθήματα ιδιαίτερα σε ορισμένες «περιοχές» του χρόνου , πχ στη Πρωτοχρονιά .….
Οι ευχές
είναι πολλές και ποικίλες. Ανατρέχω στην μηχανή των αναζητήσεων και ανακαλύπτω
ετοιματζήδικες ευχές ένα σωρό, και μάλιστα κατηγοριοποιημένες ! Υπάρχουν ευχές για
τον αρραβώνα, το γάμο, την ονομαστική εορτή, μια προσωπική επέτειο, τη γιορτή
της μητέρας. Υπάρχουν ευχές για ανθρώπους που ζητούν συγγνώμη , υπάρχουν ευχές για τα γενέθλια, για τη γιορτή
του Αγίου Βαλεντίνου, για το νέο σπίτι που αγοράσαμε, για μια καινούργια δουλειά
, για την αποφοίτηση από το Πανεπιστήμιο, για τη φιλία, τη γέννηση
αγοριού ή κοριτσιού ,τη βάπτιση,
για τα εγκαίνια πολυκαταστήματος ή μονοκαταστήματος (αν επιτρέπεται ο όρος..), για την συνταξιοδότηση. Υπάρχουν
ευχές για τα νεογέννητα, υπάρχουν ευχές που απευθύνονται σε ερωτευμένους, υπάρχουν
ευχές που δίνονται για επικείμενες εμπειρίες
πτήσεων.
Υπάρχουν
ευχές αληθινές και υπάρχουν άλλες , συμβατικές
ή υποκριτικές, όπως αυτές που έδωσε ο Ερντογκάν στον ασθενούντα Πατράρχη. Υπάρχουν ευχές για τη νέα σχολική χρονιά,
υπάρχουν ευχές που είναι γενικώς απραγματοποίητες όπως αυτή του περιοδικού Lifo
« να μιλήσει η γάτα μου». Υπάρχουν οι ευχές της ΕΛΕΤΑΕΝ (Επιστημονική
Ένωση Αιολικής Ενέργειας) που όταν την ακούς φτύνεις τον κόρφο σου , υπάρχουν
κι εκείνες ενός συμπαντικού(!)
μπλογκ που γράφει για τις ευχές
που πραγματοποιούνται : « είναι τελικά σαν βέλη. Όσο πιο δυνατό το χέρι
που τεντώνει τη χορδή του τόξου τόσο πιο μακριά θα φτάσουν. Το τόξο είναι οι
συμπαντικοί νόμοι. Το χέρι ο νους σας. ...».
Εξ άλλου οι ευχές συνοδεύονται από «γούρια»,
που είναι περίτεχνα σύμβολα καλής τύχης, εμπράγματα ευχολόγια. Και όχι λίγες φορές οι
ευχές που ανταλλάσσονται στις κοπές πιτών μετά την Πρωτοχρονιά, θυμίζουν μια
διάσταση που με τις προηγηθείσες ευχές
δεν καλύψαμε.
Υπάρχουν
ευχές του θανάτου και της ζωής : Τις πρώτες, όπως το περιβόητο «καλό βόλι», τις
λέμε σπάνια, ενώ την ευχή «να ζήσουμε για να τον θυμόμαστε» τη λέμε σε
ζωντανούς για περιπτώσεις όπως του αδελφού μου Κωνσταντίνου Σχίζα, που πέθανε
ήσυχα την επαύριο των Χριστουγέννων…
,
Γιώτα Ἀναγνώστου : Κάθε μέρα Χριστούγεννα
|
|
ΠΡΩΤΑ ΣΕ ΕΘΙΣΑΜΕ στὸ κάλπικο. Τὸ βρεφικό
σου γάλα ἀγελάδας. Σὲ σκόνη. Ὕστερα σοῦ δείξαμε πὼς νὰ μὴν κάνεις φίλους
καὶ νὰ μετρᾶς ἕνα-ἕνα τὰ δικά σου πλαστικὰ παιχνίδια. Μετὰ σὲ πήγαμε
σχολειὸ νὰ μάθεις. Τί; Ἱστορία. Σίγουρα. Γεωγραφία. Ὁπωσδήποτε.
Γλώσσα. Ο.Κ. Μαθηματικά. Πρωτίστως. Σὲ μυήσαμε στὸν ἔρωτα-ὀθόνη.
Μὲ μιὰ μεζούρα. Νὰ μετρᾶς τὶς ἴντσες, τὰ pixel, τὶς γραμμώσεις τῆς κοιλιᾶς,
διαστάσεις στήθους, περιφέρειας, τὸ μῆκος τῆς βλεφαρίδας σὲ συνάρτηση
μὲ τῶν χειλιῶν τὸ πάχος. Κατόπιν σοῦ σταλάξαμε σιγὰ-σιγὰ πὼς δὲν ἀξίζει
νὰ προσπαθεῖς γιὰ τίποτα κι οὔτε τὸν διπλανὸ νὰ νοιώθεις. Θὰ σὲ βολέψουν
–ἔταξαν οἱ φίλοι οἱ κομματικοὶ —σὲ μία θέση. Ἄς πᾶνε νὰ κουμπουριαστοῦν
οἱ ἄλλοι. Μέχρι τότε «ἅρπαξε γιὰ νὰ φᾶς καὶ κλέψε νὰ’ χεις». Καὶ ποῦ ’σαι;
ἔσο ἕτοιμος – ἂν παραστεῖ ἀνάγκη – νὰ πάρεις ὅπλο, νὰ ὑπερασπιστεῖς
μιὰ χούφτα χῶμα καὶ ἕνα ὀρ(ι)οθετικὸ παλούκι. Ἂν διακριθεῖς θὰ ἔχεις
ἔπαθλο χιλιάδες like στὰ μέσα κοινωνικῆς δικτύωσης κι ἕνα κουπόνι
προτεραιότητας γιὰ σύνταξη τιμητική.
Πέμπτη 30 Δεκεμβρίου 2021
Τελετή Απονομής των Best in Rhodes
Reader’s Choice Awards 2021: Ήταν μία
υπέροχη βραδιά για την τοπική επιχειρηματικότητα
Σε μία λιτή, λόγω των μέτρων κατά της πανδημίας, αλλά λαμπρή γιορτή για την τοπική επιχειρηματικότητα, έδωσαν το παρών εκπρόσωποι των τοπικών αρχών, των επιχειρηματικών και επαγγελματικών φορέων του νησιού, αλλά και εκπρόσωποι των φορέων και επιχειρήσεων που βραβεύθηκαν. Η Τελετή Απονομή των Best in Rhodes – Reader’s Choice Awards 2021 πραγματοποιήθηκε την Τρίτη, 21 Δεκεμβρίου 2021 στη Νέα Πτέρυγα του Νεστοριδείου Μελάθρου του Μουσείου Νεοελληνικής Τέχνης του Δήμου Ρόδου, με τήρηση όλων των μέτρων κατά της πανδημίας.
Τα Best in Rhodes είναι ένας νέος θεσμός που ήρθε για να μείνει. Μια ιδέα
του Μιχάλη Καβουκλή, αρκετά παλιά, που πρόσφατα αναγεννήθηκε και απέκτησε μία
πραγματική δυναμική, παρά την πανδημία. Μία διαδικασία που σκοπό έχει να δώσει
φωνή στο κοινό της Ρόδου, ντόπιους και ξένους, με σκοπό να αναδείξει τα
καλύτερα στη Ρόδο: τα καλύτερα στο φαγητό, στη ψυχαγωγία, στα τοπικά προϊόντα,
στη μόδα, την ομορφιά, τον πολιτισμό, την κοινωνία.
Ἄννε Βάισγκέρμπερ (Anne Weisgerber): Ἡ μικρομυθοπλασία ὡς τέχνη τῆς γλώσσας (Flash fiction as language art)
|
|
Μουσεῖα : Μυθιστορήματα
:: Ζωγραφιές : Γλώσσα
ΟΠΟΤΕ ἐπισκέπτομαι ἕνα μουσεῖο καὶ προχωρῶ
ἀπὸ τό ’να σημεῖο στὸ ἑπόμενο, βρίσκομαι ἀντιμέτωπη μὲ διάφορους
ζωγραφικοὺς πίνακες. Πλησιάζοντάς τους, εἶμαι σὲ θέση νὰ μυρίσω τὸ
ἔλαιο λιναρόσπορου τῶν χρωμάτων τους,[1]
ἐνῷ καμιὰ φορὰ μπορῶ νὰ ἀντιληφθῶ τὴ στάση στὴν ὁποία ἐργαζόταν ὁ
καλλιτέχνης (ὅταν στέκεται ἀκριβῶς μπροστὰ ἀπὸ τὸν καμβά του, λ.χ.,
οἱ πινελιὲς κινοῦνται στὸ ὕψος τοῦ πήχεώς του ἢ τοῦ ὤμου του;) Πῶς στεκόταν
ὁ δημιουργός; Συμβαίνει κάτι στὴν ἐπιφάνεια τοῦ ἔργου, ἢ ἀπὸ κάτω
της; Τί ἀναδύεται μέσα ἀπὸ τὸν πίνακα; Δὲν σταματῶ στὰ ἀφηρημένα ἔργα,
καθὼς τὰ περισσότερα ἐξ αὐτῶν προϋποθέτουν κάποια πρότερη γνώση
προκειμένου νὰ καταλάβῃ κανεὶς τὶς ἀναφορὲς στὶς ὁποῖες βασίζεται
ὁ ἑκάστοτε πίνακας. Μὲ τὸν ἴδιο ἀκριβῶς τρόπο, ἡ ἀντίληψη καὶ ἡ ἐκτίμηση
τῆς στάσεως τοῦ συγγραφέα, τοῦ ἐλέγχου ποὺ αὐτὸς ἀσκεῖ στὴ σύνταξη,
στὸν ρυθμό, ἢ στὶς ἀναφορές του, βοηθᾷ στὴν ἐξαγωγη συμπερασμάτων
σχετικὰ μὲ τὸ πῶς στάθηκε ἀπέναντι στὸ ἔργο του, ἐνισχύοντας ἔτσι
τὴν ἀπόλαυση τῆς μικρομυθοπλασίας.
Πορτραῖτα : Μυθοπλασία
:: Σχέδια : Προτάσεις
Τετάρτη 29 Δεκεμβρίου 2021
ΣΥΓΧΡΟΝΑ ΘΕΜΑΤΑ
Τεύχος
153-154, Ιούλιος-Δεκέμβριος 2021
Στο
νέο διπλό τεύχος #153-154 των Σύγχρονων Θεμάτων,
με εξώφυλλο που φιλοτέχνησε η Τέτη Καμούτση, στη στήλη «Έπεα
Πτερόεντα», ο Χρίστος Κανελλόπουλος γράφει για την προεδρία
Μπάιντεν, ο Βαγγέλης Κουμαριανός για το νέο ασφαλιστικό και
η Αθηνά Πεγκλίδου για τις γυναικοκτονίες στην πανδημία.
Στον
Φάκελο «Η τέχνη στον γύψο: Η λογοκρισία στη δικτατορία των συνταγματαρχών», που
επιμελείται η Πηνελόπη Πετσίνη, ο Γιάννης Γκλαβίνας ανατρέχει
στο αρχείο της Γενικής Γραμματείας Τύπου και Πληροφοριών για να εξετάσει την
προληπτική λογοκρισία στο τραγούδι κατά τη δικτατορία, η Ελένη Κούκη φωτίζει
τις πολλαπλές, αν και αφανείς, όψεις της λογοκρισίας των εικαστικών, η Ηρώ
Κατσιώτη και η Κωνσταντίνα Σταματογιαννάκη συνομιλούν
γύρω από τη λογοκρισία στο θέατρο με σκοπό να συμβάλουν στη σχετική
ιστοριογραφική έρευνα, ο Σπύρος Κακουριώτης εστιάζει στο Άσμα
για το σκιάχτρο της Λουσιτανίας του Πέτερ Βάις ως περίπτωση που
αναδεικνύει τόσο τα όρια της λογοκρισίας κατά την περίοδο της ελεγχόμενης
«φιλελευθεροποίησης» της χούντας όσο και τους τρόπους παράκαμψης του
λογοκριτικού μηχανισμού, και η Μαρία Χάλκου συγκρίνει
διεξοδικά το κατατεθειμένο στην επιτροπή λογοκρισίας (1973) σενάριο του Θιάσου του
Θόδωρου Αγγελόπουλου με την ίδια την ταινία αλλά και με το σενάριο που
δημοσιεύτηκε το 1975.
