Η Γεωργία Τάτση γεννήθηκε το 1952 στο Κλειστό Άρτας. Από το 1965 ζει στην Αθήνα. Σπούδασε σκηνοθεσία στη Σχολή Κινηματογράφου-Τηλεόρασης Ευγενίας Χατζίκου και εργάστηκε στην ΕΡΤ από το 1976 ως το 2003. Έχει εκδώσει τα βιβλία: Πίσω από τον ήχο του νερού (νουβέλα, Εκδόσεις Βακχικόν 2022), Γάμπαρη Αμβρακικού (μυθιστόρημα, Εκδόσεις Γαβριηλίδης 2019), Χορός στα ποτήρια (νουβέλα, Εκδόσεις Γαβριηλίδης 2013, υποψήφιο για το Κρατικό Λογοτεχνικό Βραβείο Διηγήματος-Νουβέλας 2014). Το διήγημά της «Γαλαζοαίματη» περιλαμβάνεται στο συλλογικό έργο Υπό σκιάν (Εκδόσεις των Συναδέλφων 2014, σε συνεργασία με την Εφημερίδα των Συντακτών) και το διήγημά της «Η κλοτσιά της πεταλούδας» στο συλλογικό έργο Είμαστε όλοι μετανάστες (HOTEL ένοικοι γραφής, Εκδόσεις Πατάκη 2007). Το βιβλίο της Πίσω από τον ήχο του νερού μάς έδωσε την αφορμή για την ακόλουθη συνέντευξη.
Πώς ξεκινά κάθε φορά το ταξίδι της συγγραφής ενός βιβλίου;
Απρόσμενα κι όχι πάντα με τον ίδιο τρόπο, όταν μια εικόνα, μια ιδέα, μια σκέψη που με βασάνιζε καιρό αρχίζει να ξεκαθαρίζει μέσα μου ή όταν βρίσκω την πρώτη πρόταση του κειμένου, η οποία καθορίζει και το θέμα του και το ύφος του.
Ποια ήταν η αφορμή για να γραφεί η νουβέλα Πίσω από τον ήχο του νερού, που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Βακχικόν;
Αφορμή ήταν η ταραχή που αισθάνθηκα διαβάζοντας τα βιβλία: Οικογενειακοί δεσμοί της Κλαρίσε Λισπέκτορ, Άπαντα τα πεζά του Μπρούνο Σουλτς και Νυχτοδάσος της Τζούνα Μπαρνς. Η ανάγνωσή τους αναμόχλευσε εντός μου ιστορίες γυναικών της δεκαετίας του ’60, τις οποίες είχα ακούσει όταν ήμουν παιδί και τις ξέχασα· ιδίως μια ιστορία που μου αφηγήθηκαν πριν από λίγα χρόνια. Αυτήν τη μεταποίησα για να γίνει, και έγινε, η ιστορία της θείας του αφηγητή. Πατώντας πάνω σε υλικό θυσιασμένων γυναικών, επινόησα τον χαρακτήρα που αφηγείται γεγονότα, αισθήσεις και αισθήματα μελών της οικογένειάς του για να αφηγηθεί γεγονότα, αισθήσεις και αισθήματα της δικής του ζωής. Όλα είναι μυθοπλασία.
Ένας εξηντάχρονος επιστρέφει στον γενέθλιο τόπο. Γιατί όταν ζούμε σε άλλο μέρος δεν επισκεπτόμαστε συχνά το μέρος όπου γεννηθήκαμε και μεγαλώσαμε;
Δεν ισχύει για όλους αυτό. Υπάρχουν άνθρωποι που επισκέπτονται τον γενέθλιο τόπο πολύ συχνά και άλλοι που ζουν όλη τους τη ζωή με το όνειρο της οριστικής επιστροφής σ’ αυτόν. Μόνο όσοι φέρουν βαθιά, ανεπούλωτα τραύματα από την εποχή που έζησαν εκεί, αρνούνται να τον επισκεφθούν. Και είναι φυσικό, όσο το τραύμα παραμένει ανοιχτό.
Ποιες τραυματικές εμπειρίες μπορεί να ξαναθυμίσει ο γενέθλιος τόπος;
Ό,τι στην παιδική μας ηλικία έχει καταγραφεί στη μνήμη μας ως επώδυνη εμπειρία αναβιώνει. Ο χρόνος δεν είναι ανεξάρτητος από τον χώρο και η παιδική μας ηλικία δεν είναι μόνο ο χαμένος μας παράδεισος, είναι και η κόλασή μας. «Βλέπουμε τον κόσμο μια φορά στην παιδική μας ηλικία. Όλα τα άλλα είναι μνήμη», λέει η ποιήτρια Λουίζ Γκλικ.
Έχει καμία σχέση ο παιδικός κόσμος του ήρωα του μυθιστορήματος με τον σημερινό;
Βεβαίως και έχει. Η παιδική ψυχή είναι λευκό χαρτί και το τραύμα παραμένει τραύμα ανεξάρτητα από τη συνθήκη που το δημιουργεί. Για ένα παιδί, η απώλεια της μητέρας παραμένει πάντα απώλεια της μητέρας, είτε η μητέρα του αυτοκτονεί, όπως τότε, στην περίπτωση του ήρωά μου, είτε δολοφονείται από κάποιον, όπως σήμερα, στην περίπτωση των γυναικοκτονιών.
