Άντη Ροδίτη, «Το κήτος»

 

Του Γιάννη Σχίζα

Δρόμος της Αριστεράς, 12.11.22

Τα 34 ποιήματα  από τον Άντη  Ροδίτη ,  μαρτυρούν τον βιβλικό Ιωνά, που κατέληξε στα έγκατα ενός κήτους για να εκβρασθεί μετά. Ο Ροδίτης όμως δεν μαρτυρεί εάν βρίσκεται στην κοιλιά του κήτους ή εάν έχει ξεβρασθεί :  Μικρή λεπτομέρεια, που μας βάζει όμως σε σκέψεις.

Ο Άντης Ροδίτης με τα έργα του – ανάμεσα στα οποία ξεχωρίζουν τα «Εγκώμια στην παρακμή των Ελλήνων του πνεύματος» - είναι  ένα πρόσωπο που τα έχει βάλει με την μονοκρατορία του Μακαρίου  στην Ελλαδική και Κυπριακή κοινή γνώμη, ενώ με τα κείμενά του ασχολείται με την  αναψηλάφηση όλων των ενεργειών που έγιναν ή δεν έγιναν για την Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα. Όλα αυτά βέβαια δεν είναι απλός ιστορισμός, δεν είναι απλή αποδοχή του μοιραίου στα πλαίσια μιας ποίησης με ξύλινη γλώσσα, αλλά διάθεση αποφυγής της τύχης  έστω και αυτή, την έσχατη ώρα.

Το «όμικρον χι γιώτα» (=ΟΧΙ),  είναι πολύ ωραίος τρόπος για να μιλήσεις για την ματαίωση των ελπίδων – και έτσι γίνεται τίτλος του πρώτου ποιήματος του Ροδίτη.

Στο ποίημα «το κήτος» μιλάει για την ευχή «περαστικά», που δεν υπάρχει επί θανάτου. Στο   « τομάρι» δείχνει κάτι που δεν πουλιέται ούτε χαρίζεται, γιατί ανήκει στον φέροντα. «Αυτό το ξεθεωμένο όν, που είμαι εγώ», λέει στο «Χρόνιο νόσημα».

«Το νυστέρι» είναι μια παρωδία της ισχύος που αυτό-καταστρέφεται. Εκεί όμως που διαπρέπει ο Άντης Ροδίτης είναι στην περιγραφή του  έρωτα – τον υπολήπτεται ταυτόχρονα και τον μισεί, γι αυτό τον τιμά με ένα επιφανές πραγματικά στιχούργημα.

«Ο άθλιος» -  πόσο αληθινό είναι αυτό το ποίημα, με τι λέξεις σου μιλάει γι αυτόν που αγαπάει υπό όρους και που πισωγυρίζει όταν βρει τα σκούρα ! Με πόση  υπερηφάνεια ομιλεί για την πατρίδα, πόσο  θυμίζει Αναγνωστάκη  και Καβάφη αλλά έχει δικό του στυλ  -  το στυλ ενός ανθρώπου που έφαγε αποκλεισμούς και αποκλεισμούς….

Έπειτα  αλλάζει η αφήγηση, στο «Παραμιλητό του Αυξεντίου» έρχονται οι αλήθειες, «όσο έπεφτε η δημοτικότητα των προδοτών – τόσο αύξαινε στη φάτσα τους- ο πόθος της εκδίκησης- ποιος ξέρει γιατί». Στα «Υπαρκτά και τα ανύπαρκτα», οι ήρωες με ένα διακριτικό τρόπο δίνουν «μια γερή σπρωξιά στο θάνατο»,  στον «αρχηγό μας» καταθέτει σαν  πραγματικό γεγονός ότι ήθελε να ξεχάσουμε τους όρκους στο ευαγγέλιο, στο «νέο ‘21» αποφαίνεται πως είναι « καλύτερα δούλοι με  πίστη ή τάχα ελεύθεροι και παρακατιανοί», στο «Σοφό του καφενέ» μιλάει για ένα παρελθόν που δεν μπορεί να γίνει κατανοητό, παρά μόνο όταν γίνει απώτατο παρελθόν, στη «Συνάντηση» μιλάει  για μια συνάντηση που είναι αληθινή ενόσω είναι αιώνια – αλλιώτικα είναι θάνατος…

Η ποίηση του Άντη Ροδίτη δίνεται σε ένα πολύ καλαίσθητο   έντυπο και  είναι πικρή αλλά απολαυστική, είναι πολιτική,  είναι βγαλμένη από τον αγώνα που έχει αναλάβει - ή που ανέλαβαν τόσοι και τόσοι. Μας εγκαλεί όλους να την πιστέψουμε, να μην τη θεωρήσουμε  σαν τρυφερά στιχάκια προς κατανάλωση τις ώρες του δειλινού…