Ο ΧΡΟΝΟΣ ΕΙΝΑΙ ΠΡΩΤΗ ΑΝΑΓΚΗ
Του Γιάννη Σχίζα
μηδὲ ἃ
νεωτέρῳ καὶ μᾶλλον ἐρρωμένῳ ὄντι ἔδοτε, πρεσβύτερον καὶ ἀσθενέστερον γιγνόμενον
ἀφέλησθε
(Και μη μου στερήσετε τώρα που γίνομαι πρεσβύτερος και
ασθενέστερος αυτά που μου δώσατε όταν ήμουν νεώτερος και δυνατότερος)
Λυσίου, ο υπέρ
αδυνάτου λόγος
Τώρα που μπαίνουμε σε
καινούριο χρόνο, με όλες τις σκοτούρες να μας γυροφέρνουν , καιρός να σκεφθούμε
για την ηλικία που έχει τις μεγαλύτερες σκοτούρες . Καιρός να σκεφθούμε για την τρίτη ηλικία γιατί είναι παρατηρημένο πως τα προβλήματά της απλώς ξεχνιούνται και
περνάνε στο περιθώριο της ζωής, σε πείσμα του χρόνου που αμείλικτα κυλάει…Κατά
τα άλλα, σε πείσμα ενός τύπου κοινής
γνώμης που βλέπει ανθρωποφάγα τις ζωές
των υπερηλίκων , που βλέπει τις
συντάξεις ως υστέρηση από τις μεγάλες πτήσεις στον ουρανό της δικής τους ευτυχίας, αξίζει να θυμίσουμε ότι : Οι συντάξεις δεν
είναι παροχή, δεν είναι ένα δώσιμο χάριν φιλανθρωπίας, αλλά επιστροφή χρέους ! Επιστροφή
χρέους που δημιουργήθηκε επί δεκαετίες με κρατήσεις επί των μισθών, που το
λαμβάνουμε εμείς οι συνταξιούχοι , ελάχιστα ή καθόλου ανατοκισμένο .
Όμως δεν είναι μόνο αυτό οι συντάξεις. Για πολλούς από εμάς
ο ελεύθερος χρόνος της συνταξιοδοτικής ηλικίας «γεμίζει» με την ενίσχυση που
κάνουμε στις διγονεϊκές και μονογονεϊκές οικογένειες, κρατώντας τα παιδιά των
παιδιών μας, φροντίζοντας την μόρφωσή τους, φτιάχνοντας φαγητό κλπ. Άλλοι πάλι από μας
τροφοδοτούν άνεργα ή υπό
εκπαίδευση
νεαρά
άτομα
του
οικογενειακού
περιβάλλοντος,
και
γι
αυτό
το
λόγο
η σύνταξη αποτελεί στην
ουσία
ένα
άδηλο
επίδομα
ανεργίας.
Οι Ζαν Φοσέ και Λεό Λορενζί , δυο συνδικαλιστές της Αριστεράς με εξέχουσα θέση στα ζητήματα των εργαζομένων, επιγράφουν το 4ο κεφάλαιο του βιβλίου των για τον «Ελεύθερο χρόνο : καιρός για αλλιώτικες διακοπές» : «Ο χρόνος είναι πρώτη ανάγκη του ανθρώπου»…
Τρίτη 28 Δεκεμβρίου 2021
Αθήνα, 200 χρόνια, 200 κτίρια
|
|||||
|
Λουκά Αξελού, "Κοινοβούλιο ή Δικτατορία"
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΣΤΟΧΑΣΤΗΣ
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ /ΔΟΚΙΜΙΟ
ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: Σεραφείμ Μάξιμος
ΤΙΤΛΟΣ:
Κοινοβούλιο ή Δικτατορία;
ΧΡΟΝΟΓΡΑΦΙΑ-ΕΙΣΑΓΩΓΗ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ:
Λουκάς Αξελός
ISBN 978-960-303-277-9
ΣΕΛΙΔΕΣ: 322
ΤΙΜΗ: 16 Ευρώ
Τ |
Πρώτον: Διότι φέρνει στο φως για πρώτη φορά στην Ελλάδα με φιλόδοξους και απαιτητικούς όρους τις αντιλήψεις των κλασικών του μαρξισμού. Δεύτερον: Διότι κάνει μια συστηματική ανάλυση των συνθηκών της τότε νεοελληνικής πολιτικής σκηνής, έτσι που τα συμπεράσματα της θεωρίας να μπορούν να συνδέονται με την συγκεκριμένη πραγματικότητα. Τρίτον: Διότι κατορθώνει να εξαγάγει, τα προκύπτοντα συμπεράσματα με διαλεκτικό και επαγωγικό τρόπο, γεγονός που σε μεγάλο βαθμό η ζωή επαλήθευσε στην συνέχεια. Κυρίως ότι στην περίοδο του ιμπεριαλισμού η γενική πορεία προς τον αυταρχισμό και τον περιορισμό της αντιπροσωπευτικότητας και της οργανικής λαϊκής συμμετοχής, είναι η κύρια τάση του συστήματος, ανεξάρτητα από τις επιμέρους αναδιπλώσεις. Τέλος, τέταρτον, διότι κατορθώνει να εμπλουτίσει τον προβληματισμό μας σε μια κατεύθυνση πιο πολύπλοκη και πιο διεισδυτική στην αποκάλυψη των βασικών στοιχείων που συγκροτούν οι πολιτικές συμπεριφορές των συγκρουόμενων τάξεων.