Ο χρόνος δεν είναι ανεξάρτητος από τον χώρο και η παιδική μας ηλικία δεν είναι μόνο ο χαμένος μας παράδεισος, είναι και η κόλασή μας.
Στη νουβέλα κινείστε μεταξύ της πραγματικότητας και της φαντασίας. Πώς καταφέρνετε και ισορροπείτε ανάμεσα στην πραγματικότητα και τη φαντασία;
Έχω ως βάση ένα πραγματικό υλικό, που το μεταποιώ και το προσαρμόζω στις ανάγκες του βασικού χαρακτήρα και στην ιστορία που επινοώ. Θέλω να πω πως η μυθοπλασία μου ακολουθεί τους κανόνες που θέτει το υλικό μου και το υλικό μου τους κανόνες της μυθοπλασίας.
Ποια μηνύματα θέλετε να περάσετε στους αναγνώστες μέσα από τους χαρακτήρες του βιβλίου;
Δεν είναι στις προθέσεις μου να περνάω μηνύματα στα βιβλία μου, δεν είμαι αυτής της σχολής. Προσπαθώ μόνο να κατανοήσω τον κόσμο και τον εαυτό μου, να συλλάβω δηλαδή αυτό που πάντα μου διαφεύγει.
Όταν ήσασταν μικρή, ποιος ήταν ο αγαπημένος σας συγγραφέας ή ποιον συγγραφέα είχατε ως πρότυπο;
Κατάγομαι από αγροτική οικογένεια και στο σπίτι μας δεν είχαμε βιβλία. Θυμάμαι μόνο κάποια με νότες βυζαντινής μουσικής, του αδελφού της μητέρας μου, που ήταν ψάλτης. Όταν ήμουν μικρή δεν διάβαζα παρά μόνον τα μαθήματα του σχολείου, εκτός από το Χωρίς οικογένεια του Έκτορα Μαλό, που υπήρχε σε συνέχεις στο περιοδικό του Ερυθρού Σταυρού, το οποίο μας μοίραζαν στο σχολείο. Δεν ήξερα κανέναν συγγραφέα. Με γοήτευαν όμως πολύ τα δημοτικά τραγούδια και σκεφτόμουν την ιστορία τους ή φανταζόμουν την ιστορία που έκρυβαν όσες κουβέντες άκουγα μισές πίσω από κλειστές πόρτες. Τις συμπλήρωνα με τη φαντασία μου βάζοντας στα κενά, αυτά που δεν λέγονταν.
Τη σημερινή εποχή, που οι άνθρωποι βλέπουν με τις ώρες τηλεόραση και ασχολούνται με το διαδίκτυο, έχουν ελεύθερο χρόνο για να διαβάσουν ένα καλό βιβλίο;
Δεν νομίζω πως είναι θέμα ελεύθερου χρόνου το διάβασμα. Πάντα υπήρχαν άνθρωποι που διάβαζαν και άνθρωποι που διάβαζαν σπανίως ή καθόλου. Εκείνοι που θέλουν να διαβάσουν ένα καλό βιβλίο, θα βρουν τον χρόνο να το διαβάσουν.
Ποιο βιβλίο διαβάσατε τελευταία και σας έκανε εντύπωση;
Εντυπωσιάστηκα βαθιά από το βιβλίο του Βολφ Βόντρατσεκ Αυτοπροσωπογραφία με ρώσικο πιάνο, από τις Εκδόσεις Αντίποδες, σε μετάφραση της Ελίζας Παναγιωτάτου. Μου έκανε εντύπωση ο τρόπος που ο συγγραφέας-αφηγητής μιλάει για έναν διεθνούς φήμης Ρώσο πιανίστα –τον εκκεντρικό Σουβόριν– για να μιλήσει για τη μουσική, τη λογοτεχνία, την ομορφιά, τη φθορά και –εντέλει, μέσω των προσωπείων με τις πολλαπλές εκδοχές του εαυτού– να μας οδηγήσει στην αυτοπροσωπογραφία του. Μας υποδέχεται στην είσοδο των κεφαλαίων με ευρηματικούς-ερωτηματικούς υπότιτλους (όλοι οι υπότιτλοι έχουν ερωτηματικό) και μας ξεναγεί μεθοδικά στον γοητευτικό λαβύρινθό του, αλλά μας αφήνει να βρούμε το νήμα της εξόδου μόνοι μας.
Τι θα θέλατε να προτείνετε στους αναγνώστες που θα διαβάσουν τη συνέντευξή σας;
Να μην αποφεύγουν τα βιβλία που απαιτούν την ενεργό συμμετοχή τους.
Πίσω από τον ήχο του νερού
Γεωργία Τάτση
Εκδόσεις Βακχικόν
σελ. 100
ISBN: 978-618-5662-52-3
Τιμή: 12,72€
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου